Reisverslag fietstocht langs meerdere Hanzesteden naar Berlijn en weer terug.

Drenthe. 'Onze' fiets provincie. En dat is het echt. Talrijke fiets- en bospaden doorkruisen dit mooie gebied. De HanzestadFietsroute voert bij bijna geheel over afgelegen fietspaden. Geen drukke wegen, alleen natte natuur.
En vandaag zijn deze fietspaden nagenoeg voor mij alleen. Weinige fietsers die hun stalen ros door deze contreien voeren. De harde wind en de vele regen houdt ze zeker nog achter de geraniums.
En dat is ook wel zeer aangenaam fietsen, die forse wind de hele dag in mijn rug. Een voor mij bijna ongekende luxe.

Al ver voor de vestigingstad Boertange (z) waaien de Duitse groene energie windmolens mij toe.
Negen uur. Boertange wordt net wakker. Ik hobbel over de kasseien straatjes door het mooie dorpje. De terrastafels worden afgepoetst, de toeristen kunnen komen.

De windmolens blijven mij vandaag vergezellen. Duitsland heeft ontelbare aantallen her en der neer gepland.

Ook vandaag voert de route mij voor 95 procent over zeer autoluwe wegen. Over zandwegen, hobbelig, maar redelijk droog. Over fietspaden, beroerd slecht hier in Duitsland, kuilen en hobbels.

Landschap in Duitsland wat minder dan Nederland nu. Veel landbouwgebied. Eindeloze akkers met aardappelen, rogge en suikerbieten. Soms even langs een mooi kanaal of een prachtig beekdal.

Drie uur. Landhotel Witte-Köning is nog gesloten. Telefoon wordt niet beantwoord. Vier uur weer open. Het is mooi weer, maar heb geen zin nu een uur droog op het terras te zitten. Boeking annuleren. Kostenloos. En nog maar een eindje verder fietsen dan.

FotoGalerij

Een dorp of stad wordt door de Hanzefietsroute nauwelijks aangedaan. En als het toch nodig is, even door de buitenwijken. Snel weer het bos in, over soms, door de vele regen van de laatste tijd, vaak onmogelijke paden. Het bos is best leuk, maar als ik al een paar dagen geen zon gezien heb, fiets ik liever door de open velden. Lekker warm.

Bremen is een uitzondering. Ik fiets middendoor de fantastisch mooie binnenstad. Het centrum bereik ik zonder al te veel stad te zien via een prachtige route langs de Wezer. Brug over, en de prachtige gebouwen rond het marktplein tonen zich in volle glorie.
De stad uit, even wat onaangenamer maar gaat ook prima.

Tot mijn aangename verrassing wacht mij direct buiten de bebouwing een soort Giethoorns (polder) landschap. Mooie vaarten, leuke huisjes er langs. Fiets een tig aantal kilometer door de natuur langs het stroompje de Wümme.

Dat dan wel weer. Kunt u niet inslapen? Wij serveren, tot 11 uur, gratis een glas warme melk met honing. OstHotel in Bremervörde. Dat ze met een beetje hartelijkheid / vriendelijkheid meer punten scoren op de bookings sites hebben ze waarschijnlijk nog niet door. Misschien komt dat nog, als hun (drie) sterren minder gerekend worden als de persoonlijke gastscores.

FotoGalerij

Kwart over tien. De veerboot bij Grünendeich over de Elbe is om tien uur vertrokken. De volgende gaat pas om twaalf uur. Shit. Had het toch goed gelezen dacht ik. Elk half uur uur en als het druk is elke twintig minuten. . . Ik ben niet de enige die vreemd staat te kijken.
Alternatieven!? Terug?
Meer dan dertig kilometer, maar of daar een een brug is dat weet niemand zeker.
Naar het zuiden, richting Hamburg, ook dik twintig kilometer en dan weer terug naar de route zien te komen.
Pfffff. Tja.
Beide alternatieven zijn zeker een vijf kwartier extra om.
Wachten dus maar even.

Na de overvaart nog even droog. Maar dan. . . Regen en regen. De route is weer fantastisch over heerlijke binnenweggetjes. De laatste ongeveer dertig kilometer over het tracé van een verlaten spoorlijn. Gravel. Mooie omgeving. Maar sompig zuigende ondergrond. Zwaar fietsen. Onder de modder kom ik, voor mijn doen, laat in de middag, half vijf, in het hotel aan.

