Langs Highway 1A van Hanoi naar Ho Chi Minh City (Saigon).
Reisverslag van een solo fietstocht, 1964 kilometer lang, van Noord naar Zuid Vietnam.

Mijn leering van deze reis.
Wat je niet met gebaren kunt uitdrukken, is het niet waard in woorden te vertellen.
Natuurlijk niet compleet waar. Zeker als ik alleen reis mis ik een goed gesprek. En daarbij komt het zeer goed van pas, als je elkaars taal spreekt.

Als je voor je rust naar Vietnam komt, kun je beter thuis blijven. Of je moet 14 dagen in een boeddhistisch klooster in de bergen boeken.

Zonder me negatief over Vietnam te willen uitlaten, is dit niet mijn mooiste fietstocht in deze hoek van de wereld geweest. Arrogant als ik ben, zou ik kunnen zeggen; ik heb het wel gezien. Niet dat het niet aangenaam was, maar de andere landen kwamen mij aangenamer over. Kan ook zijn, dat er maar 2 wegen van noord naar zuid, of andersom, lopen. Een door de bergen, rustiger, in deze tijd van het jaar in nevelen gehuld. Daarbij komt dat klimmen niet mijn favoriet is. Blijft over, de bijna altijd drukke Highway 1. Nooit ben je even alleen.

De Vietnamees is vriendelijk en behulpzaam. Soms te vriendelijk, dan zou je willen zeggen, laat me aub met rust. Kan ook zijn dat dit komt doordat ik alleen was.

Het eten is goed. Door de kippengriep, was er voor de toeristen bijna geen kip op het menu. Had het eten nog beter verwacht, maar dat komt, omdat ik in Berlijn zo ONTZETTEND lekker Vietnamees gegeten heb.

Het verkeer. Ik moet eerlijk vertellen, dat ik bijna in mijn broek scheet, toen ik voor het eerst de drukte zag. Één antwoord; Go With The Flow.
Het valt allemaal erg mee, als je er eenmaal in opgenomen bent. Niet aarzelen, doen, laat zien dat je er bent en nog belangrijker, wat je gaat doen. Komen er 100 bromfietsen aan, je wilt oversteken, er zit een klein gaatje tussen de derde en vierde, of het groot genoeg is dondert niet, stuur aan op de achterkant van de derde, de rest stuurt dan vanzelf achter je langs.

De nieuwe optie "Place A Reaction". Is mij zeer goed bevallen. Hartstikke leuk, om iets van het vaderland te horen.
Hoewel ik vermoed, dat er nog wel enige schroom overwonnen moet worden, om een reactie te plaatsen. Geen nood je kunt ook nog altijd een mailtje sturen, ik geniet er van.

Apeldoorn April 2006
Wim Leeuw

Het dagboek is met behulp van PDA en Internet FTP tijdens de reis bijgehouden.

Omdat de incheckdames zo vriendelijk glimlachend blijven aandringen, laat ik een beetje lucht uit de fietsbanden lopen. Ze zijn er van overtuigd, dat de banden op 10 kilometer hoogte zullen klappen. Mijn ervaring zegt van niet.
Reis en inchecken lopen als een trein. Om 6 uur van huis vetrokken. Om 8 uur achter een kop thee op Schiphol.
In plaats van een dikke Duitser, nu een lege stoel naast me. Heerlijk veel ruimte, wel geen business classe, maar zeer goed te doen.

Na 13 uur vliegen. Singapore. Er hangt een zeer ontspannen sfeer in het airport gebouw. Overal vloerbedekking. Geen wachtkamers maar wachttuinen. Fantastische orchideeën.
Het is nu half zeven, de zon is net boven de horizon, 26 graden.
De vlucht ging goed. Toch wel wat ruimere zitplaatsen. Gek, vroeger was ik het vliegtuig altijd druk bezig met voorbereidend lezen. Nu met tientallen keuzes in muziek, tientallen video’s, de gehele Harry Potter serie zit er deze keer bij, is het meer lui kijken, wat eten en af en toe een beetje slapen.
Paar uurtjes wachten. Dan nog drie uur vliegen naar Hanoi. De detectie poortjes in Singapore werken wel erg goed. Zelfs de paar euro in mijn broekzak worden ontdekt. Op Schiphol bleven de poortjes rustig bij de muntjes. Dan in het vliegtuig, krijg je bij het eten, normaal met zwaar ijzeren bestek. Ander soort kapers hier?

Op het vliegveld loopt alles soepel. Taxi staat gereed. Fiets en ik erin. Meteen mag ik kennis maken met het laaiend drukke, idioot door elkander razend verkeer.
Ik dacht dat ik wel iets gewend was. Maar dit. Het zijn niet zozeer de vele auto's, maar de miljoenen, zo lijkt het althans, volgas kris kras over de weg crossende bromfietsen. En maar toeteren. Het is niet te filmen, of juist wel, op de foto zie je maar een klein deel. Is er nog iemand, behalve ik, die het hoort? Verrassend weinig fietsers. Het is wel even slikken. Moet ik daar maandag in.
Vrachtauto's halen in, op een plaats waar net twee auto's passen.
Ik heb gelijk door dat je hier geen onverwachte dingen op straat moet doen. Zoals bijvoorbeeld een zebrapad ineens opstappen. Ze remmen wel, met tegenzin, maar je moet ze wel de tijd geven om te kunnen remmen.
Zesentwintig uur onderweg. Het eerste pilsje smaakt goed.

Het is zaterdag de banken zijn dicht. Uit de muur geld halen gaat prima, echter maar ééndriekwartmiljoen dong, iets minder dan 100 euro, per dag. Morgen maar weer.

Mijn eerste avondmaal in Vietnam. Chicken sweet and sour, mijn favoriete eten in deze landen. No chicken, we have got the flu. Ofwel chickenfever. De ober en ik bedoelen de vogelgriep. Kip wordt dus hier niet meer geserveerd.

Wat kippengriep! Bij het ontbijt word ik bedolven onder de scrambled en gebakken eieren. Met stokbrood (overblijfsel van de Franse tijd) en gebakken rijst, smaakt goed.

Miezerige mistroostige morgen. Mijn eerste gedachte is, morgen op de fiets te springen en naar het zuiden te gaan. Daar is het nu beter. Mijn plan is, nog even een stukje naar het noorden, Halong Bay. De baai moet bezaaid zijn met puntige rotseilandje. HET natuurwonder van Vietnam. Maar of er met dit weer iets van te zien is?

De Aziaat is, voor mij, nog steeds een ondoorgrondelijk mens. Aan de ene kant willen ze overal geld voor hebben, aan de andere kant vinden ze het ook ontzettend leuk je te kunnen helpen. Bij de Jade Mountain Pagoda vergeet ik een kaartje te kopen. Aan de poort probeer ik met wat (smeer)geld toch binnen te komen. Ik glimlach zeer vriendelijk, ja dat kan ik ook, en mag zonder te betalen naar binnen.
Een fotograaf stop ik wat geld toe, om mijzelf met eigen camera op de foto te zetten. Weigert het geld pertinent.

Het lijkt onwaarschijnlijk, maar zonder een rimpeltje vloeien de verkeersstromen vlekkeloos ineen. Splitsen zich later moeiteloos weer. Wel met een oorverdovend lawaai.
Ik begin het al aardig te leren; de straat oversteken. Rustig doorlopen. Geef ze de kans om voor of achter je langs te gaan. NIET aarzelen of een stap terug doen. Levensgevaarlijk. Soepel doorgaan. Als je denkt dat een zebrapad, jazeker ze zijn er, enig soulaas biedt, forget it.
Ik hoop dat het fietsen ook zo goed gaat.

Wanten, wollen mutsen, leren jassen, regen, wind. Nederland? Neen toch Vietnam. Erg fris vandaag, voor de Vietnamees koud.
Als ik Hanoi om 6 uur verlaat miezert het een beetje. Verrassend snel en gemakkelijk ben ik de stad uit. Over het fietspad langs de spoorlijn. De Red River over. Aan de andere kant de richting van de spoorlijn blijven volgen. Rechtdoor. Rechtdoor. Tot een grote rotonde. Richting Hai Phong. Je hebt nu het begin van Highway 5 bereikt. De drukste weg van Vietnam. Bij Hanoi vergeleken, rustig. Rechts en links van de weg een (grotendeels) afgescheiden fietspad. De Vietnamees geeft niet zoveel om links of rechts. Ik kom net zoveel fietsers tegen als dat ik er inhaal. Veel, nog bijna kinderen op zwaar beladen oude krakkemikkige fietsen worstelen tegen de wind.

Tegen de wind. Ja, de noord passaat doet wat t'ie beloofd heeft en blaast flink uit het noorden. Daarom ben ik het noorden begonnen om met de wind in de rug naar het zuiden te fietsen. Maar ik, stuk eigenwijs vreten, moet toch nog even noordwaarts. Halong Bay was het doel voor vandaag. Als ik zie dat het na 100 km, NOG 100 km is (planning 160) weet ik genoeg. Dan maar even geen natuurwonderen in de baai. Het zicht is sowieso belabberd En morgen, dat zie ik vanavond wel.

Even een wandeling in Hai Phong gemaakt.
De mensen zitten achter hun stalletjes op straat te blauwbekken van de kou.
Een scootertaxi blijft me hardnekkig volgen. You want beautiful lady, very young, only 21, met een vette knipoog. No good, no money.
Terloops even een bank beroofd. Acht miljoen binnengehaald, moest wel even mijn credit card afgeven. Het is moeilijk wennen aan al die nullen. 20.000 Dong is een euro.
Ook in Hai Phong, de derde stad van Vietnam, is het ook niet duur. Heb even buiten het centrum voor 23 dollar een, ook voor onze begrippen, zeer mooie hotelkamer. Voor 5 euro, paar pilsjes, soep en een hoofdgerecht in het hotelrestaurant. Op straat is het nog 10 maal goedkoper.

De dag begint na vijf minuten fietsen met een stortbui. Gelukkig niet lang, maar wel koud. Toevallig heb ik op het laatste moment mijn overschoenen in de tas gegooid, ben er nu erg blij mee. Gelukkig warme droge voeten.

