Jordanië
Jordanië |
|
| Home | DagBoek | Foto's | Foto's on Map | Kaart | Route | Klimaat |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Reisverslag van een solo fietstocht door Jordanie.
De spreuk
We're born alone, we live alone, we die alone. Only through our love and friendship can we create the illusion for the moment that we're not alone. Orson Welles
Supersnel; aankomst, met de trein 9:23, in de rij bij Starbucks 9:53 uur. Fiets heb ik zondag al naar Schiphol gebracht. Even ophalen in de kelder. Naar de eerste verdieping, inchecken bij Transavia snel, fiets naar de afwijkende bagage, security soepel, selfservice paspoortcontrole makkie. Binnen 20 minuten dus. Fiets kost, per vlucht, 49 euro, fietstassen, ook per vlucht 26, stoel 7 euro. Een ietwat duurdere 'prijsvechter' . Vertrek 13:15 uur, wordt 13:45, wat weer overgaat in 14:15 uur. Volgens de mevrouw omdat het vliegtuig geen toestemming krijgt om over Egypte te vliegen. Maar Egypte? Dat ligt toch helemaal niet op de route? Vertelt de piloot later dat er in Israël een nationale feestdag is, alle vliegvelden zijn gesloten en ook het luchtruim boven het land dus. Enne, we vliegen ook een half uurtje langer. Op de kaart kijkend begin ik de omweg te snappen. We vliegen langs de Turkse kust tot het (Griekse) Rhodos, vandaar steken we de Middellandse Zee over, richting Cairo in Egypte en dan weer 'terug' noordelijk naar Amman. De kortere route over Syrië zal in deze tijden geen gezonde optie zijn. Toch niet slecht. Een uur vertraging. Een half uur omvliegen over Egypte. En een uur later dan gepland landen. Acht uur, een uur later dan in Nederland. Zevenentwintig graden, zo verteld de gezagvoerder. Een visum heb je zo. Veertig Jordaanse Dinar. Als je een Jordan Pass aangeschaft hebt, en dat heb ik, gratis. Een Jordan Pass kost 80 Dinar en geeft toegang tot de meeste attracties hier. De helft direct dus al terugverdiend met het visum. Paspoortcontrole ook snel. De fietstassen heb ik bijna direct. Maar dan, de fiets. Drie kwartier later, nog niets te zien. Het beruchte, van kastje naar de muur, werkt ook hier perfect. Door de taalbarrière, nog iets moeilijker. De vijfde poging, ik loop op goed geluk een kamertje binnen, daar ligt de fiets. Pffff. Bij de uitgang moet alle bagage door een scanner. Heb al, niet zo leuke, verhalen gelezen van andere fietsers, de doos past er niet door. Wat zit er in? Een fiets. Alleen een fiets? Jazeker. Gaat u maar verder. Gelukkig een pragmatische controleur. Taxichauffeur staat op mij te wachten. Wel erg lang zegt hij, maar blijft heel vriendelijk. Half uurtje door een donkere woestijn.... En we zijn in Madaba. Vrolijk wordt ik er nog niet direct van. Naar ondanks dat de Jordaanse bevolking voor 95% Islamiet is, doen ze niet moeilijk over alcohol. Het hotel heeft een bar. Fijn. Amstel. Niet mijn favoriet. Maar ook Little Petra, smaakt niet slecht.
Gisteravond. De wel heel vriendelijke meneer achter de bar waarschuwt mij voor loslopende agressieve honden. In het hotel is het schijnbaar al bekend dat ik fietser ben. Ik vertel hem dat ik een Dazer heb, dat is een apparaatje wat een heel hoog geluid, alleen hoorbaar voor honden, afgeeft. Welk geluid zij als zeer onaangenaam ervaren. En stoppen met aanvallen of weglopen. Behalve bij dove honden. Ook hier trekt dat een brede glimlach. En de jongeren, die met stenen gooien, waarvan ik gelezen heb, vraag ik. Die, die zijn er niet meer, dat is verleden tijd. Hij kent dus die verhalen ook! Als je hulp nodig hebt, is er in elk dorp politie, die Engels spreekt. (dat laatste betwijfel ik nu al). Welke kant ga je op? Naar het zuiden. Over The Kings Highway? Ja beaam ik. Zijn gezicht betrekt. Ernstig. Het Arabische woord wat hij daarna een paar keer roept, begrijp ik ook niet als hij het nog luider gaat uitspreken. Met mijn hand maak ik een golvende beweging. Heuvels / bergen. Ja. Ja. Eerst sterk naar boven, dan steil naar beneden. En dan nog een keer. Ik weet het (ongeveer), ik vrees het. Direct de eerste dag. De fooi die ik hem geef stopt hij in de algemene fooienpot. Ontbijt is niet heel erg uitgebreid. Maar meer dan genoeg. Vooral de humus en fetakaas is fantastisch. Daarna een klusje want ik niet zo leuk vind, maar erg noodzakelijk is voor het verdere verloop; de fiets uitpakken en weer in elkaar zetten. Gaat goed, de reis heeft hij prima doorstaan. Een klein proefritje door de stad, alles werkt zo te zien en voelen weer goed. Wel even wennen, om elf uur al 26 graden. Tweede klusje. De fietstassen weer opnieuw inpakken. Bij elkaar zoeken wat hier in het hotel op mijn terugkeer kan wachten. En wat ik wil meenemen op weg. Derde klusje. Voor het bedrag van 19,09 euro totaal koop ik een simkaartje, mèt nationaal bellen, mèt 8 Gigabyte data voor één maand. Het kan goedkoper. Maar in de buitenlanden ga ik liever naar een officiële verkoper, die Engels spreekt, de kaart erin doet, en eventuele problemen oplost. ZAIN provider deze keer. Bellen naar Nederland kan gewoon via WhatsApp. Voor vaste nummers in ons land, mijn moeder bijvoorbeeld, voldoet Skype heel goed. En is ook wonderwel voordelig. Correctie, bellen via WhatsApp gaat niet. Vraag het nog even na, waarom. Verboden door de Jordaanse regering. Messenger gaat wel.? Vierde klusje. Voor de eerste keer pinnen. Het IS warm, maar nu druppelt het zweet van mijn kop omdat mijn pinpas wel erg lang wegblijft. Please wait. Blijft het scherm mij vertellen. Na wat wel een kwartier lijkt, krijg ik mijn