Nog een keer Pfffff. Wat zijn de hotelkamers aan de Oostzee duur! Morgen zaterdag. Morgen mooi weer. Morgen dus waarschijnlijk druk aan zee. Veel hotels via booking.com nu al vol. Boek dus nu maar een kamer vooruit. Middagje aan zee in de zon is ook niet zo'n slecht vooruitzicht. EN in de namiddag onweer voorspeld, dus ook op tijd onderdak is een pre.

Hier echter. Heeeeeel erg rustig. De dame weet niet wanneer HET seizoen begint ; erg van het weer afhankelijk. Zeven uur. Restaurant leeg. Behalve ik, natuurlijk. En in de verre hoek een meneer, die een beetje wegduikt.

FotoGalerij

In Travemünde ligt een veerboot volgeladen klaar. Het paarse spoor van mijn GPS gaat ongeveer die kant op. Als de boot aan het varen is, begin ik me af te vragen of dit wel de juiste veerboot is.
Het 'dom' volgen van de GPS is heel fijn ontspannen fietsen, maar moet niet vergeten ook op te letten.

Ik ben dan wel in Travemünde, maar een dik uur geleden wist ik niet dat ik naar die stad op weg was. Dat is weer een nadeel van de GPS. Ik weet waar ik ongeveer ben op de route, maar wat de volgende stad is weet ik dus niet. Of die toren daar in de verte, welk dorp is dat? Ik weet het niet.
Dat zou ik dan kunnen zien als ik regelmatig op de kaart zou kijken, maar dat doe ik dus niet (meer) .

Zo fiets ik dat uur eerder een mooie bocht op mijn GPS, waarvan ik denk dat het een oprit naar een brug is. Ik hoor luid getoeter achter me. Meteen zie ik ook het bord verboden voor voetgangers en fietsers.
Het getoeter komt van een bus, ben ik net aan voorbij gegaan. Een fietsbus. Die heb ik niet nodig dacht ik nog zo even. Toch wel? De chauffeur; u mag niet met de fiets door de tunnel. Oeps. Is daar een tunnel? Voor Travemünde kunt u met deze bus. Het zou op dat moment wel fijn zijn om te weten dat ik op weg ben naar Travemünde.
Ik vertrouw maar op het grote vertrouwen en stap in de bus. Gratis. Inderdaad door de Herrentunnel.
Misschien moet ik me dan toch beter voorbereiden? Of niet, en het avontuur ondergaan? Elk voordeel heb zijn nadeel. Hihi.

Nogmaals, de Hanzestad fietsroute is een heel mooie natuur fietstocht. De Hanzesteden moeten dus wel doorkruist worden. Lübeck vanmorgen. Tot IN het centrum zonder het gevoel te hebben door een stad te fietsen. Door parken, langs rivieren, volkstuinen. En dan centrum Lübeck.
Weer een heel mooie stad. Fiets er rustig door, paar foto's en weer verder.

Niet omdat ik haast heb. Maar voel me beter alleen in de natuur, dan in zo'n volle drukke stad.

Na de overtocht door de duinen langs de Oostzee. Makkie dacht ik. Nee dus. De klimmetjes zijn geen van alle lang, maar wel venijnig gemeen steil. En vele. Glooiend langs de zee, dan weer door het binnenland, niet minder heuvelachtig. Heel mooi, maar dat had ik al gezegd.

Boltenhagen. Een Oostzee-stranddorp van jewelste. Ontelbare hotels. Booking liet er geen enkele zien. Nog niet zo bekend hier? Of bekend genoeg zodat ze booking niet nodig hebben. Veel vol. Eindje weg van de kust nog genoeg. En de Booking hotels die ik bekijk hebben nog genoeg eenpersoons kamers. Tweepersoons veel uitverkocht.

Nog echt ouderwets hier. Katoen omwikkelde snoeren voor het bedlampje. Denk dat velen nu niet weten wat ik bedoel. ZO oud is het.

19:08 uur. Essen dauert eine stunde. Het eten krijgt u pas over een uur. Heb ik een andere keus?
Het is druk op zaterdagavond in het hotel. Best wel een eind van de stad Wismar verwijderd. Op de fiets stappen. No way. . .

FotoGalerij

Een mooie zomerse zonnige zondag. Wind nog steeds in de rug. Karren maar.