Ook vandaag verlaat ik de grote stad verrassend eenvoudig. Links langs de Tom Bac River vanuit het centrum en alsmaar rechtdoor. De richting Thai Binh staat dan in en buiten de stad goed aangegeven. De QL 10 is een mooie brede weg met vluchtstroken, niet dat je hier vluchten kan, maar dat heet nu eenmaal zo. In het begin bij de stad druk, daarna rustig. Soms zo rustig dat je enkele seconden, vreemde momenten, geen getoeter hoort.
De Vietnamezen hebben, denk ik spontaan, het wisselstrook principe ingevoerd. 's Morgens gebruikt het binnenkomend verkeer eenvoudig driekwart van weg. Het uitgaande verkeer heeft genoeg aan het resterende kwart.

Het verkeer is sowieso een wonder. Niet zozeer om de verkeerregels, maar om het ontbreken daarvan. De voorrang wordt via een bepaalde hiërarchie bepaald. De laagste in rang is de voetganger, dan de fietser, de bromfiets, de lokale bus, de intercity bus en de grote vrachtauto's zijn de top in rang. Daarnaast heb je nog de patser in zijn dikke mercedes, die schijt aan alles heeft, maar die hufters kom je overal op de wereld tegen. Als je je plaats in de hiërarchie weet is er niets aan de hand. Simpel toch. Wat moeten WIJ met al die tientallen verkeerregels? Het schijnt in Vietnam te werken. Toch wil dit niet zeggen dat de laagste in rang geen rechten heeft. Ik zie hier kleine kinderen rustig en alleen een vier banen brede weg oversteken. Bij ons mogen ze niet eens alleen op de stoep. Eigenlijk ben ik meer het anarchistische type, hou niet zo van rangen, maar hier werkt het, als je weet wat je plaats is.

Onderweg genoeg te eten en te drinken. Eigenlijk langs de gehele weg TE veel bebouwing. Moeilijk een pisplaatsje te vinden.

In de eet- en drinkkraampjes onderweg is het vaak gezellig. Geen woord Engels spreken ze, maar praten, willen ze wel graag. Ik ook. Vaak pak ik dan de landkaart en noemen we samen de plaatsnamen op. Deze keer heb ik ook een woordenboekje mij me. Maar wacht, er komt niets uit de man. Pak mijn leesbril en geef deze aan de nieuwsgierig turende. Dit lukt. Hij leest een woord, geeft mij de bril en ik lees het woord in het Nederlands. Hoe oud ben je? Waar is je vrouw? Hoeveel kinderen heb je? Leuke conversatie.
Pas op met een Vietnamees. Hij is liever zijn kop dan zijn gezicht kwijt. Gezichtsverlies is een grote ellende. Hij zal dit ten koste van alles willen voorkomen.
Het opvouwen van de landkaart lukt hem niet. Een frons verschijnt op zijn voorhoofd. De kaart in zijn handen latend, help ik hem de kaart op zijn manier, verkeerd op te vouwen. Neem de kaart over, en stop hem lachend weer snel in de tas. Iedereen lacht mee.

Met grote vreugde mag ik u mededelen dat hedenmorgen 9 uur, lokale tijd, de zon is doorgebroken. Ik schrijf u dit op het balkon, in de zon, van een joekel groot hotel, met 1 gast. Ik.
Sam Son beach is als Zandvoort in de winter. Uitgestorven. Het is hier nu ook winter. Men is druk bezig de boulevard weer op te kalefateren voor de stroom Vietnamese toeristen.

Op de boulevard fietsend kies ik het meest chique hotel. Met het voornemen flink af te dingen. Na de prijs gehoord te hebben, durf ik niet meer. Tien Euro. Een echt Vietnamees hotel, geen woord Engels. Wel na 5 minuten een thermoskan heetwater, voor de thee.

En, en wat het heerlijkst is? Het ruisen van de zee, geen verkeer, geen getoeter.

Als dat maar goed gaat? Je moet ergens eten. Ik zoek een restaurantje uit, waar dampende soep op tafel staat. Bestel een ook een soep. Neem een biertje. Tot mijn ongenoegen wordt onder de toonbank een groot stuk vlees gepakt. Er worden enkele stukken afgeslagen en ....gelukkig even gekookt. Smaakt niet slecht, hoop dat het morgen ook zo voelt.
Inmiddels is de fotograaf, deze keer ONvriendelijk, met afgedrukte foto's teruggekomen. Ik kwam hem op het strand tegen. Hij maakte met mijn toestel een foto van mij. Daarna met zijn eigen fotoapparaat. Ik dacht nog, laat maar gaan. Hij wil 50.000 Dong voor 2 foto's. Per definitie te veel. Ik leg 5000 op tafel, wil eigenlijk de foto’s helemaal niet, maar weet ook dat ik er niet vanaf kom. (In Europa had ik ze gewoon op de grond gedonderd) Neen, dan 20.000 (1 Euro). Nog steeds doet hij beledigd. De andere gasten in het restaurant kijken stil toe. Ze weten dat ik opgelicht word. De bazin van het restaurant spreekt hem bedarend toe. Geen resultaat. Gezichtsverlies zal de fotograaf nooit toestaan. Ik leg er dus nog 10.000 bij en draai me om. Weg is hij. Een jongen naast mij kijkt me verontschuldigend aan. "Very expensive". Yes, zeg ik.
Nee, ECHT duur is het niet, maar ik heb er een gruwelijke hekel aan, om opgelicht te worden. Later geef ik een schoenenpoetser al mijn kleingeld. Zonder de schoenen te laten poetsen. Dat voelt beter.

Nog een ding.
Je weet misschien hoe de Aziaat spuugt en rochelt. Op straat ben ik er aangewent. Echter als je 's morgens op je ontbijt zit te wachten en je hoort in de keuken dergelijk luide geluiden, dan vraag je je toch wel even af waar dat nu terecht gekomen is.

Als de wekker om half zes klingelt, blijf ik nog even liggen om te genieten van het ruisen van de zee. Niet wetend dat ik een uurtje later zal verlangen naar de hectiek van de Highway.
Op de kaart staat een binnendoortje aangegeven. Door deze weg te nemen hoef ik niet dezelfde 15 kilometer terug. Na een paar maal vragen, vind ik de weg. Echter de Vietnamezen komen niet erg overtuigend over. Op de kaart heb ik ook lange wegen gezien, die ineens doodlopen op de kust.
Het asfalt houdt op. Ik blijf vragen. Ze sturen me steeds verder de modder in. Ik ben al een uur onderweg, in plaats van het geplande half uurtje. En nog steeds geen Highway te zien. Bij een school stop ik. Ik spreek een lerares aan. Ze verzekert mij dat ik goed ga. Toe dan maar. De weg terug weet ik ook niet meer.
Na anderhalf uur hoor ik het vertrouwde getoeter van de Highway. Gelukkig geen doodlopende weg.

De morgen begint met regen, en dat blijft zo. Nat ben ik toch wel. Ik zweet in mijn regenjas en in mijn regenschoenen. Gelukkig is het niet zo koud meer.

In Vinh heb ik een chique hotel uitgezocht. Zonder bril blijf ik even kippig op de prijskaart kijken. Meteen 10 Dollar korting. Het is laagseizoen, ze zijn blij met elke gast.

Wat men hier zoal op fiets en bromfiets vervoert, verbaasd me al niet meer. Dacht ik. Vanmorgen iets, wat ook de Vietnamees vreemd deed kijken. Een dolfijn dwars achter op een bromfiets liggend. Aan beide zijden zo'n anderhalve meter uitstekend.
Zo zie je nog eens iets.

Terugkomend op een vraag van Tehcla; " Wat eet je zoal?". Ik schreef al, ik weet het niet (altijd), en ik wil het ook niet weten. In veel fietslanden zag ik vele stinkende dode dieren langs de weg. Hier alleen PLAT gereden ratten. In Vietnam wordt ALLES gegeten. Onderweg zag ik hoe een kat geslacht werd. En vanmorgen werd een klein dood hondje achter op de fiets gelegd. Zeker niet met de bedoeling het dier een eerwaardige begrafenis te geven. Honden zijn een lekkernij. Er zijn er honderden, meestal aan de ketting, en niet omdat ze agressief zijn!
Sinds ik een week in Kenia in Narobi met voedselvergiftiging in het ziekenhuis gelegen heb, ben ik wat voorzichtiger geworden. In Europa probeer ik zeer graag nieuwe dingen. In Azie pas ik op wat en waar ik eet. Dat zegt niet alles, maar ik doe mijn best.
De Lonely Planet daagt je uit, de volgende zaken eens ' te proberen'. Ik citeer;
Krekels
Honden
Eenden embryo
Veldmuis
Konings Cobra ( met vers bloed voor de potentie)
Krokodil
Testikels van de haan ( en welke nog meer)
Als laatste, om te bewijzen dat ie vers is, slaan ze een aap dood bij je tafel, die je dan een tijdje later geserveerd krijgt.

Ik ben er niet van overtuigd dat deze lijst volledig is.
Need I say more.

Ik zoek dus vaak een restaurant uit die ook het menu in het Engels heeft. Met een woordenboek gaat ook. Maar ja, je weet het nooit.

By the way; China schijnt nog erger te zijn.

Gebarentaal kan heel duidelijk zijn. Onomwonden vraagt de hotelbediende al na 5 minuten of ik neuken wil. Het is een KACH SAN, een hotel. Maar wat voor een?

Vandaag heb ik de keuze uit een rit van 50 of van 200 kilometer. Mijn kop zei gisteravond, kom 200. Mijn lijf vanmorgen, laat maar, 50 is genoeg vandaag. En omdat lichaam en geest ook in balans moeten blijven, zit ik al om 10 uur in een hoerenkot. Uitrusten.

Jammer genoeg hebben ze hier geen leuke terrasjes. Donkere cafés of een paar kleine tafels en stoelen buiten om te eten.

Na Vinh wordt de bebouwing wat dunner. Wat meer rijstvelden. Fijn. Maar tegelijkertijd ook minder(geschikte) overnachtingsmogelijkheden. Vandaar de vroege stop in Ha Tinh.