kaart terug. Maar geen money. Shit. Kijk snel even op mijn bankapp, niets afgeschreven. Wacht nog een tijdje. Een meneer achter mij kijkt me geduldig aan. Ik probeer het met een creditcard nog een keer. Dat gaat vlotjes. Maar is natuurlijk veel duurder. Maximaal 250 Jordaanse Dinar, ongeveer 320 euro. Bij de ARAB Bank lukt het later met de pinpas wel. Max 500 JOD zelfs. Drie Dinar provisie. Nu heb ik wel even genoeg dinar. Ik ben in Madaba, niet in Amman de hoofdstad. Dit enkel alleen om een zinnetje wat ik ergens in een reisverslag las. Amman schijnt een drukke smerige hectische stad te zijn, heel veel verkeer. Verkeer valt hier inderdaad wel mee. Binnenstad bijna alleen voetgangers. En heel, heel veel toeristen. Ook hier heeft de Aziatische bevolking haar weg gevonden. Zo te zien de Jordaanse dames alle met hoofddoek, vele ook met nihab. De damestoeristen zijn vrijgesteld van het dragen van een hoofddoek. Misschien vindt u dat normaal, maar onder andere in Iran is het voor ELKE vrouw verplicht een hoofddoek te dragen. En neen het mag geen petje zijn. Wel aangenaam, maar des te vreemder dan dat men, ook in het openbaar, wel alcohol te koop aanbied. De meneer van het lunchcafé, vanmiddag, heeft alcohol te koop. Maar legt ook om 1 uur zijn kleedje in een hoekje van het restaurant richting oosten en doet zijn gebeden. Aan het zwarte eeltvlekje op het voorhoofd kun je zien of iemand veel en vaak bid. Dat is het plekje wat bij het voorover buigen op het bidsteentje rust.Wel las ik ergens dat er ook mensen zijn die zo'n plekje laten tatoeëren!? Mijn eerste toeristische bezoek is de Grieks Orthodoxe Sint George kerk. Op de vloer, in mozaïek, een kaart van het Midden Oosten. De oudst bekende, zesde eeuw. Mooie kerk, maar van elk sprankje devotie ontdaan door de druk fotograferende hordes buitenlanders. Ik ontsteek twee kaarsjes. De een voor een veilige fietstocht, de ander, neen, niet alles schrijf ik hier. En ook nee, ik geloof niet in de 'echte' waarde van zo'n kaarsje. Het ritueel en er gewoon even bij stilstaan is voor mij belangrijk. Het Madaba 1880 hotel heeft een redelijk mooi terras. Dames en heren, (wel) aan aparte tafeltjes, roken de waterpijp. Of ik een pilsje mag drinken? Nee, niet op het terras. We hebben boven een bar met een mooi uitzicht. Inderdaad. Pilsje best duur trouwens. Zes euro voor een 'gewoon' klein flesje. Net zoveel als een hoofdgerecht in een middenklasse restaurant. Glaasje wijn evenzo. Dat ook nog lauw geserveerd wordt. Tja, men heeft zo het een en ander te verduren onderweg. Hihi.
Weer drie toeristische "must sees" van mijn lijstje kunnen strepen. Jammer maar zo voelt het wel, erg bijzonder is het niet. Via het hotel heb ik een taxi gehuurd die mij zal rondrijden. Aardige meneer Djihad, versta ik. Hij spreek goed Engels, heeft vijf jaar in Amerika gewoond, maar kan ook stil zijn. Fijn. Er zullen in Amman ongetwijfeld ook mooie plekjes zijn. Heb er geen gezien. In het rond het centrum één grote file van stinkende voertuigen. Wat ze dan wel weer doen, is perfect ritsen, de een laat netjes de ander voor, en krijgt dan zelf de ruimte, en zonder dat er overal dwingende borden staan. Geeft me, ondanks de drukte, toch een ietwat vredig gevoel. Kale grijsgele gebouwen, de weinige aarde eromheen, dezelfde kleur. De koning heeft er middenin een complete berg voor zichzelf gereserveerd. Links de ambassade van Syrië, rechts die van Saoedi Arabië. Zie je het verschil, vraagt Djihad. Overbodige vraag. Pompeus groot is de Arabische, gewoon flatje de andere. Eerste stop. De citadel van Amman. Mwaah. En ja ik ben verwend. Maar dit is werkelijk niet veel meer dan een heleboel oude stenen, waarvan er nog een paar op elkaar staan. De Byzantijnse kerk met de houten koepel vind ik nog het mooist. Tweede stop. Romeinse amfitheater, uitgehakt in de heuvel. Mooi gerestaureerd. Okay. We besteden meer tijd in de file, dan ik in de beide attracties. Wil je ook nog naar de Nebo berg? Tientje extra, en maar tien kilometer van Madaba. We hebben 38 Djidi afgesproken, 48 worden het er dus, 50 met fooi. Djidi noemt Djihad de Jordaanse Dinar. Vijftig cent is een halve Dinar. Derde stop wordt dus Mount Nebo. De plaats waar Mozes de tien geboden op twee stenen tafelen van God zou hebben gekregen. En later toornig kapot gooide. Ook niet echt veel bijzonders. Toch leuk om er even geweest te zijn. Ik nodig Djihad uit voor de lunch, maar hij gaat liever terug naar Madaba. Ook goed. In Amerika heeft hij genoeg geld verdiend om hier een appartementje te kopen. Alleen water en elektra moet ik betalen, zo vertelt hij trots. En neen de taxi is geen eigendom. Huurt deze voor 25 JOD per dag, zonder benzine. En ja het is heel erg warm hier, voor de tijd van het jaar. De zomer is afgelopen, de winter begint. Zo rond de 25 zou normaal zijn. Nou deze weken ff niet. Ik vrees met grote vreze (Ik blijf nog even in Bijbelse sferen) de dag van morgen. Met deze hitte bergen beklimmen. Maar niet te veel aan denken nu. Morgen is het vrijdag, de Islamitische zondag, maar volgens Djihad zijn de winkels gewoon open en zijn er genoeg dorpjes onderweg. Behalve Mount Nebo, 2 Dinar, zijn de andere twee attracties vrij met de Jordan Pass. Deze kost 75 JOD. Visum 40 en twee dagen Petra 55 (hoor ik vandaag), dus dat verdient zich makkelijk terug. Misschien niet helemaal totaal voor een fietser. Want de pas is 'maar' 14 dagen na eerste gebruik, vandaag dus, geldig. En zo snel kan (en wil) ik Jordanië niet rond.