De eerste helft door een erg glooiend landschap. Knieën hebben er nog niet veel zin in. Veel bosweggetjes en boeren-akker-sporen. Nog moeilijker klimmen. Op zondagochtend vroeg ben ik alleen op de wereld.

Dan weer naar de duinen. Zon schijnt. De gehele wereld, zo ziet het er hier uit, gaat naar het strand. Mooie, deels zand, gravel en asfalt fietspaden langs de kust. Door bossen. Hoog over een dijk, achter de duinen. Gelukkig niet zo venijnige steil als gisteren. Mooi vlak. En toch genoeg te zien.

Ten noorden van Rostock, in Warnemünde, een zeer drukke veerboot. Twee tegelijk. 2,50 euro persoon met fiets. Das verdienen. . .
De stad is barstensvol. De zon schijnt. Toch, ik kijk aandachtig, is het geluk, of misschien alleen tevredenheid, niet van de gezichten van de mensen te lezen. Wie ben ik? Toch. . . als ik een gezicht van een persoon zie, krijg ik instinctief er ook een gevoel bij.
Is niet alleen hier hoor.

Dit is de laatste dag langs de kust. Morgen weer naar het zuiden, richting Berlijn.
De tegenstellingen zijn groot. Compleet alleen op een zandweg. Of. In Zingst, een Peter Maffay immiterende band, aan het strand, loeit knoert hard over het dorp. Ik op een terras met een halve liter bier, smaakt heel goed. Toch drink ik um liever in een Land Hotel. Weg van de drukte.

Zingst. De Ossies zijn snel bijgetrokken. In het dorp worden de mensen luidkeels naar hun restaurant gepromoot. Drink mijn bier en ben weg. Zij het hunne ik het mijne. In mijn hotel ietwat verwijderd van het toeristische centrum, visrestaurant, is een ietwat rustiger plekje. Ook toch hier het gehaaste drukke 'afwerken' van eters, toeristen.
Met mijn ex Duitse schoonmoeder, heel aardige vrouw, in gedachten, bestel ik een matjes salade als voorgerecht. Smaakt goed, maar echte haring proef ik niet. Zij had gelijk, de Duitsers willen en krijgen de grotere haringen, de kleinere, die ik vaak voor haar uit Nederland meebracht, smaken echt veel beter. Maar ook dat, is een kwestie van smaak.

Mijn mening. De toerist stelt niet zulke grote eisen. En de restaurateur past zich daar gemakkelijker wijze op aan. Veel goedkoper natuurlijk. Bijna geen kwaliteit, maar een (grote) hoop 'algemeen' gewaardeerd eten doet het dus goed. Tja, wie ben ik. De gutbürgerliche küche op het platte land smaakt mij in ieder geval tientallen maal beter.

Maar. . . niets is waar, wij allen zien de wereld door onze eigen gekleurde bril.
Maar, weer maar, beseffen we dat. . . .

FotoGalerij

Een ruw wilde winderige dag. Lekker warm. In de middag 24 graden.
Wind nog steeds zijwaarts achter. Laatste 20 kilometer echter zijwaarts voor, best ff aanpoten met die laatste loodjes.

Als je de keuze hebt, is starten in Nederland the way to go. Heb nu zeven dagen de wind in de rug gehad. Zuidwesten wind is toch, denk ik, de meest voorkomende in onze streken.

Aan de kust is niet veel meer te zien van het 'oude' Oost Duitsland. Het binnenland in, veel, meer dan ik verwacht had.
Veel mooie oude gebouwen zijn al gerestaureerd, vele zijn nog onder handen. In de kleine dorpjes talrijke mooie nieuwe woningen. Veel littekens van de mistroostige Ossie cultuur nog steeds zichtbaar. Wordt er, zelfs nu nog, een beetje depri van.

En. Gelukkig. De zwaluwen vliegen weer wat hoger. Nog niet ECHT hoog, maar het is, hoop ik een begin naar wat mooier weer.

FotoGalerij

Communistische kasseien. Een verschrikking over te moeten fietsen. Met plezier zoek ik de zachte berm op, maar dat kan ook niet altijd. Lichaam en fiets worden alle kanten op en doorgeschud.
Eigenlijk ook jammer, ik heb alle concentratie nodig om de dikste stenen en de grootste kuilen te ontwijken. Voor de wonderschone natuur even geen oog.

