Cuba

Fietsen op Cuba

Waar ga je naar toe met vakantie? Cuba, fietsen. Fietsen op Cuba kan dat? Ja zeker. In het kader van, vertel eens iets over je hobby, hierbij enkele passages uit het dagboek van mijn fietsvakantie op Cuba.

Wim Leeuw  

We maken eerst een proefritje, 50 km. Heuvelachtig met venijnige klimmetjes. De alcohol van gisteravond en het (te) stevige ontbijt spelen hierbij een grote rol. Prachtige omgeving. Langs bananen-, kokosnoot-, en papayaplantages. Niet alleen de planten natuur is wonderschoon, ook de mensen zijn prachtig. En soms gevaarlijk. Al kijkende naar het vrouwelijk schoon let ik niet goed op de weg en fiets ik in een gat in de weg. Gelukkig niet te diep en het loopt goed af. Toch uitkijken met al die schoonheid om je heen.
De wegen zijn erg rustig, er zijn niet veel auto's op Cuba. De meeste Cubanen verplaatsen zich te voet of met het openbaar vervoer; vrachtauto's of bussen. De in Nederland afgeschreven DAF lijnbussen rijden ons veelvuldig voorbij. Lijn 93, richting Arnhem staat er nog steeds op, komt ons in een grote dikke stikkende dieselwolk tegemoet.
Tijdens een drinkstop komt een oude Cubaan naar ons toe. Hij wil een praatje te maken. Nadat ik hem vertel dat ik uit Ollanda kom, steekt hij een heel verhaal af. Ik begrijp er niets van. Alleen het woord imperialisten keert regelmatig terug. Hij kijkt vriendelijk, maar of de strekking van zijn verhaal ook zo vriendelijk is, betwijfel ik.

Onze eerst echte fietsdag. We verlaten het hotel om 06:00 uur en fietsen de eerste uren in regen. Daarna breekt de zon door en wordt het gloeiend heet. In de heuvels is de natuur prachtig, later op de vlakte fietsen we uren door rietsuikervelden, saai. Waar asfalt ligt zijn de wegen redelijk, soms ontbreken enkele honderden meters verharding. Dan is het ploeteren, vooral nu, omdat het stevig geregend heeft.
Bemodderd bereiken we een eerste hotel. Gelukkig is er een kamer vrij, maar moet nog schoongemaakt worden. Niet erg, een paar pilsjes en wat eten in een nabij gelegen restaurant gaat er goed in. Nog steeds bemodderd gaan we naar de kamer, waar er geen water uit de kraan komt. Ik vraag of er water is, ja, komt er aan. Na een uur komt er een miezerig koud straaltje water uit de douchekop. Niet wetend hoelang er water zal blijven, springen we er met z'n tweeën onder, eerst met kleding, om deze ook een beetje schoon te krijgen onder. Het water verdwijnt weer als we schoon zijn. Water schijnt toch en groot probleem te zijn. Er is een 'mooi' zwembad bij het hotel, maar zonder water. En dat alles voor $22. Het hotel ziet er erg vervallen uit. Het is zoals in meer (voormalige) communistische landen, neergezet maar er is nooit onderhoud gepleegd. Toch zijn de mensen zelf zeer schoon, er wordt veel gedweild en gepoetst.
We bezoeken 's middags een dollarwinkel. De meeste Cubanen, die dollars bezitten, kopen zeep, shampoo of wasmiddelen. De andere winkels, waar je alleen met de peso kunt betalen zijn akelig leeg.
Het diner bestaat vanavond uit goulash, rijst en koolsalade. Er is een uitgebreide menukaart voor Cubanen in peso's en voor buitenlanders in Amerikaanse dollars. Een ieder krijgt de menukaart voor zijn neus en een ieder krijgt ook hetzelfde eten. Er is verder niets anders.