Prima gaat de eerste helft. Fijn. Koel. Klimmen ja, maar niet zo heel steil. Goed vol te houden. Omgeving saai. Links en rechts verre wijde kale akkers. Niet veel te zien. De weg is breed. De weg is goed. De mensen zijn vriendelijk, behalve één, en laat ik die nou net nodig hebben. Bijna iedereen groet vriendelijk, luid op de claxon. Roept. Zwaait. Wil een praatje maken. Ondanks de gebedsdag zijn de meeste winkels open. Genoeg eten en drinken te krijgen onderweg. Na dus een mooie lange klim, een prachtige steile afdaling naar de Mujib Dam. Drink een colaatje. En stap weer op de fiets. Het is half tien en 'ineens' 28 graden. Pfff. De dam zelf is nog even vlak. Direct er na een flinke steiging. Bij het politiebureau krijg ik een roedel agressief dichtbij komende honden achter me aan. Afstappen. De dazer op ze richten. Ze schudden hun kop en keren om. Ik weer op de fiets. De honden komen terug. Tegelijk zwaar klimmen en de dazer achteruit richten gaat niet. Dus stap ik weer op. We herhalen dit spelletje nog twee keer. Dan druipen ze af. Heet. Klimmen. Steil. Te steil. Lopen. De andere kant van het ravijn is nog ver. Dan maar liften op de eerste dag. Ik loop nog ongeveer drie kilometer. Alleen personenauto's halen mij in. Één truckje, maar die heeft de bak al vol met schapen. Het volgende truckje stopt. Een onguur boos kijkende jongeman achter het stuur. Vader ernaast. Naar de top, probeer ik uit te leggen, dat lukt. Wel betalen duidt de jongeman direct. Okay. Een dikke laag droge schapenstront achter in de bak. De fietstassen er in. De fiets. Ik blijf achterin staan met de fiets in de hand, gaat goed. Pa en zoon voorin. Na drie steile kilometers zijn we op de top. Ze stoppen ook direct. Uitladen. Ik geef de jongeman 5 Dinar, iets minder dan 7 euro. Hij wil er nog vijf bij, zegt hij boos kijkend. Het gaat mij niet om die extra 5, maar dit is uitbuiten, oplichting. Pa stapt ook uit. En dan volgt er een prachtig spel. Pa heeft duidelijk beter naar de iman geluisterd. Hij vindt 5 ook voldoende. Zonder een woord te zeggen maakt hij dit zijn zoon met een vriendelijke beweging van zijn hoofd duidelijk. Zoon geeft nog niet op. Pa ook niet. Met nog een hoofdbeweging, dwang kun je het niet noemen, voert hij zijn zoon vredig terug naar de auto. Pa heeft geen woord gesproken, zijn handen niet gebruikt. Pa is slim. Hij begrijpt dat hij zijn zoon niet af kan laten gaan in het aanzicht van een ongelovige buitenlander. Fantastisch gedaan pa. Verder. Conditie is eigenlijk prima. Maar krijg die oververhitting, zo voelt het, niet uit mijn systeem. Het blijft rond de 30 graden. Een heel zacht windje later brengt enige verkoeling. Blijf klimmen en dalen. Maar niet zo steil en lang. Maak af en toe een praatje. Een paar woordjes Engels spreken de mannen meestal wel. Vrouwen zie je niet veel. En aanspreken zullen ze me zeker niet doen. De jongetjes onderweg zijn een stuk vriendelijker geworden. Dus stenen worden er niet meer gegooid. Groeten. How are you? What is your name? Lopen een stukje mee. Het hotel is een één ster onderkomen. Dat doet totaal niets af aan de vriendelijkheid. Binnen een half uur staat er een uitgebreide lunch voor me klaar. Maar nee, een pilsje hebben ze niet. Loop daarna nog even door het dorpje. Café. Café. De waterpijp, koffie en softdrinks. Veel mensen willen een praatje maken. Bieden thee aan. Mierzoet, nee één is niet genoeg een tweede glas moet. Heeft Nederland met 3-1 van Ierland gewonnen? Ze weten meer dan ik. Bij andere gesprekjes houd ik een beetje meer afstand. Geen thee meer. Ik wil een pilsje. Met water, thee of cola light krijg ik mijn dorst nu niet weg. Maar neen, in dit dorp geen toeristen en dus waarschijnlijk daarom ook geen pilsje. Today Up 1770, Down 1576 meters
Lekker fris in de ochtend. Gestadig klimmen. Vele dorpjes. Volgens onze normen en waarden smerig en rommelig. Hier is men er aangewend, straatvegers ruimen alles netjes (?), zeker zes op een afstand van 500 meter, driftig aan het ruimen. Vechten tegen de bierkaai heet zo iets. Men is zich hier er schijnbaar niet van bewust. In de winkel iets gekocht, op de stoep wordt de verpakking achteloos achter zich gelaten. Het is denk ik niet eens dat ze slordig zijn, ze beseffen het niet. Dan weer een hele mooie lange afdaling. Niet zo steil, dus ik hoop, ik denk, ik verwacht dat de andere zijde omhoog ook niet zo heel moeilijk zal worden. Toch kijk ik nu al of ik af en toe een truckje zie. De klim omhoog is inderdaad niet zo heel moeilijk, voor een groot deel. De laatste kilometers worden weer joekel steil. Ik stap af en loop een stukje. Even een praatje met mijn trots maken. Gaan we nu alweer liften? Jazeker. Trots even aan de kant gaat eigenlijk best goed. Ouder, wijzer? Er komt een truckje naar beneden. Ik wenk, hij draait. Fiets in de achterbak, naast de geit. Ik voorin. Drie kilometer omhoog. Vlak voor het dorpje laden we mijn fiets en tassen weer uit. Ook deze keer geef ik vijf Dinar. En hij is er blij mee. Had dus ook minder kunnen geven, maar daar gaat het mij nu niet om. Een drie sterren hotel nu. Maar krijgt er van mij, zeker in vergelijking met de ene ster van gisteren, min 3. Zeer onvriendelijke bediening. De dame is /wordt wat vriendelijker als de jongeman weg is. Dat moet ze waarschijnlijk, zich afstandelijk gedragen, als er 'vreemde' de mannen bij zijn. Knullige kamers. Geen restaurant. Laat me met een taxi naar het dorpje brengen. Eten is goed, maar ook niets te beleven. Niets in de zin dat alle (kleine) dorpjes op elkaar lijken. Today 1339 Up , Down 1091 meters