Vriendelijk
De Vietnam zijn erg vriendelijke mensen. Ook ondoorgrondelijk, maar vriendelijk. Langs de weg zie je vaak Vietnam met afwezige uitdrukking op hun gezicht. Als ik ze groet, is hun gezicht niet breed genoeg om hun glimlach te tonen. Veel kinderen, buiten de toeristenplaatsen, hebben nog nooit een westerling gezien. Met Hello, Hello, proberen ze mijn aandacht te trekken. Als ik terug groet, grote hilariteit en gegiechel. Er zijn er maar weinig die stoïcijns blijven. Het contact is een fijne ervaring, geeft je weer energie, als t'ie even op is.
Vaak komt er een bromfiets naast mij rijden om een gesprekje in gebroken Engels te voeren. Wat ongeveer zo gaat. Mijn naam is Bak. Hoe heet jij? Ik werk aan een auto. Dit is mijn vrouw (achterop). Wij zijn 25 jaar. Is mijn vrouw niet mooi? Het meisje kijkt verlegen de andere kant op. Erg mooi hè? Ik onderdruk de neiging om te zeggen, wat moet je met dat lelijke kreng. (geintje)

Ik stink, zuur. Alles wat ik gewassen heb is, niet droog. En hetgene ik niet gewassen heb is ook niet droog. 100% luchtvochtigheid. De dag begint weer met regen. Na paar uur wordt het droog en vochtig warm. Wind in de rug, gaat lekker. Natuur is mooier, niet zoveel bebouwing.

Waar de heuvels de zee raken is het even pittig klimmen, goed te doen. Op de hoogste pas, wat is hoog, hebben ze nu een tunnel gemaakt. Als je voorzichtig wilt zijn, en je neemt in de tunnel het voetpad, wees dan nog voorzichtiger. In het midden is een trapje omlaag, na een paar meter weer omhoog.

Waar de weg het strand raakt zijn enkele hotels. Ook op 12, 54 en 57 km van Ha Tinh.

Ik kan me vergissen, maar ik denk toch werkelijk dat mij vanmorgen een klein jongetje voor seks is aangeboden. Zoals zo vaak komt er even een bromfiets naast me rijden. De man wijst op mij, dan op het jongetje. Steekt 5 vingers omhoog. 5000 50.000. Blijft dat een paar maal herhalen, ook als ik neen schud. Het jongetje zit met lege ogen naar me te kijken.

Een man alleen, of liever gezegd, niet in gezelschap, is hier voor velen per definitie op zoek naar (kinder)seks.
Gênant. Ik ben vaak alleen op vakantie. Een paar jaar geleden kwam ik, ook alleen, tussen vele, 'vieze oude mannetjes', aan op het vliegveld in Bangkok. Ik had last van plaatsvervangende schaamte. Plaatsvervangende? Neen, IK was degene die me geneerde.

Ik ben weer aan de kust. Geen Vietnamese toerist te zien. In hotel, in het restaurant, komt HA, bedienster, lieflijk over mijn schouder meekijken als ik dit schrijf. Lieflijk, maar als ik samen met haar uit het woordenboek mijn lunch heb uitgezocht, krijst ze als een viswijf de bestelling naar de keuken. Aan de boulevard naast verse vis, ook levende slang; uitkiezen maar.

Bij aankomst ligt de baliejuffrouw, achter de balie dus, te slapen. Ze vraagt 20 dollar voor een kamer. Als ik zie dat de sleutelkast, achter haar, vol is, wacht ik even. Niet oche, vraagt ze. Neen zeg ik, 15 dollar. Oche zegt ze.

Van Noord naar Zuid. Ik steek de Demilitarised Zone (DMZ) over. Behalve de gebruikelijke grote oorlogsmonumenten, weinig te zien aan de Highway 1. De DMZ wordt denk ik ook alleen maar voor toeristische doeleinden in ere gehouden. De Vietnamees zo lees ik, wil het gehele gebeuren zo snel mogelijk vergeten en praat er niet graag over. Behalve natuurlijk als er geld aan te verdienen valt, want handelsman blijft ie. Het ironische van deze DMZ is, dat het een van de grootste slagvelden van Vietnam is geweest.

Droog. Eindelijk droog vandaag. Om 9 uur breekt de zon door, en hoe. Onverbiddelijk.
Ze blijven me aan de kop zeuren, om een uitstapje naar de DMZ te maken. De hoteleigenaar biedt er een voor 10 dollar aan. Eerst eten.

Fucking basterd. Laat ik me in een taxi 60 km door de DMZ rijden, zonder een fuck te zien. Sorry, even wat frustratie weg.
Ik sluit me niet graag bij een toeristische toer aan. Was het trouwens ook veel te laat voor. In de hotellobby hangt een kaart van de DMZ. Ik wijs wat legerplaatsen aan en vraag hoeveel een taxi kost. Prijs oké. Aan de taxichauffeur wijs ik nogmaals de plaatsen aan. We rijden. Wel even iets anders, dat getoeter van een ander kant te horen. We komen bij de eerste base aan. Niets, alleen het monument, wat ik vanmorgen ook al gezien heb. Neen, het kamp zeg ik, laat hem de kaart zien. De taxichauffeur begrijpt er niets van. Vraagt iets aan een jonge dame. Boeng, boeng. Ja, alweer neuken. Daar schieten we ook niets mee op. Dan maar naar het volgende kamp. Mooie weg, door rubberplantages. Weer zijn we de plaats voorbij waar volgens de kaart een kamp zou moeten zijn. Laat hem nogmaals de kaart zien. Is hij nu zo dom? Of houdt hij zich zo dom? Ik weet het niet, maar heb er genoeg van en zeg, ga maar terug. De meter geeft het dubbele aan, ik geef hem wat we afgesproken hebben.
Tot zover het voordeel van een lokale taxichauffeur.

Vandaag neem ik het er van. Het 4 sterren Huong Giang is (net) genoeg voor mij. Op het terras aan de Perfume River, is het toch een heel ander Vietnam. Aan de balie haal ik vriendelijk lachend en babbelend toch nog 20 dollar van de kamerprijs. Dan blijft er nog genoeg over, maar zeg nou zelf waar krijg je verse bloesemblaadjes in de WC pot.

Vandaag is het de graven route. Vele oorlogs- en familiegraven. De graven op de hoge, droge, witte, onvruchtbare grond. De akkers op de lage vruchtbare grond.

De eerste indruk van het Zuiden is, dat ze welvarender zijn. In het algemeen zien de steden er aangekleder uit. Voor het eerst zie ik nette geplaveide trottoirs.
Echter arm is arm. Gisteravond liep ik nog even door het dorp. Werkplaats aan de wegkant, vol met ijzer. Achter in de schuur, een paar bedden, natuurlijk een TV met daar omheen de familie. Werk- en woonplaats ineen.

De ene kant en de andere kant, een moeilijk verhaal.
Ik gedraag me nu ECHT als een toerist. Boek een rivierboot, voor mij alleen, via het hotel. En laat me van het hotelterras oppikken. Mooi tochtje. Ik stap vanuit de weelde in de armoede. De andere kant van de rivier is zeer armoedig. Uit schuldgevoel en om van het souvenir-verkoop-gezijk af te zijn, geef ik de bootsvrouw al mijn kleingeld. Stiekem telt ze het, als ik haar weer aankijk; brede glimlach. Ze blijft echter doorgaan met verkopen. Zou de bootsman niets van haar zakcentje mogen weten?
Armoede en weelde. Zo vlak naast elkaar. Toch heb ik niet het idee dat de armen ongelukkig zijn. Ze zien er goed gekleed en goed verzorgd uit. Veelal lachend. Ik vraag me dan ook werkelijk af hoe wij deze mensen moeten helpen. OF zullen we ze gewoon met rust laten? Wat winnen ze met 'onze' rijkdom?
Worden ze arroganter, gaan ze hun eigen landgenoten uitbuiten? Dat zie je vaak in arme landen gebeuren. Is het wel mogelijk, rijkdom eerlijk te verdelen? Ja, zullen velen zeggen, ik geef veel aan goede doelen. IK betwijfel het. Ik geef al lang niet meer aan 'goede' doelen. Geef het liever weg aan mensen waarvan ik denk, dat ze er iets zinnigs (hoor mij) mee doen.

De man, die hier een beetje geld heeft ligt de gehele dag in de hangmat. Zijn vrouw en kinderen werken. Heeft de man wat meer geld, dan gaan de kinderen naar school, de vrouw werkt. Heeft de man nog meer geld, dan komt er hulp/slaaf in de huishouding. En zo gaat het verder. Behalve het buitenland en misschien een paar boeddhistische instellingen, zijn er weinig mensen in deze arme landen, die zich om hun mede landgenoten bekommeren. Althans, zo komt het bij mij over.
Komt de vraag terug, hoe wij deze mensen helpen kunnen.
De Nederlander koopt zijn schuldgevoel af, door aan veel goede doelen te geven. Hoe meer (baby)lijkjes op TV, des te groter de opbrengst.
En wat doe ik? Hetzelfde? Alleen, IN het arme land. Ik weet werkelijk niet hoe we 'arme' mensen zouden moeten helpen, dan alleen te zeggen, laat ze met rust. Wees vriendelijk en eerlijk. En zoals Confucius al verkondigde; verbeter de wereld, begin bij jezelf.
Geschreven op een decadent mooi terras aan de Perfume River in Hue. Een heerlijke plaats om te relaxen.

Elf keer zie ik het bordje, 8% stijging. Na de tweede keer denk ik, nu ben ik er bijna. Mis poes, nog tien kilometer naar de top. De Hai Van Pas is maar 496 meter hoog. In deze hitte zeer zwaar. Boven is het aangenaam fris en brengt laag hangende bewolking bij vlagen nog meer verkoeling. Er is een tunnel; verboden voor fietsers en bromfietsers. Dit maakt de tocht, zonder vrachtauto's, een stuk aangenamer.

Als ik de top bereik roept een Vietnamese; You are my number ONE, my darling. Kapot als ik ben, brengt dit een brede grijns op mijn bezwete smoelwerk. Haar enige bedoeling is echter mij naar haar drinkstalletje te lokken. Als je dit even vergeet is het toch een mooie begroeting.

Een half uur lang laat ik me weerloos door te souvenir verkoopsters belagen. Ze brengen drinken aan, zetten me op de foto. Maken mijn zonnebril schoon, breken zelfs mijn koekjes in hapklare brokken. You have no baby's, I will have baby's for you. Laat het even gewoon over me heen komen. Als dank begin ik andere toeristen te lokken; You want to buy postcards Sir? Menigeen kijkt vreemd op.