Om uit te rusten blijven we hier nog een dag. Ook het ontbijt wordt met zorg bereid. Wederom met een heerlijke vruchtensap. De regen is nu ook over de bergen gekomen, een dagje aan het strand kunnen we dus wel vergeten. Mijn darmen beginnen wat al te actief te worden. We hebben nog maar één fles zuiver drinkwater. Hier kunnen we alleen bier en rum kopen. Op geen enkele fietsvakantie was het zo moeilijk drinkwater te vinden.
Het is vrijdag, in de loop van de middag stroomt het kamp vol met schoolkinderen, die hier gratis een weekeinde mogen doorbrengen. Voor ons wordt die avond een grote vis gebakken. De schoolkinderen krijgen een bordje met een beetje rijst en ongeveer 10 dobbelsteentjes blikvlees, wat ze in 3 minuten naar binnen werken.
Mijn darmen zijn nog steeds onrustig. Na het eten neem ik hiervoor mijn 'eigen' recept; 2 immodium, 1 bacteriekiller, 1 pijnstiller en voor het slapen gaan nogmaals 2 immodium en een slaapmiddel.

Vanmorgen is het ijskoud. De eerste weken heb ik de gehele dag in T-shirt, fietsbroek en sandalen gefietst. Vandaag trekken we wat meer kleding aan, de eerste uren hebben we het toch nog steeds koud. We fietsen vandaag van de zuid- naar de noordkust van Cuba, 120 km.
Dat je als toerist in de wat armere landen, het dubbele of soms het drievoudige betaald, ben ik inmiddels wel gewend. Echter hier in bijvoorbeeld de restaurants wordt de peso gelijk gesteld aan de dollar, terwijl je bij het wisselen 27 peso voor een dollar krijgt. De Cubanen betalen voor hetzelfde eten in peso's, wij in dollars.

Op weg naar Havana. We besluiten, omdat het weer mooi weer geworden is, om vlak voor de grote stad nog even een hotel aan het strand te nemen. Douchen, lunch en dan ... harde wind en donkere wolken. Het weer slaat regelmatig zeer snel om.
We verblijven in een hotel, waarvan ik in later in de lonely planet lees dat het eten verschrikkelijk is en dat de disco wegens prostitutie gesloten is. Mijn waardering; het eten smaakt net zo algemeen als in andere buffet hotels en het bier is weer goed.

Het is gelukkig niet zo koud meer. We kunnen weer in T-shirt 's morgens fietsen. We vertrekken meestal als het nog donker. De mooiste tijd van de dag is, is voor mij, als de zon opkomt. Vanmorgen zien we eerst de rode gloed tegen de onderkant van de wolken die boven de bergen hangen. Dan de rode schemering aan de horizon. Daarna de rode zon die langzaam opstijgt. De heerlijke koelte van de ochtend met het prachtige licht. In de middag is deze zelfde zon gloeiend heet en zijn we blij dat we een pension gevonden hebben. De eigenaar vraagt $50. Dit vind ik veel te veel voor deze uithoek van Cuba. We komen uit op $30 met eten en bier. Ons paspoort hoeft hij niet te zien. Illegaal pension? Ik begrijp niet hoe dit in een (streng) communistisch land mogelijk is, vele mensen hebben ons zien binnengaan. Is de communistische controle niet zo streng meer?
's Avonds kijken we met de familie naar de televisie. Het gaat over de vlucht van de vele Mexicanen naar Amerika. De eigenaar begint over de vlucht van de Cubanen naar Florida in 1980. Ik begrijp uit zijn woorden dat nog steeds vele Cubanen wel weg willen. Jammer dat we geen Spaans spreken. Toch heeft hij het volgens mij niet slecht; TV, Stereo, Video en koelkast.

Vanmorgen fietsen we de eerste drie uur in een dikke natte mist. Van een Nederlandse vrouw, die met een Cubaan getrouwd is en hier al 8 jaar woont, horen we dat dit de eerste keer is dat ze hier mist gezien heeft.