In de ochtend heerlijk fris. In het donker nog, zes uur zit ik al op de fiets. Heb nu even geen zin in nog een keer een overnachting in een plattelands dorpje. Dus in plaats van twee etappes wordt het er één. Onderweg zie ik mijn optie voor de tussen-overnachting. Mount Dana Hotel. Pfff. Blij dat ik daar niet voor gekozen heb. Ongetwijfeld een prachtig uitzicht, maar totaly in the middle of nowhere. Restaurant, nee. Misschien als je met de auto bent een redelijke optie. Tot aan Basira, gaat het gestadig op en neer, eigenlijk heel goed te doen. Maar het dorp verlatend zie ik heel in de verte iets wat op de top lijkt. No, vandaag is het best ver, maar rustig aan. Als ik afstap, staat ook bijna direct naast mij een taxibusje stil. We kijken elkaar aan. To the top? Maak een heuveltje met beide hadden. No problem, vijf kilometer en het kost u twee Dinar. Okay. Twee Dinar zal voor mij nog steeds de dubbele prijs zijn, maar voor een 'officiële' taxi vind ik het prima. Het worden zes kilometer, al rijdend ben ik blij dat mijn trots en ik het toch wel goed met elkaar kunnen vinden. Best lang en steil. Op de top vindt meneer dat ik eerst even het uitzicht moet bewonderen. Ziet er dor uit. Maar de heuvelen, bergen en dalen, bieden een prachtig panorama. Het Dana Biosphere Reserve. Een nationaal park. Fantastische rotsformaties. Schijnt een ideale wandelomgeving te zijn. Heb nog geprobeerd een onderkomen in het Dana park te krijgen, maar men kon niet voor transport zorgen. Misschien nog een keer proberen vanaf de andere kant, als ik langs de Jordaan fiets. De afdaling die volgt is niet erg lang. Ik blijf op een soort dorre kale hoogvlakte, langzaam stijgend. Met het windje erbij, goed te doen. Vele windmolens. Opgebouwd met subsidie van de Europese Unie!? Rechtsaf naar Petra, steil naar beneden het dorp in. Hotels, cafés, terrassen, volop. Heb gelukkig nog een redelijk hotel kunnen vinden. Op de booking sites zijn de meeste volgeboekt. Dan maar even rechtstreeks het hotel naar keuze bellen. En ja, er is nog een kamer voor drie nachten. En de prijs, duur, maar veel minder duur dan booking sites, die er prat op gaan ALTIJD de laagste prijs te bieden. Ben heel best tevreden met mijn kamer. Heb ik de afgelopen dagen de reuring van restaurants en cafés gemist. Al (bijna) binnen vijf minuten heb ik er hier alweer genoeg van als ik een buffet-restaurant binnenstap, wat ook als lunchplek voor een bus toeristen is gekozen. En ja, mèt bij behorende prijzen. Onderweg krijg je voor één Dinar (1,28 Euro) drie 0,25 cl blikjes cola. Hier kost één blikje drie Dinar. Gaat me niet echt om het geld, maar moet er elke keer wel weer aan wennen. Zelfde geldt voor lunch en diner. Onderweg voor drie à vier Dinar inclusief drinken. Hier het viervoudige. Best leuke terrasjes. Maar OP het terras, en in de restaurantjes aan de straat, geen alcohol. Naar het Möwenpick, in de kelder, daar is een bar, wijst de ober. In 'mjjn' is hotel is ook een bar, daar kan ik een beetje naar buiten kijken. Jammer. Maar WEL een pilsje. Lekker. Zeker na een intensieve massage. Al vele verschillende massages gehad. Deze verrast me ook weer. Een Turks stoombad in Jordanië. The package deal is een stoombad, scrub en massage. Ik wil alleen een massage, een uur. Turks dus. Je ligt op een knoertharde marmeren bank. De masseur zeept me zachtjes, alsof ik zijn babietje ben, in. Dan een stevige maar heerlijke massage. Meneer is vriendelijk, maar kan gelukkige ook zijn mond houden. Mannen en vrouwen strikt gescheiden. Buiten al. Twee aparte ingangen. Oppassen. De vriendelijkheid hier, is weer toeristische vriendelijkheid. Terwijl ik hier zo aangenaam verrast ben door, wat ik ervaar, als oprechte vriendelijkheid. Zelfs in Madaba. Ik ben 200 meter van de ingang van Petra verwijderd. Special deal sir. Three Dinar to the entrance. Hier vertrouw ik niemand..... Jammer hè. No one person. De Zuid Koreaan maakten me duidelijk dat in zijn restaurant geen ÉÉN persoonstafels zijn. Hier ongeveer hetzelfde. Drie tafeltjes voor twee personen, de rest voor veel meer. Het eten, voor mij, de Jordaanse keuken niet waardig. Behalve de humus, krijg je dit eten, in elk buffet restaurant dat alle gasten wil pleasen. Smakeloos dus. Het is dat je een wijntje of pilsje bij het eten kun krijgen. Morgen dan misschien toch zonder wijntje beter eten? Het is niet uit onvriendelijkheid, denk ik, dat veel mensen niet op de foto willen. Ik vraag altijd. De meneer in het kneuterige winkeltje boven op de berg wil ook niet geportretteerd worden. Maar sleept wel een stoel achteruit z'n winkel als ik buiten mijn colaatje wil drinken. Today Up 1667, Down 1826 meters