Onderweg, de berg op, heb ik nog een ontmoeting met een geel groene gevaarlijk uitziende slang. Toevallig zie ik hem tijdens een pauze naast me in de struiken hangen. Daarna fiets ik niet meer zo dicht langs het bos.

Na 8 uur in de brandende zon in het zadel, 33 graden, kom ik uitgedroogd in het Hoi An Hotel aan. De kleine dames laten zich niet zo snel tot een korting vermurwen. Echter voor 2 nachten willen ze wel 5 dollar van de kamerprijs afdoen.

Onderweg drink ik bij elke stop een RedBull, ik denk dat deze niet door de Nederlandse warenwet goedgekeurd zouden worden. Ze geven echt vleugels. Na 120 km, trek ik nog gemakkelijk 25 en meer op de teller. Tegelijkertijd ook gevaarlijk, je gaat waarschijnlijk te gemakkelijk je dorstgrens voorbij.
Uitgedroogd zoek ik direct de bar, om mijn vochtgehalte weer op niveau te brengen. Tchi is een aangename barjuffrouw. Vijf maanden zwanger, moet ze 24 uur werken. Tot 1 uur in de nacht achter de bar, dan even slapen en om 7 uur weer paraat. Heeft economie gestudeerd, maar daarin geen werk kunnen vinden. Als de baby, een jongen zo weet ze te vertellen, komt, heeft ze 4 maanden vrij. Daarna zal moeder de zorg overnemen. Wie zorgt er dan later voor jou, vraagt ze mij, als je geen kinderen hebt. In Vietnam is kinderen hebben een bittere noodzaak voor de oude dag. Zij krijgt de 5 dollar die ik van de kamerprijs afgedongen heb.
You'll never bike alone. In Vietnam fiets je nooit alleen. Stromen schoolkinderen fietsen met je mee, of komen je tegemoet. De jonge dames in mooie lange witte kleding. Ziet er prachtig uit. Hoe ze hun kleding zo mooi schoon houden is mij een raadsel. De badkuip ligt bij mij elke dag vol zand.
O, Bertus, by the way, ze hebben telefoon in de badkamer. Gemakkelijk, als je nog een weekje extra vakantie wilt. ;>)

Ik heb de wekker nog maar een half uur eerder gezet. Vier uur vijftien. Aan deze kant van de pas is het al om 6 uur bloedheet. Saigon 36 graden and rising.

Na het ontbijt begin ik met een wandeling in "The Living Museum" Hoi An. Yes levend is het wel, het stikt er van de toeristen. De mooie gebouwen zijn bijna alle omgetoverd tot souvenir shops of restaurants. De rest is in de normale vervallen Vietnamese staat. Schoon, maar niet onderhouden. De binnenstad is een, zogenaamde voetgangers zone. Maar zoals met bijna alle regels in Vietnam wordt er laks gecontroleerd, dus geen hond die zich er iets van aantrekt.

Plus hotels met swimmingpool, kortom een paradijs voor de toerist. Toch blijven toeristen in Vietnam niet lang op één plaats. Hoogstens drie dagen en dan weer verder.

Na de wandeling neem ik een taxi naar de Marble Mountains. Nog net op tijd kwam de Vietnamees er achter, niet ALLE marmer uit de bergen te hakken. De toerist moest ook nog wat overhouden. Dat is gelukt met de Marble Mountains. Airconditioned laat ik me terug naar Danang rijden. De bergen heb ik snel gezien. Rustdag is rustdag, dus ik ga niet alle grotten af.

Danang heb ik overgeslagen. Wel een bekende naam uit de Vietnam oorlog. Bijna het enige vechten wat in Danang heeft plaatsgevonden, is de strijd om een plaatsje in het laatste evacuatie vliegtuig. Gewonnen hebben de elite Zuid Vietnamese Black Panther troepen. Verder twee burgers en een baby. De baby werd op het laatste moment door een wanhopige moeder in het vliegtuig gegooid. De rest van burgers die zich aan de vliegtuigwielen had vastgeklampt, is in de Zuid Chinese zee gestort.
De angst. De angst van deze mensen was de represaille van de Noord Vietnamees. Bijvoorbeeld; De stad Hue was gedurende de oorlog enkele weken in handen van het Noorden geweest. Tijdens deze periode ging de VietCong systematisch, met van te voren opgestelde lijsten, alle huizen langs en slachten alle niet commie's af.

Het Engels
Het is jammer te horen, hoe een prachtige internationale taal, het Engels, hier verkracht wordt. Het is nog veel droeviger, daar de Aziaten ook nog zeer trots zijn op HUN kunde van het engels. Het is bijna niet te verstaan. Als je er een paar seconden over nadenkt, is het woord meestal goed. De uitspraak echter miserabel. Heb eerst altijd gedacht, dat hun stembanden daartoe niet in staat waren. Tot ik in Cambodja een ongeveer 12 jarig meisje, kaartenverkoopster bij Angor Wat, tegenkwam. Ze sprak de woorden, die ze kende, perfect uit. Geleerd van de toeristen. Een paar dagen daarna sprak ik een jongeman die voor leraar engels leerde. Ik begrijp nu waar ze, met alle respect voor hun inspanning, hun miserabele uitspraak vandaan hebben. ZO wordt het op de scholen geleerd.

Grappig vind ik;
The room is busy. De kamer is bezet.
May I borrow your passport? Mag ik u paspoort?
Aan mij wordt gevraagd. What is MY name?
Can you buy now? Wilt u nu betalen?

Om 5 uur, als ze bezig zijn het ontbijt klaar te zetten, schrik ik het personeel wel even op, maar kan gelijk aanschuiven.
Half zes op de fiets. De zon is net op. Het eerste uur verdwijnt ie weer en komt er heerlijk koele mist voor in de plaats. Dan toch de zon. Om negenen heb ik al geen droge draad meer aan mijn lijf. In Zuid Vietnam is het zomer, en hoe. De korrel zit hier al dik in de rijst, en wordt op sommige plaatsen geoogst,

Onderweg hoor ik opeens een hoop hondengejank. Een kennel? Hier? Ik fiets wat langzamer. Achter de bosjes staat een vrachtauto, vol met kooien, in iedere kooi een hond. Op weg naar de slager?

Zelfs bij de verstikkende hitte word ik er steenkoud van. Burn All, Kill All, Destroy All. Son My of My Lai, waar in 1968 de Amerikanen meer dan 500 burgers, merendeels vrouwen en kinderen afslachten. Ik kon het niet laten, even een bezoek aan gedenkteken en museum te brengen. Ik loop wat rond op het toch wel erg dramatisch in beeld gebracht geheel. Overal liggen, stenen, dode dieren. Desalniettemin, zeer indrukwekkend. Op het terrein kom ik een oude Vietnamese vrouw tegen. Het ligt op mijn lippen, te zeggen, ik ben geen Amerikaan!

Honden
De gruwel van elke fietser. Er zijn er duizenden in Vietnam. Maar weet je wat het mooie is, er zijn nog veel meer fietsers. Zou een hond achter elke fietser aanjagen, dan was hij binnen 10 minuten bekaf. Ze beginnen er dus gewoonweg niet aan.

Op mijn gemak fiets ik Bong Song heen en terug door. Kies dan het 'beste' hotel. 100.000. Onder de 5 Euro durf ik niet (meer) te pingelen. Kamer sober maar schoon met douche, toilet, TV en AC. Zeep en handoek worden netjes klaargelegd. Tevens zoals tot nu toe in Vietnam in elk hotel, een ingepakte tandenborstel met tandpasta. En weer zo'n hoerenlampje (Schemerlamp waarbij je bijna niets ziet.) Ik krijg de kamer achter in het hotel, ver van het lawaai.

Een uur. Brandende zon recht boven. Geen schaduw. Alleen die stomme buitenlander begeeft zich op straat. Op zoek naar iets te eten. Het weinige wat nog open is vertrouw ik niet. Bijna iedereen ligt lui in de schaduw, achter in de zaak. In het hotel ook geen restaurant. Dan maar bier met koekjes. Na de middag, de andere kant van de stad eens proberen. Bong Song is niet echt een dorp om ook maar één vakantiedag door te brengen. Echter op de fiets heb je het niet altijd voor het uitkiezen. Tenzij ik nog 90 kilometer verder ga.

De rijst wordt in deze streek volop geoogst. De vluchtstroken worden vaak honderden meters lang als droogplaats gebruikt. Toch moet ik er soms wel eens overheen fietsen. Vrachtauto voor. Vrachtauto achter. IK zoveel mogelijk rechts, door de rijst. Als je dan even daarvoor door de koeienstront gefietst hebt, dan ben je toch blij dat rijst goed gekookt wordt.

Zo-even een binnenband verwisselt. Ventiel kapot. In deze hondenhitte ga je niet zelf je band oppompen. In een land met zoveel fietsen en bromfietsen, zijn er tientallen werkplaatsjes. Band wordt netjes opgepompt. Wil genereus zijn, geef 20 cent. Neen, 10 cent is genoeg. Hoe armer, eerlijker, denk ik wel eens.
De prijzen zijn heel verschillend. De ene keer betaal ik 10.000 (= 50 EuroCent) voor alles. Een paar kilometer verder, 10.000 per cola, per banaan of per Redbull. Afhankelijk, denk ik, van de eerlijkheid van de verkoper. In alle gevallen, erg goedkoop.
Je fiets schoonmaken, voor een dollar, veel te veel, maar de fiets ziet er dan weer pico bello uit.
Hotels, zeer verschillend, prijs en buitenkant, zeggen niet veel over de kwaliteit van de kamers. Over service niets dan goed, ook zonder fooien. Naar mijn maatstaven TE vriendelijk, maar de toerist geniet ervan.