Vannacht, een schreeuw. Ik schrik wakker. Een kikker heeft een tussenlanding gemaakt op de rug van Dagmar. Als we het licht aan doen zit de klimkikker al weer tegen de muur van de slaapkamer. We vangen hem in een glas en geven hem daarna, buiten, zijn vrijheid weer terug.
Wederom zijn vandaag mijn darmen zeer actief. De eerder beschreven remedie werkt nu niet. Dan probeer ik de werkwijze die een dokter in Nairobi op mij toegepast heeft; na elke stoelgang een immodium. 's Nachts om 01:00 uur keert de (darm)rust terug.

De laatste de fietsdag. We arriveren, na de saaiste rit van onze gehele fietstocht , in Varadero, het vakantie Mekka van Cuba. Een schiereiland, 17 km lang, bijna geheel volgebouwd met hotels. De meeste gasten arriveren hier met een toerbus. Op de fiets binnenkomen wordt dan ook met verbazing bekeken. De portier geloofd niet dat we hier een kamer geboekt hebben. Een lijst wordt erbij gehaald en tot verbazing van de portier staan daarop ook onze namen. In Nederland hebben we het eerste en het laatste hotel, via een reisbureau, geboekt.
In Varadero is de luxe compleet, het ontbreekt de toerist aan niets.

We beginnen de terugreis. Gisteren heb ik tweemaal laten bevestigen, dat ook onze fietsen naar het vliegveld vervoerd kunnen worden. Als de tijd daar is, arriveert er een minibus met 5 personen en hun bagage. Onze fietsen kunnen niet mee. Er wordt een taxi gecharterd, fietsen half in de kofferbak, half er buiten. Met een gang van 100, 120 km naar het vliegveld. Wij en de fietsen komen daar, na een 30 km lange rit, gezond aan. Tot mijn verbazing hoef ik maar $5 te betalen, dit terwijl ik in Nederland te horen kreeg, dat per fiets $10 extra in rekening gebracht zou worden.
Bij de douane schrik ik even. De verlenging van het visum is niet correct. We hebben het visum laten verlangen tot 14 februari en het is nu 19 februari zegt hij. Het duurt even voordat hij zijn eigen vergissing door heeft, dat het nu pas 19 januari is. Ondertussen sta ik wel met het zweet op mijn kop.
Bij de controle van de handbagage wacht mij een tweede verassing. Mijn nagelknipper en nagelschaartje worden 'ontdekt'. Ik moet ze inleveren. Dom van mij, had ik kunnen weten. Toch een goede controle hier, op de heenreis zaten deze zaken ook in mijn handbagage, en zijn ze niet gezien.

Al met al een enerverend vakantie. Lichamelijk inspannend, geestelijk ontspannend. Vroeg op staan en vroeg naar bed. Dit laatste niet alleen omdat we vaak moe waren, maar ook omdat er buiten de toeristengebieden, behalve het rum zuipen met de Cubanen, weinig vertier is. Ik vind een fietsvakantie hartstikke interessant, je bent dicht bij de natuur en dicht bij de bevolking. De Cubanen hebben respect voor de fietsinspanning, maar ze kijken heel verbaasd als je zegt dat je per dag 100 km fietst en schudden dan een beetje meewarig hun hoofd.
Van de 38 vakantiedagen hebben we er 24 gefietst en 2500 km afgelegd, de resterende 14 dagen zijn de vlieg- en rustdagen. De fietsen hebben het behalve een gebroken ketting heel goed uitgehouden. Dit in tegenstelling met andere vakanties waar we nogal vaak met lekke banden en kapotte spaken te kampen hadden.
Qua mensen en natuur is Cuba, zoals al vaker gezegd, een fantastisch land om te fietsen. We hebben ons geen moment bedreigd gevoeld. Wat kennis van de Spaanse taal had het vast nog leuker gemaakt. De Cubaanse keuken heeft me echter niet kunnen bekoren, ook niet in de luxere hotels. Het best hebben we in de pensions en de kleine privé restaurants gegeten.

Wim Leeuw