Het zijn niet op de eerste plaats de mooie oude tempels, maar tezamen met de omgeving waarin ze zijn gegroepeerd, wat Petra zo overweldigend maakt. In de langszijden omhoog rijzende rotswanden, nog meerdere, zeer kundig, uitgehouwen bouwwerken . Tja, vaak zeg ik, dat ik verwend ben, dat ik het wel gezien heb. Maar. Punt. Petra is immens mooi. Blij dat ik hier mag zijn. De entree alleen al, overtreffend imposant. Lopende over de droge bedding van een riviertje, eeuwen geleden en eeuwen lang tientallen meters diep uitgeslepen. Op sommige plaatsen is boven, in de verre verte nog een klein streepje daglicht te zien. Bijna altijd wil ik liever geen andere mensen in beeld als ik een foto maak. Hier wel. Aan de 'kleinheid' van de mensen kun je de grootsheid van de omgeving afmeten. Het ontbijt in het hotel is al om zes uur. Fijn. Half zeven daglicht. Richting Petra Visitor Center. Vierhonderd meter lopen. Heel druk is het nog niet. Eerst met je Jordan pass een kaartje halen. Later het kaartje, Jordan pass en paspoort laten zien, dan pas ben je binnen. De eerste anderhalve kilometer kun je 'gratis', zit bij de toegangskaart in, een paard nemen. Je wordt wel verwacht een fooi te geven. Er is veel te zien en ieder wil, denk ik niet in de verzengende middaghitte rondlopen. Wat ook betrekkelijk is, rond half negen ben ik, achterin, bij de tempel. Mooi, niet mooier dan bijvoorbeeld een Griekse, maar weer, de setting. Blijf er een half uurtje in de schaduw zitten mijmeren, hoe de mensen hier eeuwen geleden rondgelopen hebben. Temperatuur is inmiddels alweer tot de 26 gestegen. Geen zuchtje wind. Ik heb het hoofdpad gelopen. Acht kilometer heen en weer acht terug dus. Links en rechts kun paadjes omhoog klimmen. Met of zonder gids. Niet altijd ongevaarlijk. Ik vind het wel genoeg voor vandaag. Ben niet al te fit. Snotteren en mijn voorhoofd zit dicht. Wat de naam niet doet vermoeden, Petra's Guest House, is een mooi viersterren hotel, direct bij de ingang, waar ook, al voor het middaguur, buiten op het terras, bier en wijn gedronken mag worden. Er staat een wachter aan het hek, maar die houdt niet veel tegen. Niet bekend is hoe oud Petra is. In de eerste eeuw voor Christus, echter was het al een rijke stad, aan een drukke handelsroute, wat de mensen hier weldadig rijk maakte. Pas in 1812 heeft een Zwitserse ontdekkingsreiziger, Johannes Burkhardt, Petra weer stiekem herontdekt. Verkleed als een Arabier heeft hij een lokale gids weten te overtuigen hem naar de verloren stad te brengen. Om wat verlichting in mijn voorhoofd en longen te krijgen, neem ik nu maar de 'echte' deal van het Turkse badhuis. Stoomcabine 20 minuten, scrub 20 minuten en daarna nog 20 massage. Lekker. Ook al zijn mannen en vrouwen (strikt) gescheiden, uitkleden EN een korte broek van het huis aantrekken. Als ik me op het eind gedoucht heb, kom meneer de masseur achter de handdoek, heel hoog, mij omwikkelen. Kopje thee, betalen en ik voel een stuk beter, moe, maar lekker moe. Vandaag ontmoet ik een eerste fietser, Duits. Komt om vijf uur moe en bezweet aan. In Amman begonnen. Kampeert af en toe, maar vandaag niet. Jammer, erg veel zin in een praatje heeft hij niet.
Ik zal nooit weer zeggen dat een ezel dom is. Misschien ben ik wel de domme. Vanmorgen direct na het ontbijt weer richting Petra. Was van plan om een rijtuigje te nemen, maar het is aangenaam koel, en een heerlijk windje. Genoeg van de fantastisch mooie kloof heb ik in het geheel nog niet. Lekker rustig, dus weer aan de wandel. Klim even rechts naar boven, naar de vier tombes. Mooi, ben er alleen met de bedouinen die net onder hun dekens uit kruipen om hun soevenierstentje te openen. Dan begint het te regenen, een stortbui. Kom binnen, we zetten zo thee. Ga zitten. Regen, zeg ik, slecht voor de business! Wij zijn rijk zegt hij, rijk in hoofd en geest. Jammer dat ik ze verder niet versta, ze lachen wat af. Tien minuten later is het weer droog. Vandaag ga ik nog een stukje verder omhoog naar het klooster Ad-Deir. Vier kilometer heen en terug klimmen en weer steil dalen. Ik denk mezelf te trakteren door deze keer op een ezel te klimmen. Shit. Dat is niet gemakkelijk. Paardrijden heb ik nog nooit gedaan en een op een ezel gezeten dus ook niet. Relax, relax, roept de begeleider steeds, ik probeer weg van de diepe afgrond te buigen. Laat de ezel maar gaan. De ezel doet het prima. Maar het echt later gebeuren lukt me deze keer niet. Toch, of er nou mensen lopen of niet, de ezel kiest altijd zijn makkelijkste breedste deel van het pad. Doodsangsten is overdreven, maar een paar keer denk ik afstappen beste Wim, is veel relaxter. Zeker naar beneden op het smalle paadje, met die afgrond, nu aan de andere zijde. Als mijn baas zegt dat ik vrouwen moet gaan masseren dan ben ik NU weg. Ik schiet in de lach. Fuck, ik wil hem niet uitlachen, hij is bloedserieus. Ik mag dat niet van mijn geloof, ik mag alleen mijn eigen vrouw aanraken, andere vrouwen niet. Ik weet dat niet al mijn geloofsgenoten er zo over denken, maar ik wel. Mijn masseur. De aanleiding; er zit een Amerikaanse mevrouw in de mannen-wachtkamer, onwetend van de strenge scheiding. Om mijn longen en mijn voorhoofd nog eens een keer goed door te stomen; het derde Turkse stoombad. Fuck 2, na een kwartiertje, denk ik, gaat de deur van de stoomcabine open en wordt er een koude waterstraal op mijn gloeiend lijf gericht. SHIT. Verder weer een aangename scrub en massage.