Wederom veel onverharde akker- en boswegen. Niemand te zien, kilometers lang. Ben dan altijd blij dat ik op mijn GPS kan vertrouwen. Volg hem zonder enige twijfel. . . .

Langzaam begin ik ook wel een beetje genoeg te krijgen van die eindeloze dennenbossen, oneindige koolzaadvelden, weilanden tot ver over de horizon, koren en rogge zover het oog reikt. . . . . .

Morgen Berlijn, denk ik. . . Heb ik daar wel zin in? Het IS een mooie stad. Nu in een leuk hotelletje aan een meer. Groot weiland met ligstoelen tussen hotel en het meer. Ruimte, rust, heerlijk. En dan die drukke stad? Afwachten maar. . .

FotoGalerij

Het is dat je af en toe de televisietoren op de Alexanderplatz ziet, anders zou je niet in de gaten hebben dat je al bijna in Berlijn bent.
Berlin Mitte 27. Is het eerste fietspad-richting-bordje welke ik zie. Het begin van een mooie route tot in het centrum van grote stad, zonder last te hebben van het verkeer van een drukke stad.
Pas met mijn neus voor de Berliner Dom bemerk ik de verkeers- en toeristendrukte van Berlijn.

Op de fiets was ik al eens eerder in deze stad. Vandaag fiets ik echter voor het eerst over "Unten den Linden". Mooi, fantastisch, druk, veel, heel veel te zien. Breed genoeg voor alle verkeer en ik.
Fietsen in Berlijn gaat heel soepel. Mooie fietspaden. Verkeer redelijk rustig. Vandaag is een groot deel van Unten den Linden opgebroken.
Op de fiets onder de Brandenburger Tor door. Leuk. Fietsen daar is toegestaan, maar wel moeilijk door de vele toeristen. Afstappen doe ik dan niet. Best wel een tik van mij. Ik wil dit stukje dan echt gefietst hebben. Bij deze.

Rond het middaguur dondert er een verschrikkelijk onweer met plensende hoosbuien over Berlijn en omstreken. Net als het hozen begint brengt de voorzienigheid direct voor mijn neus een bäckerei met, zoals veel in Duitsland, thee en koffie. Paar koppen thee en een heerlijke kuchen. Praatje met een ietwat vreemde man. Aangenaam vreemd dan.
Hij weet me te vertellen waarom de Nederlanders niet de gordijnen dicht doen. Omdat op gordijnen (vroeger) belasting werd geheven?! Ik probeer hem van dit waanidee af te brengen, maar hij blijft me ongelooflijk aankijken. Soms zijn mensen meer tevreden met een sprookje dat de waarheid.

Het Schlosspark Hotel is een domper. Waarschijnlijk niet goed gekeken bij het boeken.
Schlosspark Kliniek, daarvan zie ik tientallen bordjes. Nee geen ziekenhuis, een hotel zoek ik. Bij de ingang van de kliniek, het hotel. Nu in het restaurant met uitzicht op de eerste hulp ingang.
Had dit hotel gekozen omdat het een beetje buiten het centrum, bij het Kasteel Charlottenburg ligt. Denkend dat het hotel zo ongeveer in het bijbehorende park zou liggen. Nee nee. Ingesloten door een ziekenhuis, wel uitzicht op een grasveldje vanuit de kamer.

Overigens heel mooie kamer, niets mis mee. Veel beter dan dat rot kleine ding onder een schuin dak, van vannacht.
Sowieso 'vreemd' hotel, heel mooie plek, maar. . . . .

Heb je dat ook wel eens? Je voelt je ergens niet helemaal op je gemak. Alsof iedereen HET weet en jij niet. En wat dat dat HET dan is. . . .
De bediening is niet onbeleefd, niet echt onvriendelijk. Maar een thuisgevoel, wat ik in Duitsland, in hotels gewend ben, geven ze mij niet. Het tegendeel.
Als ik eten besteld heb komt de mejuffrouw tien minuten later met de boodschap dat de keuken kapot is. Net gebeurt! En wat is het alternatief, vraag ik, nog steeds heel vriendelijk.
Ik accepteer haar voorstel.
Eten komt, een tijdje later, het is druk in het restaurant. Niet slecht. Twintig minuten daarna zie ik het gerecht, dat ik besteld had, maar niet te krijgen is, bij de buren op de tafel. ??? .
Na een half uur op mijn cafeïne vrije koffie gewacht te hebben stap ik maar op. Genoeg. Ga naar bed. . .