Hoe ik het voor elkaar krijg weet ik niet, maar om 6 uur na een half uur fietsen, heb ik geen droge draad meer aan mijn lijf.
Pikdonker is het nog. Patriottische muziek klinkt uit luide luidsprekers door het dorp. Dan opeens, het is alsof je even met je ogen knippert. Ze weer open doet en het is dag(licht).
Vanmorgen kom ik mijn eerste vakantiefietser tegen. Ik zag hem (te) laat. Hij zag echter helemaal niets. Fietste star, stug en somber kijkend voorbij, zonder iets te merken. Jammer, maak graag een praatje. Echter op dat moment ontbrak me de zin om zo'n onvriendelijke kop achterna te gaan.
Vandaag weer enkele tien procentjes. Kort, maar zeer inspannend met dit warme weer. Zo'n 35 graden. Het is zeer goed oppassen op deze zeer drukke weg. En toch, ik idioot, probeer iedereen, die groet ook terug te groeten, en even aan te kijken. Vandaag 'mis' ik daardoor bijna een taxi die met een rotvaart me tegemoet komend even een vrachtauto inhaalt. Ik kan nog net op tijd naar rechts.

En nu. Nu zit ik in de schaduw, in een verkoelende bries. Strand onder de neus in het restaurant van een mooi hotel. Meestal neem ik in een luxe hotel, een basic kamer. Redelijke prijs met alle voordelen van een luxe hotel. Deze keer kan ik het voor 24 dollar niet laten, een luxe kamer te nemen. Balkon, aan twee zijden zicht op het strand. Prachtige kamer. Zeker in vergelijk tot gisteren, kamer zonder ramen. Nu, iets duurder maar tig maal aangenamer.

Nog even gisteravond.
Door het dorp lopen, is als enige Europeaan, spitsroeden lopen. De moeders willen hun kinderen kennis laten maken met hun eerste blanke. De kleine kinderen doodsbang. De wat grotere giechelen zich een ongeluk.
Waarom zou ik Vietnamees leren, als ik ze hier geen groter plezier kan doen, dan op hun Hello te reageren? De schoolkinderen zijn trots als ik "My name is Wim" roep op hun What's your name?
De ouderen doen alsof ze boven alles staan. Maar ook die zijn aangenaam verrast als ik, de Pascha, vriendelijk en beleefd naar hun knikt. Een glimlach spreekt alle talen.
Het verbaast me erg dat ze zo op blanken reageren. 'k Had toch wel verwacht dat ze meer gewend waren. Sommige verstijven echt een moment van de schrik als ik opeens voor hen sta.
Ik heb ook al vrienden gemaakt. De buschauffeurs die hun dagelijkse ritje van A naar B en terug doen, groeten zwaaiend en toeterend als ze me een volgende maal zien.

Zon en strand. In Europa bijna synoniem. Aan deze kant van de wereld tegenovergesteld. 's Morgens van 5 - 7 uur is het een drukte van jewelste op het strand. Zodra de zon nog meer warmte toevoegt is het strand leeg. Pas 's Middags, ook weer van 5 - 7, komt de Vietnamees weer de koelte van de zee opzoeken.

Nog steeds een aap, zonder kooi weliswaar. Ook hier is de toerist nog steeds een bezienswaardigheid. Het is moeilijk even alleen aan het strand te zitten. Komt Sung naast mij zitten, met zijn steenkolen Engels, sorry Sung. Het kost mij en hem de grootste moeite een gesprek te voeren. Dit omdat ik zijn Engels gewoonweg niet versta. HIJ wil leren. Schrijft de woorden in correct Engels op en vraagt mij de uitspraak.
Businessman. Elke "s" wordt met grote nadruk uitgesproken. Zo leert hij het op school. Vanavond, op zaterdag, van 7 tot 8.

Vanmorgen weer. Honderden scholieren op de fiets naar school. Ik moest weer even aan de Vietnamoorlog denken. Met zo'n menskracht, de vrouwen zijn multi inzetbaar, kon / kan niemand van de Vietnamees winnen. (behalve met een paar atoombommen). Hoe heeft Amerika ooit zo dom kunnen zijn, hieraan te beginnen. Een 'klein onderzoekje' had geleerd, dat de Vietnamees zijn familie / zijn land ten koste van alles zal verdedigen. Familietradities -verplichtingen gaan boven de nationale wetgeving. De Vietnamees is taai, gaat door voor de eer van zijn familie, en die families zijn groot.
En nu weer Irak, Amerika heeft het nog steeds niet begrepen. Zonder het zelf te beseffen betreden ze letterlijk de tradities van het land met voeten. Ze maken meer vijanden dan bondgenoten. Een voetzool op de rug van een verdachte plaatsen, is de grofste belediging die men, ook hier, iemand kan aandoen. Nog steeds bij de Amerikaanse soldaat "normal procedure". Is de verdachte onschuldig. Hebben ze er weer een vijand bij.
Op deze manier hebben ze, denk ik destijds ook veel Zuidvietnamezen tegen zich gekregen.

Zelf heeft Vietnam er nooit voor gekozen om in tweeën gedeeld te worden. Dat hebben de heren na de tweede wereldoorlog, als hamerstuk, in Potsdam beslist.
De Japanner in het noorden moest zich aan de Chinezen overgeven. In het zuiden gaf de Jap zich aan de Engelsen over. Zie hier de tweedeling. Die via een tweede oorlog weer een eenheid zou worden. De waanzin ten top, zeggen we nu.
Behalve Amerika, die gaat gewoon (in Irak) door. Je zult wel merken dat ik niet pro-amerikaans ben. Ook niet anti. Wat ik domweg niet begrijp dat een zo grote natie, met een dergelijk grote intelligentie zou je zeggen, zulke beslissingen neemt.

Toevallig zie ik gisteravond op TV een documentaire van de vietnamoorlog, gezien door de ogen van Vietnam. Ik versta er geen jota van, maar de beelden spreken voor zich. Ook zoals bij ons veel in scène gezet, om het patriottisme te verheerlijken. Tijdens het kijken kriebelt het, er is iets, maar ik weet niet wat. Dan, 'zie' ik het, de beelden zijn meer dan 50 jaar oud. Echter er is weinig veranderd, behalve het geweer op de rug, vreemd genoeg alweer veel vrouwen, wordt het werk in het veld op dezelfde wijze uitgevoerd. Het is een kopie van wat ik nu onderweg zie.

No Chicken

Het geen kipverhaal wordt een beetje belachelijk. Alleen in hotels waar buitenlandse toeristen komen hebben ze GEEN kip. Op andere plaatsen genoeg, in Dong Ha heerlijke kip in saus gegeten. Dagelijks worden duizenden kippen vervoerd en verhandeld. Zou je met een groepsreis van hotel naar hotel reizen, dan komt het over alsof Vietnam de kippengriep onder controle heeft. Volgens mij is het een afspraak, of van regeringswege opgelegde regel; de toeristen niet (verder) af te schrikken. Niets mis mee. Maar ik mis mijn chicken sweet and sour. Er zijn nog genoeg andere lekkere dingen te eten. Het wordt nog gekker, in Hue, in het 4 sterren hotel, maakt de ober, als ik om kip vraag, het doodomvallen gebaar. Neen dus. In Hoi An, ook 4 sterren, maar beter, WEL weer kip. Gisteravond, de menu kaart is in tweeën, een Vietnamees en een engels deel. De Engelse zijde van het kipgedeelte ontbreekt.

Kapot. Ik ben kapot. De hitte staat als een muur. Bijna geen wind. Het is net 10 uur.
Vanmorgen begon goed. Vijf uur weg. Ontbijt was er nog niet, dan maar fietsen. Aan het eind van de boulevard begint een obscuur weggetje. Vraag 2 maal, yes dit is de weg naar Tuy Hoa.

Er is een nieuwe kustweg. De QL 1D. Deze doet wat je van een kustweg mag verwachten. Hij slingert zich omhoog en weer omlaag langs de kustheuvels. Gaat lekker, hier verbruik ik te veel energie. Na 27 kilometer bereik ik weer the good old 1A. Nu denk ik, ga ik weer prachtig vlak door de rijstvelden. Neen, deze keer laat de 1A mij ook alle zijden van alle heuvels zien.
Ik zoek mandarijnen voor ontbijt, kan ze niet vinden, stop bij een truckerscafé. Daar hangt een sfeertje wat ik eerst niet thuis kan brengen. Dan herinner ik me weer de Lonely Planet, dit zijn de Happy 18 kilometer, waar de trucker zijn hoertjes langs de weg, of hier in het café kan oppikken. Na een cola ben ik weer weg.

Later zie ik een mand mandarijnen onder een boom staan. Ik stop. Meteen wordt ik 'belaagd' door een oude vrouw met brandwonden. Zijn er nog napalm slachtoffers? Ze wil geld. Zo lukt dat niet bij mij.
Een jongere vrouw serveert de mandarijnen en houdt het oudje van mijn lijf. Als het oudje mijn schouders ziet, onderhuidse waterblaasjes van het zweten. Is ze opeens stil. Komt met een vieze oude smerige doek aanlopen en wil mijn schouder schoonmaken, ik laat haar maar even. Terwijl ik mijn mandarijnen eet, komt ze er rustig bijzitten en verteld en vraagt van alles. Ik begrijp er natuurlijk weer geen jota van. Ze begint steeds luider te praten, alsof ik doof zou zijn. Opa komt er ook nog bij, en de familie is compleet. Ik betaal en laat voor de oudjes 50.000 Dong achter. Tsakka, weg is het. Ter vergelijk, mijn kamer kost nu 200.000 (10 euro). Dan willen ze ook nog op de foto.

Het (te) goede begin vanochtend heeft me te veel energie gekost. Ik moet het, zeker in het begin wat rustiger aandoen. In de stad zoek ik het hotel. Een bromfietser zegt, kom maar mee. Brengt me naar een ander, zijn hotel? Wil ik niet. Als ik het papiertje, met de naam van het hotel nogmaals laat zien, zegt hij nee. Als hij volhoudt, maak ik aanstalten, om mijn fiets tussen zijn benen te rijden. Je moet niet met me sollen als ik moe ben. Hij heeft het door. Stapt weet op zijn bromfiets en brengt me naar het juiste hotel, wil daar ook nog geld voor. Fuck You.

Vriendelijkheid II
Vriendelijkheid kan ook te veel worden. Het probleem is, dat de Vietnamees geen lastige opdringerige toeristen belager is. Ze willen je graag ten dienste zijn.
Ik ben hier nu voor de tweede dag. Krijg thee en pinda's bij het lauwe bier. Inmiddels is de derde pot thee gearriveerd. Thee en bier, het moet maar even. Dezelfde vriendelijke ober leert mij hoe ik met stokjes een loempia in een slablad kan rollen. Shit ik wil dat slablad helemaal niet. Waarschijnlijk goed gewassen in water waar onze magen nog niet tegen bestand zijn. Uit beleefdheid eet ik dan toch die ene loempia met slablad en flikker de rest van de sla uit het raam. De Pascha krijgt daarna ook nog zijn privé ventilator aangedragen.