Shit. Shit. Waar ben ik nu weer terecht gekomen? In Wadi Rum. Dat was de bedoeling. Een tent met een eigen toilet, zijn er niet veel. Met een restaurant, zijn er ook niet veel. En dicht bij het dorpje Wadi Rum. Eigen toilet heb ik. Er wordt nu een lunch voor mij gemaakt. Maar ik zit, wat ik dus niet wilde, midden in de woestijn. Vijf tenten op een rij, in het zand, tussen de rotsen. Zo schijnen er tientallen van zulke kampjes hier in de woestijn te staan. Waar het ff fout ging weet ik niet. Maar vannacht zijn er geen andere gasten, heb ik het hele kamp voor mij alleen. Hoe gek is het, als er een jeep naast je komt rijden,een telefoon naar buiten reikt, waar je je eigen foto op ziet? Voor mij de eerste keer. Bij de afslag van de desert Highway, heb ik geappt dat ik er om ongeveer 12 uur zal aankomen. Dat klopt. Langzaam fiets ik door het dorp, op zoek naar een bord, met de naam van mijn onderkomen. Is er dus niet. Gelukkig vinden ze mij. Ik volg hun naar een kaal leeg huis waar een paar mannen op de vloer zitten. Daar wordt mij uitgelegd hoe de vork in de steel zit. Dit, dit kale huis is de receptie. Het kamp ligt een half uur, met een jeep, de woestijn in. Tja Zo is nu de situatie dan. We laden mijn fiets en tassen in de jeep. En scheuren de woestijn in. Hebben jullie ook een pilsje daar? Nee, dat mogen we van ons geloof niet verkopen. Maar bij het Guesthouse kun je zelf bier kopen. Doe ik dan maar. De mannen doen inkopen voor mijn lunch. Er is hier niets, maar fantastisch mooi is het wel. Vanmorgen precies om zes uur staat de bestelde taxi voor de deur. Ontbijtpakket bij de receptie. Fiets achterin de auto. Karren maar. Petra ligt in een (diep) dal. De totale route zou 113 kilometer worden, dat is me te veel. De eerste 28, bergop met de taxi dus. Precies 28, want dat had ik met hem afgesproken. Op een koude kale hoogvlakte zet hij me af. Nog een kilometer of 12 wat op en neer, niet al te steil. En, de grote afdaling begint. Na 42 kilometer verlaat ik de Kings Highway en sla rechts de Desert Highway op. Dat is wel even iets anders. Alle vrachtverkeer wat ik de afgelopen dagen gemist heb, bevindt zich op deze weg. Twee maal twee gescheiden rijstroken, bij tijd en wijle de rijbaan zeer slecht. Wat ik nog nooit gedaan heb, doe ik nou driemaal. Een vrachtauto, op de snelweg, inhalen. De weg is zo steil, dat de zwaar beladen wagens heel langzaam de berg afzakken. Tweemaal haal ik rechts, over de vluchtstrook in. Derde keer gewoon links. Don't do this at home. Verder is het best heel saai onderweg. In de verte mooie rotsformaties. De laatste 30 kilometer, linksaf, de woestijn in. Daar wordt het pas echt mooi. En ook best druk. Toeristen voornamelijk. De droge dorre natuur, eigenlijk alleen zand en rotsen, is overweldigend fantastisch mooi. Zal nog een paar overtreffende bijvoeglijke naamwoorden moeten bedenken. Jordanië is mooi, heel mooi. Ergens, waar ik een kopje thee drink, zie ik aan de overkant een bus met toeristen bij een trein staan. Even kijken. Wadi Rum Station. Volgens mij is dit een trein die Lawrence of Arabië gebruikt heeft. Kan ik nu niet controleren, geen internet in de desert hier. Foutje of niet, een mooi plekje is het wel. En dus vannacht voor mij alleen. Morgen tien gasten. Direct na mijn voortreffelijke lunch zijn de mannen weer weg. En tja, wat doe je dan om drie 's middags als dit verhaaltje geschreven is? Overmorgen naar Aqaba, is de bedoeling, en dan weer noordwaarts terug. Maar hoe? Veel accommodatie is er niet aan de Jordaanse kant. Dus misschien via Israël terug naar de Dode Zee? Had ik vanmiddag willen uitzoeken, niet dus. Geen internet. Stroom van zes tot tien vanavond. De jongeman, misschien net 20, die mijn lunch gemaakt heeft, hebben ze achter gelaten. Don't speak English. Is schijnbaar het enige Engels wat hij spreekt. Verder NIEMAND. Achteraf, één nacht hier is meer dan genoeg. Of je moet met een hele ploeg komen, met een paar kratten bier, en een koelkast dus. Maar tja, als je met de auto bent, kun je vroeg aankomen. Een woestijntocht maken. Een nachtje in de tent, want dat hoort er schijnbaar bij. En de volgende ochtend weer vetrekken. Met de fiets plan ik ietwat anders. En dan zit je twee nachten in een verlaten kamp. Het avondeten wordt tweeënhalf uur lang in soort gelaagde pan onder de grond gestoofd. Smaakt erg goed. Today 2085 Up , Down 2083 meters
Ik heb wel eens van die filmpjes gezien, waarin na één fikse regenbui, de gehele woestijn in een bloemenpracht is omgetoverd. Hier, nu, niet. Veel regen vannacht, maar geen bloemen vanmorgen. Om negen uur al gisteravond gaat de stroom eraf. Telefoon en powerbank zijn net opgeladen. Koud is het helemaal niet. Sterrenhemel dus ook niet met de regenbuien. Alleen de jongeman, de kok, is er geloof ik nog. De andere twee zijn direct nadat ik mijn eten heb opgeschept terug naar het dorp vertrokken. Die avond zie of hoor ik daarna niemand meer. Behalve de regen op de tent, zo nu en dan, of een overtrekkend vliegtuig is er een totale afwezigheid van geluiden. Het water in de tanks op de heuvel achter de tenten heeft haar heerlijke temperatuur niet behouden. Steenkoud. Dan maar even een poedelwasje en maar hopen dat de zon zich zal laten zien, om het water weer op te warmen. Vandaag heb ik afgesproken dat ze met mij een uur of vier door de woestijn gaan crossen. Ik kon ook kiezen voor een gehele dag, met een sunset. Dat de zon ondergaat, dat geloof ik wel. Bovendien is zo'n dag voor één persoon alleen schreeuwend duur. En, vertelde een Jordaan in Petra mij, een paar uur in de woestijn is meer dan voldoende, ze verzinnen er vanalles bij om de toeristen bezig en hier te houden. Money