Vriendelijk.
of
Niet OnVriendelijk.
Betekent in het Nederlands precies hetzelfde.
Voor mij klinkt het eerste positief en het tweede negatief.

FotoGalerij

Slowboat.
De veerboot is net van de kant los als ik bij de Elbe (Havelberg) aankom. Minuten later ligt hij in het midden. Tergend langzaam vaart hij naar de overzijde. Blijft daar een tijd liggen en komt dan met dezelfde traagheid terug. Het lijkt wel of hij zich alleen op de stroomsnelheid van de rivier laat voortstuwen.

Gelukkig heb ik tijd genoeg.
Wel even jezelf melden bij de kapitein, als ik rustig blijf afwachten of het een betaalde vaart is of niet, wordt ik streng door de bestuurder in zijn hokje gesommeerd. Twee euro.

In Arendsee, boven de Chinees / Vietnamees hebben ze mooie schone, heel betaalbare kamers.
Mevrouw vindt om zeven uur ontbijt wel erg vroeg. Geen probleem dan ga ik wel zonder ontbijt. Nee dat wil je zij ook niet. Dan toch om zeven. Vijf euro extra.

Mijn eerste stop was in Seehausen, een heel leuk Hanzestadje. Echter het hotel gaat pas om vier uur open. Dan moet ik nog anderhalf uur op straat doorbrengen en zulk een mooi weer is het nou ook weer niet. Daar heb ik geen zin in.
Dan maar een stukje, twintig kilometer, verder naar Arendsee.

Best wel veel wind vandaag. Theoretisch moet ik 600 kilometer terug TEGEN de wind in. Pfffff. Maar valt wel mee hoor, veel bossen tot nu, dus veel luwte.

De route terug, heb ik zelf met behulp van Google Maps uitgezet. Zo ongeveer de korste weg van Berlijn naar Apeldoorn. Dat ik vandaag ook door Hanzesteden fiets is je reinste toeval.

Een klein stukje onverhard. De rest op fietspaden of op de weg. Wel een stuk drukker dan de heenweg.
Echter ik merk dat het onverhard fietsen best inspannend was. Niet echt door de inspanning zelf, maar door het krampachtig vasthouden van het stuur en het voortdurend corrigeren van kont op zadel. Daarbij mag de weg geen moment uit het oog verloren worden.
Merk pas vandaag hoe zwaar dat was. Ondanks tegenwind heerlijk rustig kunnen fietsen.

Vergeet niet ook genoeg cash geld bij je te hebben. In Duitsland worden nog steeds niet alle in Nederland 'gewone' betaalpassen geaccepteerd.

FotoGalerij

Gelukkig vanmiddag wat meer bossen, dus wat veel minder last van de harde tegenwind.
De ochtend begint koud. Dan nog kouder, dikke vette miezerregen. Felle wind dik op de kop. De heuvels zijn niet steil. Maar. Met de wind tegen. . . . Is het één van die ochtenden dat fietsen even helemaal niet leuk is. Fietsen op karakter noem ik het maar.

Van de oude grens tussen Oost- en Westduitsland is op deze route niet veel te zien.
Ik dacht dat het oude Oosten wel bijgetrokken zou zijn. Voor mijn gevoel niet dus. De mistroostigheid hangt nog steeds in de dorpjes rond. Geen mens op straat. Behalve de boeren met tractoren. En. De thuishulp zie ik veel met hun autootjes rondrijden en bij mensen binnengaan. Veel oude mensen op het platteland denk ik. Kan me goed voorstellen dat de jeugd hier wegtrekt.

In de landbouw zie ik in het Westen 'ineens' aardappelen en uien verschijnen, naast de koren, maïs en suikerbieten.

En de tuintjes bij de huizen zien er veel fleuriger uit. Meer bloemen. Die zijn er in het Oosten natuurlijk wel, maar de mensen zijn nog steeds niet gewoon die in hun voortuin de poten.

Ze HOORT het niet eens. Het voorgerecht was heerlijk en zag er ook nog mooi uit. In mijn beste Duits breng ik dat over aan mevrouw de ober.
WAT ze verstaat weet ik natuurlijk niet, maar gewoon; het was lekker, zou het zelfde effect hebben. Bij de Duitsers nog steeds veel buitenkant, inhoud is niet zo belangrijk. Zeg maar iets vriendelijk. En het is al goed.