In Quy Nhon loop ik langs de boulevard. In een parkje zit een stel jongelui uitermate vrolijk bier te drinken. Zodra ik in zicht kom, word ik door twee jongens uitgenodigd mee te drinken. Het Oekraïne debacle nog vers in gedachten, bedank ik zo vriendelijk mogelijk. Een derde komt erbij. Gedrieën willen ze mij optillen, en naar de groep brengen. Ik grijp een van de jongens een beetje stevig in zijn nek en kijk ernstig. Probeer niet kwaad te worden. Een vierde ziet dit (denk ik) en maant de anderen mij met rust te laten (ook dat vermoed ik). Althans ik kan mijn weg vervolgen. Na nog tientallen Hello's en "what is your name?" bereik ik het hotel waar ik in het VIP restaurant wegkruip. Meteen weer die 'vriendelijke' ober in mijn nek. Vandaag genoeg. Biertje. Eten. En dan naar de kamer.

Stokjes
Nog steeds verrek ik het om met stokjes te eten. Mijn ogen zijn mij te kostbaar. En daarbij beledig ik niemand als ik met mes en vork eet.
Sinds ik in Kenia mensen met mes en vork heb zien eten, terwijl ze gewend waren dit met hun hand in hun mond te steken, stuntel ik niet meer met stokjes.
Voor ons was dit, in Kenia, een vermakelijk gezicht. Voor de mensen zelf een kwelling. De familie was in een restaurant uitgenodigd. Geheel onwennig en ongemakkelijk zaten ze aan tafel. Ook daar speelt beleefdheid een grote rol.
Met de hand werd de aardappel op de lepel gelegd en naar de mond gebracht. Diverse keren ging dit mis. Vermakelijk? Neen, overdreven beleefdheid. Daarna heb ik het gestuntel, met de stokjes eten, opgegeven.
Devies; zolang je niemand beledigt, doe het op je eigen manier. Ook al is dit niet de gewoonte van het land.
Dit doet me denken aan Queen Juliana. Ze had gasten, ook uit Afrika dacht ik. De Afrikanen dronken het kommetje, bedoeld om je vingers te spoelen, leeg. Zodra de Queen dit zag, dronk ze ook haar kommetje leeg.

Info Hakenkruis

Wat een dag. Wat een mens zichzelf allemaal kan aandoen. Voor het eerst kots ik over het fietsstuur. Hou je maag vast, er komt nog meer.
De dag begint goed, om 4 uur lopen mijn darmen leeg. Nog een paar krampen en evenzoveel gangen naar het toilet. Om 5 uur lijkt alles weer in orde. Geen krampen en buiten lekker koel. Ik eet wat yoghurt en mandarijnen en fiets in het donker weg.
Het blijft voorlopig lekker koel onder de wolken. De Highway voert mij om de bergen heen. Mooi gezicht zo in het schemerlicht.
Dan weer een tien procentje. Fiets er rustig tegenop. Zo'n 10 kilometer lang. Ik zeik uit mijn voeten. Wat is dat nu weer voor uitdrukking? Zweetvoeten is een ding, maar als ik de berg op fiets staat het water in mijn sandalen. En mijn voeten blijven erin glibberen.

Ik blijf het rustig aandoen, maar naarmate de tijd verstrijkt neemt de hitte algoritmisch toe. Drink veel. Het laatste uur stop om de 10 minuten. Kapot. Echt moe, nee. Uitgeput door de hitte. Het laatste 10 procentje, maar een paar honderd meter, doe ik te voet. En ik maar denken dat Vietnam naast de bergen vlak is.

Een paar kilometer voor het einde, voor een klein heuveltje, moet ik hoesten. Droge strot. Voor ik er erg in heb, kots ik over het stuur. Kots? Gewoon water. Stop in de schaduw van een viaduct en laat nog een paar golven komen. Genoeg gedronken dus, maar (nog) niet opgenomen. Na een paar minuten gaat het weer.

Na 7 uur fietsen kom ik uitgeput in een hotel aan. Dan begint daar het gelazer. Ik moet mijn fiets buiten, op de bromfiets-parkeerplaats zetten. Vlak bij de uitgang, vlakbij de openbare weg. Neen. Doe ik niet. Ik zoek zelf een plaatsje in het hotel, onder een trap. Het blijft nee.
De portier pakt mijn fiets, ik neem hem weer terug. Mijn vermoeidheid, laat me besluiten, om niet naar een ander hotel te gaan. Daar heb ik alleen mezelf maar mee. Mopperend zet ik de fiets buiten. Ik schiet pas echt uit mijn slof, als hij verteld dat er 24 uurs bewaking is.
Als je zoals ik hotels, ook in Vietnam, vroeg verlaat, is de bewaking, ik zou bijna zeggen, altijd ingeslapen. En nu in het hete middaguur zie ik ook niemand meer. We zien morgen wel. De portier brengt de fietstassen naar de kamer. Hij heeft ook wel in de gaten, dat er nu geen fooi inzit.

In de kamer neem ik een pilsje, smaakt niet echt maar veel beter dan water. Bijna een uur lang kijk ik, zonder het echt in de gaten te hebben, een Chinese soap, in het Vietnamees nagesynchroniseerd. Ik weet nu precies wie wat met wie doet.

Nha Trang is een echte toeristenplaats. Veel Europeanen. Ook weer de bekende mennekes met hun Vietnamese 'geliefde'. Bediening hier in het strandcafé, ja dat is dan weer een voordeel, al echt aangepast aan de toeristen. Traag en bijna onvriendelijk. Dit in tegenstelling met de bediening die ik voordien tegenkwam.

Was van plan om hier een extra dag te blijven. Heb me ergens verrekend. Dacht dat ik nog drie dagen 'over' had. Het is er maar één. Wil nu, als dit mogelijk is, in kortere dagetappes terug naar Saigon.

De noordpassaat doet weer, wat hij mij volgens de passaat-kalender heeft beloofd. Hij / Zij brengt tot eind maart, begin april koele wind uit het noorden. Daarna is de zuidpassaat een half jaar aan de beurt.
De afgelopen dagen heeft de zuidpassaat al een beetje geoefend. Het is nog steeds erg warm. Maar geen wind meer op de kop.

Mijn doel was Phan Rang. Volgens de Lonely Planet is Nihn Chu beach nog 10 kilometer zuidelijker. Als ik 5 kilometer voor Phan Rang een bord naar de beach zie, neem ik de gok. Ik kom in een prachtig, rustig, betaalbaar resort terecht. Bungalow bijna op het strand, 13 euro.

Van Nha Trang heb ik niet veel gezien. Vind ik ook niet zo erg, is een erg drukke echte toeristisch stad.

Na een goede nachtrust voelen mijn benen weer sterk. Om 5 uur weer op de fiets. De 24 uurs bewaking, lag zoals voorspeld in zijn hokje in een diepe slaap. Fiets gepakt. Tassen opgepakt. Hek open gedaan. Meneer slaapt nog steeds. Weg ben ik. 'k Had natuurlijk wel de fiets op slot gedaan. Het stallingbewijs heb ik meegenomen. In zulke gevallen, ben ik (erg) rancuneus.

Ik krijg de dorst niet weg. Bij aankomst in het resort drink ik meer dan een liter thee. Blijft in mijn maag klotsen. Daarna een uurtje geslapen, om er voor te zorgen, dat ik niet weer alles zal uitkotsen. Gisteren al tweemaal ORS (Oral Rehydration Salts) genomen.

Bestel kip. Bestelling wordt netjes opgenomen. Gaat naar de keuken. Is het een toerist? Ja. Dan hebben we geen kip.
'k Heb vaak het gevoel, dat het zo gaat. Gisteravond kwam de ober terug met een papiertje "Virus".

Normaal doe ik het nooit. Zeker niet in het buitenland met druk verkeer. Fietsen zonder licht. Echter hier valt het letterlijk en figuurlijk niet op. Honderden fietsers, midden in de duisternis. Evenzoveel voetgangers, langs de weg. Voor vijven is het al erg druk. Vooral, in de stad, veel oude mensen, die op straat sporten. Snel wandelen. Tai Chi.

Na 85 kilometer Phan Ri Cua. Shit, geen hotel te zien. De volgende (grotere) stad nog 70 kilometer verder. Is niet mijn planning. In het nabij gelegen volgende dorp ook niets. Op het eind vraag ik toch maar even naar een Khach San. Gelukkig heb ik zulke dingen op een papiertje. Mijn uitspraak verstaan ze niet, ik de hunne helemaal niet.
Er blijkt een slaapplaats aan de ander kant van de weg, een zandweg in, te zijn "Tuan Linh". Niet duur, maar ook niet veel bijzonders.

Het is de eerste plaats, tot nu toe, waar geen zeep en handdoek aanwezig zijn. Niet echt belangrijk, wel als je onder de warme douche staat en je handdoek zit nog onderin je fietstas.
Wat ik er nog meer mee wil zeggen is, dat de meeste hotels / pensions in Vietnam zeer goedkoop en wel goed ingericht zijn.

In het restaurantje waar ik naar de weg vroeg, zit ik nu weer met zweet op mijn kop. Deze keer van de aangenaam lekkere hete soep. Gelukkig met lepel. Pepsi, bier, bier en bier staan in kisten langs de wanden opgestapeld. Natuurlijk lauw warm. De eerste drink ik lauw. Wat dat betreft zijn de Vietnamezen 'cultuur barbaren', ze drinken hun goede bier met ijs. Ik zie een diepvries. Vraag met gebaren er enkele flesjes bier in te zetten. Mama is slim, na enkele minuten heb ik een emmer met ijs plus het bier daarin naast me staan.