Mister. Fantastisch. Majestueus. Na het ontbijt, zo rond achten, vertrek ik met de zoon van de beheerder, iedereen hier is familie van elkaar, voor een rondrit door de woestijn. Ik dacht even alleen te zijn, maar overal lopen sporen en tientallen witte jeepjes doorkruisen het roodgele zand. Het is iets duurder, maar als je alleen bent kun je comfortabel voorin zitten. In plaats van op de houten banken achterin in de bak. We beginnen bij de paddestoelenrots. Groot stuk steen dat op een pootje is blijven staan, nadat het zand er onder weggeschuurd, weggewaaid is. Rad, zo heet de gids / chauffeur probeert me vervolgens te imponeren door al glijdend en slippend een steile zandheuvel af te rijden. Als ik rustig blijf toekijken is voor hem de lol er een beetje af denk ik. Maar als ik vervolgens enthousiast met zijn bedouienmuziek meeswing, hebben we elkaar weer gevonden. De muziek blijft ons begeleiden. Als gids verteld hij daardoor misschien iets minder, maar dat vind ik niet zo erg. Ondertussen krijg ik van hem de bedouiennaan Abdullah, zoals de koning. Zelf heeft hij de bijnaam Jean-Claude van Damme. Het huis of de caravaan aanlegplaats van Lawrence of Arabië is de volgende stop. Stapel stenen, wat niet veel voorsteld. We drinken een kopje thee bij, yes, een neef. De brug komt als volgende stop. Ook zo'n gat in de rotsen. Mooi. Zonder de entourage niet veel. Want, van 'attractie' naar 'attractie' rijden we door een wonderschoon bijna surrealistisch landschap. Een kloof waar het hele jaar, midden in de woestijn, water te vinden is. Weer een brug, weer wat imposanter, door velen beklommen. Ik laat hun, hun gang gaan. Stukje wandelen. Rad zet me af, wijst me op een kloof, aan de andere kant wacht ik op jou. Vreemd, vind ik zelf, hoeveel vetrouwen ik hier in de mensen heb. Laat telkens mijn spullen. Onder andere geld en paspoort 'gewoon' in de auto achter. Dan is het bijna twaalf uur en gaan we terug naar het kamp voor de lunch. De kok-jongeman blijkt toch iets meer Engels te spreken. Hij komt uit Jemen. Is alleen hier. Hele familie nog daar. Verteld hij bij het ontbijt. Gastarbeider. Koken doet hij lekker, maar verder arbeiden? Bij ontbijt vind ik nog mijn afgekloven kippenpootjes van gisteravond op tafel. Nee hoor hij doet goed zijn best. Dan is het ongeveer één uur. Lunch was weer lekker. Rad doet zijn gebeden in de schaduw achter de auto en vertrekt naar het dorp. De kok ruimt op. Er is weer warm water. Douchen en wat kleding wassen. Verder weer niets te doen. Dit is dus waarom ik eigenlijk niet in zo'n middle of nowhere kamp wilde overnachten.
Makkie vandaag. Bijna de gehele weg bergafwaarts. Best wel saai, die Desert Highway. Maar goed te fietsen. Niet zo heel druk op vrijdag, de Islamitische zondag. Dan Aqaba, grote stad aan de Rode Zee. Strand. Bikini naast hoofddoek en nikab, best wel (voor mij) vreemd om te zien. Hop on Hop off bus. GlassBoat. Veel gezinnen op en aan het strand. Eigenlijk niet het vermaak wat ik hier hoopte te vinden. Ben neergestreken in "Marina - The Royal Yacht Club of Jordan". Klinkt misschien hautain, maar is het enige wat ik na een uurtje langs het strand wandelen geschikt vind voor de lunch. Ben een beetje de weg kwijt. Een paar accommodaties die ik langs de Jordan Valley Highway had uitgezocht, blijken volgens de mensen hier niet te bestaan. Een dikke 150 kilometer waar ik nergens zou kunnen slapen, behalve natuurlijk onder de sterren, maar DIE sterren heb ik niet in gedachten. Via Israël terug is mij heel sterk ontraden. Maar, of ik dat advies moet vertrouwen? Israël en Jordanië zijn niet zulke goede vriendjes. Dus hier in Jordanië zal men niet positief over Israël spreken. Komt bij dat ik dan tweemaal een 'moeilijke' grens over moet. Met nog een stempel van Iran in mijn paspoort, zou het nog steeds mogelijk zijn, maar met een hoop 'lastige' vragen. Aan die andere kant van de grens echter zijn er wel veel meer (zeer prijzige) onderkomens. Dat zijn nu ff mijn luxe problemen. Ik weet het niet. De overgang van het totale niets en tegelijkertijd volle van de woestijn Wadi Rum naar de drukke stad van Aqaba. Ik ben een rijk mens, voel me nu best een ondankbaar wezen. Om toch iets te doen aan de Rode Zee neem ik, bijna uit ballorigheid, een GlassBoat. Oplichting. Ik zie inderdaad koraal en een paar visjes. Maar net zoveel blikjes en plastic drijfafval onder de boot. Om een pilsje te scoren, het is om 5 uur nog steeds 32 graden, 'moet' ik naar het Double Tree by Hilton Hotel Aqaba. Doe maar ruig vandaag. 't Wordt wel een Amstel, helemaal niet mijn favoriet, maar is wel in Jordanië gebrouwen. Mijn onderbuikgevoel volgen, wat ik tijdens mijn reizen bijna altijd doe, is het beste. En dat is: Heb een eco lodge in het Dana Reserve geboekt, voor 2 nachten. Op zo'n 150 kilometer hier vandaan. Dat haal ik waarschijnlijk niet; het wordt weer boven de 30 en de wind staat, volgens de verwachtingen, recht op mijn kop. Dan maar hopen dat ik het laatste stuk een taxi kan regelen. Waarschijnlijk ook daar geen internet, dus weer een paar dagen uit de lucht. Pfff.... wat een vreemd verhaal vandaag. Today 316 Up , Down 1181 meters