FotoGalerij

Vandaag fiets ik langs de B214. Verkeersdrukte valt heel erg mee. Fietsers zijn er al bijna helemaal niet te zien.
Bij de wat grotere steden gaat de B214, voor het doorgaande verkeer, buitenlangs, om het centrum heen.
In Nienburg staat duidelijk aangegeven dat deze omleiding een autoweg is. Jammer, maak ik toch een ommetje door de stad.
In Sulingen gaat het fietspad een andere kant op. Niet de mijne. Dus ik blijf op de hoofdweg. Geen autoweg. Niet verboden voor fietsers.
Das ist hier ein ..... (versta ik niet) hier fährt man kein fahrrad! Roept een wat geïrriteerde mevrouw uit het open raam van haar voorbij rijdende auto. "hier wordt niet gefietst." Prima mevrouw, maar dan wel volgens de verkeersregels aangegeven. Ik heb alleen de witte streep, dus erg veel ruimte voor een fiets is er eigenlijk niet. Beetje vreemd voor de Duitse gründlichkeit.

Voor de eerste keer deze reis is een hotel, in Ankum, vol. Jammer mooi plekje, aan een meertje vlakbij het dorp. Verder naar Fürstenau, eerst maar even bellen. Via Google Maps, telefoonnummer gevonden, bellen, ja hoor kom maar, we hebben nog wel een kamer.
Je weet maar nooit, zaterdag, vakanties zijn begonnen. . .

Inderdaad, je weet maar nooit. De waard van Hotel Wilken verwijst me voor het avondeten naar het Tor restaurant bij het kasteel. Ziet er niet slecht uit. 't Meisje heeft nog wel een plaatsje voor mij, en ik zie ook meerdere lege tafels, maar, De Meneer zegt dat ' wij' VOL zijn.
Ik wil(de) het eigenlijk niet zeggen, maar krijg steeds meer het gevoel dat dit deel van Duitsland niet echt gastfreundlich is, alleenreizenden tegenover.
De Meneer verwijst me, op mijn vraag naar een alternatief restaurant, naar het andere eind van het dorpje , een Griek. Heb helemaal niets tegen Grieks eten, maar dan wel in Griekenland zelf, en niet (meer) daar buiten.
Onderweg door het dorp; uitgestorven. De andere twee hotels, hartstikke donker. Daarom werd de telefoon van het eerste hotel dat ik hier belde niet opgenomen.

Bij de Grieks. Beetje vreemd wordt er gekeken, als ik een tafeltje voor één vraag. Maar dat kan inmiddels ook compleet MIJN waanidee zijn. Dat is er. Kort erna komen twee oudere heren aan een belendende tafel zitten, en beginnen, met de telefoon op luidspreker, midden op tafel, luidkeels met het thuisfront te communiceren.
Waar is de Duitse höflichkeit gebleven. . .

Het tweede broodje, van het heerlijk smakende voorgerecht, bij de Griek laat ik in mijn tas glijden. De waard van Hotel Wilken is HEEL duidelijk, op zondag, (pas) om acht uur ontbijt. Voor vijf ben ik al wakker, en lig dan te wachten tot het ontbijt van zeven uur. Nein Danke. Ik ga wel zonder ontbijt.

De pommes, de helft van het bord, zijn goed. De andere helft. . . . Geen idee. Geen Grieks in ieder geval, misschien Duits.
Als je niets zegt veranderd er niets. Ben ik dan de buitenlander die dat punt hier gaat maken? Nee. De Duitsers schijnen zich heel goed te vermaken. Wie ben ik dan? Shit.

Als je erbij wilt horen, dan moet je meedoen.

FotoGalerij

Ik ben blij weer op Nederlandse fietspaden te mogen fietsen. Ze zijn een stuk beter van kwaliteit. In Duitsland heeft je kont het wel heel erg hard te verduren op die hobbelige paden
Toch in aantal kunnen de Duitse fietspaden de Nederlandse zeker evenaren. En, soms liggen ze in Duitsland op plaatsen waarvan je denkt, wie gaat hier nou een fietspad aanleggen.
Avontuurlijker zijn daar ook. Een twintig centimeter breed zandpaadje durven ze best een fietspad van hier naar daar te noemen. Daar kunnen we in Nederland nog iets van leren. . .

En na de laatste Hanzestad Deventer al bijna weer thuis.

FotoGalerij