Vanmorgen links de poort uit. Een mooie verlichte vierbaans straat. De verlichting gaat naar rechts. Voor mijn gevoel moet ik rechtdoor. Rechtdoor dus. Nog steeds vierbaans, maar zonder verlichting. Dan opeens ook zonder vier banen. Een kuil. Ik vraag iemand, nog steeds pikdonker, antwoord niet. Nog een keer "Saigon?" Moeder pakt me gerustellend bij de schouder en wijst me de kuil in. Dan toch maar. Aan de andere kant gaat een twee meter brede zandweg verder. Moeder en vader volgen mij. Aan het eind rechts, wijzen ze mij. Duurt nog drie kwartier, voordat ik weer het hectische lawaai van de 1A hoor. Het spijt me, vanaf de zuidkant, kan ik niet meer vertellen, hoe je bij het strand komt.

Gelukkig heb ik een aardig richtingsgevoel. En. De meeste Vietnamezen helpen je graag. Mij helpen de briefjes goed. Vergeet niet de kriebels onder en/of boven het letterschrift, wat wij ook kennen, te zetten, anders kunnen ze het nog niet lezen.

Vandaag een droge dorre streek. Af en toe wat rijst, druiven en tabak. Deze keer, voor het eerst na 1700 km, kun je je eigen privé boom uitzoeken, om in de schaduw te zitten of tegenaan te pissen. Dus ook ongeveer de enige plaats waar fietsdames, in de natuur, op hun gemak een plasje kunnen plegen. De Vietnamese oudjes doen het gewoon midden in de stad op het trottoir. Pyjamabroek naar beneden, hurken, en ga je gang.

De onvruchtbare grond wordt weer volop benut, om de doden, in overigens prachtige graven, ten ruste te leggen. Weer hakenkruizen op meerdere graven. Ik weet dat het teken reeds voor de nazi's bestond. De originele betekenis is me even ontschoten en heeft niets met het nazidom van doen. Ben er nu wel erg nieuwsgierig naar geworden. Des te meer, daar dit teken in veel Europeesche landen verboden is. Terwijl het toch een 'gewone' betekenis heeft.

Nog eenmaal "Hello, what is your name?" en ik schreeuw de heleboel bij elkaar. HET wordt te veel, al die vriendelijkheid.
Toch, kom ik terug ik het restaurantje van vanmiddag, komen ze direct aanlopen met een emmer ijs met daarin......Yes bier. Ik eet hier voortreffelijk. Eerst bestel ik wat de tafel naast mij ook heeft, zonder te weten wat het is. Komt moeder terug en laat me rauwe tonijn zien. In deze landen, ben ik niet zo voor vis. Met het woordenboek en behulp van de dochter, bestel ik het tot nu toe lekkerste maal in Vietnam. Ik geniet van het eten. Ik sucker, voor originele souvenirs wil bij het afrekenen, ook de rijstlepels kopen. Ze kijken me vreemd aan, ik krijg schone uit de keuken. Moeder wil / mag geen hand, vader schudt mij de hand en wijst mij het hotel. Die is straal bezopen denken ze natuurlijk, wie wil er nu rijstlepels meenemen. IK. Krijg ze voor noppes. Dat zijn nu, voor mij, waardevolle souvenirs.
Voor wie hier ook wil eten en slapen. Vanuit het zuiden, na de brug het eerste restaurantje rechts, en links het pension. Vanuit het noorden, dus het laatste.

Palmira resort. Mui Ne. Strand. Nu even aan de swimmingpool. Verschil van hemel en aarde. Maar wat is hemel en wat is aarde?

Een heerlijke fietstocht vandaag. Koel. Licht bewolkt. Lekker windje.
'k Heb vanmorgen wel even een kwartier op de deuren staan rammen, voordat er iemand wakker werd. Achteraf ook geen fijn gevoel opgesloten te zijn geweest. Echter mijn paspoort moet ik ook terug. In Vietnam is het gebruikelijk, direct bij binnenkomst in een hotel, je paspoort in te nemen. Volgens de hoteleigenaar, omdat de politie komt controleren.
Weer een tamelijk droog landschap, alleen vruchtbaar in de regentijd denk ik.
Interessant te zien hoe de drakenvruchten groeien. Op een betonnenpaal wordt, een soort, cactus geplaatst. Enkele uitlopers in de grond. En bovenop de paal groeit een prachtige plant, die een naar kiwi smakende vrucht produceert.

Gisteravond tijdens het eten zat ik toch even in de rats. Komt er een patjakker, hij wil indruk maken op zijn gezelschap, aan mijn tafel. Met een onduidelijk fles drank. Where are you from? Schenkt mij een glas vol. Ik kijk hem recht in de ogen, knik, en sla het glas achterover. Niet slecht niet goed. Daarna vertel ik dat ik met een fietstocht bezig ben. Hij schenkt het glas nogmaals vol, knikt vervolgens mij toe, drinkt het glas leeg en gaat weer terug naar zijn tafel. Daar kom ik even goed weg.

Tot nu toe meer personeel dan gasten, in de toeristische restaurants. In Nhin Chu telde ik er tien. En dan nog het keukenpersoneel. Op die avond voor mij alleen. De afgelopen dagen, zeer veel meegemaakt, dat ik alleen in een restaurant zat. Het is voor Vietnam in het geheel zeer moeilijk aan te geven, wat het beste seizoen is. In de bergen en van noord naar zuid verschilt het per maand erg. Regen en / of drukkende hitte je kunt kiezen. Achteraf gezien is het tijdstip van nu, niet eens zo ongunstig denk ik.

Internet
Internet cafés zijn er in elke (middel)grote stad. Veel kinderen die spelletjes spelen. Vaak erg druk dus. Goedkoop, van 5 tot 25 cent per half uur. En, lekker snel, de meesten hebben ADSL. Bij velen zijn de USB poorten normaal te gebruiken. Als achter het klepje USB, niets te vinden, zeggen ze vaak dat ze dit niet hebben. Echter een webcam hebben ze altijd. Deze gebruikt aan de achterzijde USB. Even wat meer werk, maar gaat goed. Vele Internetcafés draaien hier op Longhorn.

Zo'n 100 kilometer heuvelt de weg onder me door. De fiets doet het goed. Een nieuwe of gereviseerde Wim te kopen is niet mogelijk. Dus de volgende toer TOCH iets kalmer? Voel er niets voor, mijn lichaam krijst anders; meer, meer.
Ik wil binnendoor, maar elke keer als ik vraag moet ik de Highway blijven volgen. Pas bij Tan Ngha kan ik richting La Gi. Volgens de kaart gaan er al eerder weggetjes binnendoor, maar die wijzen ze mij niet. En. En er zijn tientallen zandwegen, kies daar maar eens de juiste uit.
Eigenlijk moet je gewoon een weg kiezen. Echter, zonder tent, en toch wel een comfort fietser. Wil ik na een redelijke tijd op een redelijke plaats zijn. Subjectiever kan het bijna niet.

Verder weer een droog gebied met veel drakenbomen cultuur.

Ik heb een ferry gevonden van Vung Tau naar Saigon. De receptie na laten vragen; de fiets mag mee op de boot en ik weet hoe laat de boten vertrekken.
De fiets mag mee naar de kamer. Nadat ik mijn fiets begin te 'knuffelen' mag ik hem meenemen, omdat ik gast ben. Het is een 10 hectare groot resort. Niet een plaats waar je voorbij fiets en zegt, hier ga ik eens naar binnen. Ik vind het via de Lonely Planet. Ook veel dagjesmensen voor de vulkanische baden.
Volgende planning; nog een extra nacht hier, maandag 80 kilometer fietsen naar Vung Tau, dan de boot naar Saigon.

Het resort. Compleet bezet door Vietnamezen. Als eerste drinken ze thee. Dan wordt Heineken aangeboden. Niet per blik, maar een complete doos wordt onder de tafel gezet. Kunnen we Heineken al vergelijken met Mac Donalds? Of andersom.
In Vietnam heb je, als je alleen bent, in drukke restaurants pech. Alle tafels zijn voor 10 of meer, dus nu krijg ik een kleine tafel achteraf.
Naast mij zit een alternatief uitziende Vietnamese groep. Nadat ze met hun eten klaar zijn, nodig ik ze uit een pot thee mij te drinken. Probeer het verhaal van de Belg na te vragen. De man denkt even na; where are you from? Ze willen / durven / of mogen er niet over spreken.

Modderbad
Tot kwart voor drie had ik me voorgesteld. Kwart voor vier word ik weer wakker in het modderbad. Een badkuip vol met 38 graden warm vulkanisch water en een zak modder. Na het eten met een paar pilsjes zeer ontspannend.

Een Belg in Vietnam
In Mui Ne spreek ik een Belgische zakenman uit Antwerpen. Hij vroeg me heel specifiek hoe ik noord en Zuidvietnam ervaren heb. Geen verschil voor mij. En u, ge blijft bij een Belg altijd beleefd hè, u blijft hier de rest van uw leven wonen?
Ik weet het niet, Vietnam is een tijdbom. Het zuiden zit nog steeds onder het juk van het noorden. De meeste belangrijke overheidsposten en het smeergeld gaan nog altijd naar het noorden. Zo vertelt hij, en veel mensen in het zuiden voelen zich te kort gedaan.
En u bent nog steeds Belg? Ja, zegt hij, omdat ik een zaak heb, polyester, laten ze mij met rust. Ik heb niet eens een werkpermit.
Ook hij kan moeilijk aan de hitte wennen. De temperatuur daalt 's nachts niet onder de 27 graden. Eens per maand gaan ze een lang weekend naar Dalat. 1500 meter hoger gelegen. Wilde ik ook nog doen vertel ik. Maar met de hitte en het klimmen heb ik daar vanaf gezien. Zelfs de oude trucks trekken het niet meer, zo verteld hij. Blij dat ik het niet gedaan heb.

Een tweede dag in het resort. Negen uur, ontbijt, een wandeling door het park en al een tweede modderbad achter de rug. Het modderbad werkt heerlijk ontspannend.

Het is me gelukt, na wat smeergeld, heb ik nu een 'volwaardige' tafel voor het diner. Weg van de stank en het lawaai van de keuken
Wat een extra dollar hier al niet kan doen. De obers vliegen, een vers pilsje staat er al voor de vorige leeg is. Ze laten het blik of de fles wel netjes gesloten.

Het resort is voor Vietnamese begrippen erg netjes en schoon. Je wilt niet zien, hoe een tafel en de vloer daaronder uitzien als de Vietnamees gegeten heeft. Een varkenstal is er volgens onze begrippen netjes bij. 'k Heb zelfs gezien dat ze tussen de gangen van tafel wisselen.
De obers zijn hier echt de dienaars. De gast voelt zich geen koning, IS de koning en gedraagt zich ook zo. Macht en aanzien is in Azië zeer belangrijk. Heb je één of beide, dat laat je dat ook zien. Jammer genoeg schijnt het vertonen ervan, hier, meestentijds gepaard te gaan met, de andere, de mindere, ook duidelijk te laten voelen, DAT hij / zij de mindere is.
Beide partijen schijnen daarmee tevreden te zijn. De ober is waarschijnlijk weer de 'verhevene' van de afwasser. Dus daar kan hij zijn frustratie weer kwijt. (Mijn invulling)

Liefde per kilo
Soms lees je van die leuke dingen in de Lonely Planet, die je graag verder verteld;
U kent natuurlijk alle, de slanke Vietnamese jonge dames. Met een designers-maatje waar menig Europeaanse vrouw jaloers op is. De Vietnamese man kiest vaak voor iets anders, geld. Er is een nieuwe trend ontstaan. Vrouwen uit Taiwan, die door hun omvang, in hun eigen land, niet meer uit te huwelijken zijn worden per kilo aan de Vietnamese man verkocht. Dat wil zeggen de man krijgt zo'n anderhalfmiljoen Dong per kilo als hij een dikke Taiwanese huwt. Schijnt booming business te zijn.

Nog in Mui Ne
Zit ik zo het openstaande raam van het restaurant uit te staren. Over de palmen. Over de donkere Chinese Zee. " Ik ben een gelukkig mens". Realiseer ik mij. Just doing nothing and enjoying, after a good meal.
Als klap op de vuurpijl, klinkt uit de luidsprekers " Het kleine café aan de haven". Wat MOET je nou met zo'n combinatie ?
En tussen twee haakjes, de Witte Dalat wijn is ook lang niet slecht. NIET warm laten serveren.

Volgens de hotelmanager loopt er spiksplinternieuwe weg langs de kust naar Vung Tau. Na 100 meter naar links en dan rechts. Ik fiets een tijdje heen en weer, maar zie geen nieuwe of ander weg. Vraag een paar keer, maar zij sturen me ook de 'oude' op. Dan maar geen nieuwe weg.

Dan Vung Tau, een plaats van zo'n 15 kilometer lang. De boot vertrekt tegenover hotel Hai Au. Er zijn twee maatschappijen. Volgens de kaartverkoopster maakt het niet uit. Zij verkoopt beide kaartjes. Ik neem de eerste boot van 10 uur. Nog een uurtje wachten.
Het zijn draagvleugelboten, eigenlijk alleen ingesteld op passagiers vervoer. De fiets mag mee, er kunnen niet veel fietsen mee. Ik betaal 120.000 Dong, de fiets 50.000.

Na ongeveer een anderhalfuur zijn we in Ho Chi Minh City. De man naast mij heeft het geen 5 minuten volgehouden. Stink ik zo? Zou goed kunnen.
De rivier en haven in Saigon, is net als Vietnam zelf. Alles schijnt schijnbaar doelloos door elkaar te lopen. Grote hopen vuil drijven in de rivier.
Terwijl ik dit schrijf dondert er met groot geweld een onweersbui over Saigon. Een echte tropische hoos regenbui.

Als ik van de boot stap heb ik geen idee waar in de stad ik ben. Blijf langs de rivier fietsen. Binnen 5 minuten rechts Het Majestic hotel. Bingo. (Achteraf had ik het kunnen weten. Staat netjes aangegeven in de Lonely Planet)

Het Majestic met op de vijfde een prachtige SKY bar. Met, wat men zegt, een fantastisch uitzicht over de rivier. (het onweer wordt nog heviger, de manager komt met een bezorgd gezicht de zaak controleren.)
Neen, werkelijk het is een prachtig gezicht, je hoort wel alle hectiek onder je op straat rijden, je ziet de hopen vuil in de rivier drijven, en een mooi gezicht op de 'smerige' industrie aan de overkant.
Zit wel, na weken aan mijn eerste TAP pilsje, lekker.

Zo'n boottocht in plaats van een paar uur door een miljoenen stad fietsen, is een zeer aardig alternatief. Voor een eind, maar ook voor een begin van een fietstocht door Vietnam.

Ein Schlaues Kerlchen
In Binh Chau, spreek even met de manager van het hotel. Hij heeft eerst in de DDR voor bouwingenieur gestudeerd. Later in München voor hotelmanager. Spreekt zeer goed Duits. Als Vietnamees was het voor hem een harde tijd alleen in Duitsland te zijn. We spreken over het Engels in Vietnam, hij beaamt dat ook de leraren het einde van de Engelse woorden inslikken. Hij geeft enkele voorbeelden van Vietnamees en Engels, als je beide talen kent is het wel enigszins begrijpbaar, dat ze de betönung anders leggen.
Vraagt mij zeer specifiek, hoe mij reis in Vietnam geweest is. Problemen onderweg? Neen tot nu toe geen enkele. Schijnbaar heeft de Vietnamees toch een ander denkbeeld over de veiligheid is zijn eigen land. Ik heb deze vraag wel vaker gehoord.
Nog steeds ben ik zelf van mening, dat een fietstoerist, een ander soort toerist is. In de zin van dag, hij / zij anders door de bevolking wordt 'gezien'. Ten eerste staat een fietser dichter, letterlijk, bij de bevolking. Geen grote AC bus die komt aanrijden, maar een herkenbaar vehicle. Plus, mensen op de fiets zijn per definitie niet de rijkste. Dat idee vervaagt, jammer genoeg , ook, langzamerhand.
Andere gasten komen aan de receptie, moet helaas het gesprek afbreken. Heb nog zoveel vragen.
Als ik nu nadenk, DDR, is hij waarschijnlijk een communist, niets mis mee. Maar wat de Belg vertelde, het Noorden heeft nog steeds de beste posities in handen. Klopt het?

Als de opwinding van de fietstocht achter de rug is, komt de complete vermoeidheid over me heen. Maar 80 kilometer gefietst gisteren. Mijn benen zijn als lood. Mijn hart maakt nog steeds overuren. Krijg alleen nog een glas bier omhoog. Ben vroeg naar bed gegaan, maar toch ben ik vanmorgen om 4 uur wakker. Ritme.


Wil je Mona Lisa, een Picasso, een Renoir? Neem een fotootje mee, morgen is t'ie klaar. Complete ateliers waar tientallen schilders van een kaartje een 10 maal zo groot schilderij maken. Fotograferen verboden. Copyright staat in geen enkel Aziatisch woordenboek.

Diner last night.
Live music in het restaurant, alle bekende oude en nieuwe songs worden, bewerkt, ten tonele gebracht. Alweer een bewerking van het "kleine café aan de haven", waar komt die rotmelodie toch vandaan. Mister Vader Abraham was al om te kotsen. Een genot in Vietnam te zijn?
In Hue was in het hotel, in een besloten ruimte. Een of andere Vietnamese traditie aan de gang. Met veel ceremonieel werd gegeten en thee gedronken. Prachtige gevoelige dwarsfluit muziek werd gespeeld. Waarom wil toch het oosten, het westen nadoen. Dit terwijl ze zelf zoveel moois hebben.

De ober verdient 3 miljoen dong (160 euro) per maand. En dit is een zeer goede baan, zegt hij. Is net getrouwd, wil graag kinderen, maar één of twee. Één kind kost een half maandsalaris, veel te duur vindt hij. Hij studeert computertechnologie. Echter de Europeesche bedrijven stellen, voor Aziatische begrippen, zeer hoge eisen aan hun goedkope personeel.
Did you ever react in Vietnam? De ober spreekt zijn Engels toch echt heel goed. Ik vraag, ongeluk in het verkeer? No. React. Nu begrijp ik het, reactie op het Vietnamese eten. Neen zeg ik maar, alles was prima in orde. Oh good.

Lawaai.
Ik dacht er wel aangewend te zijn, maar als je zo een dag, er niet IN zit, komt het verkeer toch weer overdonderend over.

Een moment van stilte (Nog uit Hanoi.)
Het is oorverdovend, het geclaxonneer. Sta ik met een (onbekende) vrouw in de lift. Je weet wel hoe vreemd stil het dan vaak is. Zegt ze ineens, dit is waarschijnlijk de enige plaats in Vietnam waar je al dat lawaai niet hoort. Ik kan het alleen maar volmondig beamen.

Er zijn toeristen die betalen voor hulp, de straat over te steken. Als je vanuit het vliegtuig, hier in het Majestic hotel bent neergezet, is wel even schrikken als je zo alleen in een drukke stad staat. Toch is dit een mooi hotel. Vanuit verschillende bars en restaurants heb je, midden in het centrum, een mooi uitzicht op dit alles. Kun je langzaam wennen. Als dat ooit lukt.

Met de fiets ben ik altijd ruimschoots op tijd op het vliegveld. Je weet nooit wat voor fratsen er weer met het ijzeren ros uitgehaald moet worden. Op de grote vliegvelden zijn veel balies voor meerdere vluchten. Nu echter moet ik twee uur wachten voordat ik inchecken mag.
Vergeet in Saigon niet, om 12 dollar over te houden voor luchthavenbelasting. Mag in Dong of Dollar betaald worden. Over bagage doen ze niet moeilijk, of je moet zichtbaar veel grote dingen meehebben.
Anderhalf uur vliegen, snel even een warme maaltijd, dutje. En ik sta al weer in Singapore.

Dat was het dat weer. De laatste dag van het dagboek vind ik altijd een beetje treurig. Toch ook weer blij om thuis te zijn.

De dertienurige vlucht van Singapore naar Amsterdam gaat voorspoedig. De fiets komt prima uit het vliegtuig. Terwijl ik nog in mijn stoel zit te wachten, om te mogen uitstappen, zie ik dat mijn fiets op de koffers gelegd wordt. Alleen de ketting is van de tandwielen, verder in perfecte staat.

In de trein naar Apeldoorn, een zeer dubbel gevoel. Al die sikkeneurig kijkende mensen. Ik word er niet blij van. In Vietnam had schijnbaar bijna iedereen altijd plezier. Aan de andere kant ben ik heel blij, dat ik niet constant aangesproken wordt. Dat ik niet constant Hello, what is your name, hoef te beantwoorden.

De epiloog staat deze keer bovenaan.