Het is meer symbolisch dat ik bij het kleine struikje stop. Schaduw is er nergens in de woestijn langs de Jordan Valley Highway. En behalve die bosjes, heel veel zand. Dat is het. Rechts een bergketen, waar de zon 's morgens lekker lang achter blijft. Links in de verte nog een bergketen, dat is Israël. Die hebben het beter voor elkaar. Hun kant is veel groener. En dat zijn niet alleen de bosjes, maar vruchtbare akkers. Aan de Jordaanse kant alles doods en dor. Zo dicht bij de grens, veel militaire- en politieposten. Wordt een paar keer aangehouden. Paspoort laten zien. Waar kom je vandaan, waar ga je naar toe? Uit welk land kom je? En ik mag weer verder. Geen problemen. Wel de zwerfhonden, hardnekkig agressief mij volgend, diverse keren, maar de Dazer doet ze stoppen, weer buiten bereik van het geluid, komen ze keer op keer luid blaffend achter me aan. Ben heel blij met mijn Dazer. Onderweg is er niet veel. Het onderkomen in het dorp Ar-rishah is er inderdaad niet. Wel een restaurant waar ik thee, eieren en wat gefrituurde balletjes eet. Een opschepper meneer vraagt of hij op mijn fiets mag. Ik zeg nee, maar hij doet het toch. Althans hij probeert het. Eerst kiept de gehele fiets, door het gewicht van de tassen bijna achterover. Bij het proberen op te stappen gaat het gelukkig al direct mis, besmuikt geeft hij de fiets terug. Twee tankstations, en een paar dorpjes. En dus heel veel niets, zand. Misschien heb je wel eens een dode egel langs of op de weg gezien. Hier kamelen. Pfff stukje groter en die ene meurt nog als de pest. Tweebaans, niet heel veel verkeer. De helft ongeveer vrachtauto's. Maar die zijn vriendelijk, zwaaien en toeteren. Als het moet blijven ze rustig achter mij hangen. Een kamer in het Hilton Aqaba is goedkoper. Maar een iets late lunch als je hongerig aankomt. Nee, die hebben we niet. Tot nu toe nooit een probleem. Maar tja we zijn nu eco hier. Feynan Ecolodge. Sorry niet gekozen voor de eco. Maar voor de locatie. Bij het Dana Reservaat. En omdat ik anders NOG verder moest fietsen. We hebben nog wel een sandwich. Als ik die uitpak flikker ik hem gelijk in de afvalemmer. Zo oud waarschijnlijk een niet meegenomen lunchpakket voor wandelaars vanochtend. Eco tja. 131 kilometers op de fiets. Eigenlijk, achteraf, iets te ver. Gaat best goed. Maar voel me nu wel geïrriteerd door de welkomstdrank, koude thee, en de flut lunch. In de guest-directory lees later dat er at any time light meals en snacks op het café menu staan. Om ongeveer één uur bereik in na 118 kilometers een (laatste) tankstation. Afgesproken heb ik dat ze me komen halen, tegen betaling natuurlijk, als ik hun bel. Er komt iemand over anderhalf uur. Tja, dan ga ik nog een stukje fietsen. Onderweg stopt een busje, groot licht aan - uit, mijn taxi. Van de highway weg, rechtsaf. Vervolgens rijden we nog 22 kilometer, zegt een bord, naar de receptie van de Lodge, direct erna over een hobbelige steenweg nog 7 kilometer, naar de Lodge, best groot, veel kamers veel mensen, veel wandelaars, zo te zien. Langs de weg naar de Lodge nogal wat tenten. Palestijnse bedoeïenen, vluchtelingen uit Israël, verteld de chauffeur mij. Saaie foto's. Maar zo is het. Today 1341 Up , Down 1145 meters
Als de term ecologisch wordt gebruikt om een razende bom duiten te verdienen, krijg ik een vieze smaak in mijn mond. Zoals geschreven, een kamer hier kost fors meer dan het Hilton in Aqaba. Ecologisch bouwen is spaarzaam omgaan met de middelen die de natuur ons biedt. Hergebruiken waar mogelijk. Arbeid is in Jordanië erg goedkoop. Dus dit hotel hier neerzetten heeft in verhouding niet zo heel veel gekost. Op de kamers zijn geen stopcontacten. Er is één lichtpunt, in de badkamer. Stroom besparen? Als de stroom opgewekt zou moeten worden door een kolencentrale, ja. Echter er staan hier tientallen grote zonnepanelen. Met de zon die hier voortdurend schijnt meer dan genoeg stroom voor het gehele gebouw en iedereen erin. Bij de receptie ligt een serie stopcontacten waar de telefoons kunnen worden opgeladen. WiFi is er ook maar die reikt niet verder dan de receptieomgeving. s' Avonds wordt het gebouw spaarzaam verlicht met kaarsjes. Ziet er heel mooi uit. Echter aan tafel kun je echt niet zien wat er op je bord ligt. En vele lopen met hun zaklamp (batterijen) rond om hun weg te vinden. Op diverse plaatsen staat een serie afvalemmers op rij. Afvalscheiding. Prima toch! In Jordanië? Waar het meeste afval gewoon op straat ligt. Natuurlijk, er zijn afvalemmers. De straten worden ook geveegd. Maar alle vuil verdwijnt in één afvalemmer, één afvalwagen. Afval gescheiden verwerken, nee dat doet men in Jordanië nog niet. Wat zou er dan gebeuren met de inhoud van die vijf afvalemmers? Ik hoop dat ze van eentje nog compost maken. Maar voor het gescheiden verwerken van die andere vier...... De bedoeïenen bevolking in de omgeving wordt nauw betrokken bij de exploitatie. Onder andere vervoer van de receptie in het dorp naar de lodge in de natuur. Dat doen ze volgens de beschrijving in eigen vrije tijd en mijn eigen auto's. Me hoela. De taxiprijzen liggen hier veel en veel hoger dan bijvoorbeeld in Petra en Aqaba. Men vraagt 15 euro voor een enkele reis voor de 7 kilometer. Eigen vrije tijd? Met deze prijzen, en de prijs van levensonderhoud hier, kunnen ze van één ritje dagenlang een gehele familie onderhouden. Prima dat ze de bevolking betrekken, maar betaal het dan zelf met deze exorbitante prijzen. Al met al wordt er hier eerst, zo ziet het er voor mij uit, een gebrek aan middelen gekweekt, die we dan met z'n allen op een ecologische manier gaan oplossen. Tegen een hoge prijs. Maar tja de bescherming van onze omgeving mag toch wel iets kosten!? En neen dit is geen klagen, ik probeer een kritische kanttekening te plaatsen bij het ecologisch gebeuren hier. De meeste dagtrips, wandelingen, zijn gratis, als je een package deal hebt. Maaltijden zijn inbegrepen. Verder is er, tussen de maaltijden, niets te krijgen. Geen colaatje, geen water. Tijdens de maaltijd ook alleen water, thee en een fruitsapje. Even een kleine wandeling in de droge rivierbedding, achter het hotel, omhoog. Geen zuchtje wind. Pet vergeten. Brandende zon. Mooi, maar nu ff te warm. Mijn hoogtelijnen kaartje, dat onder elke dag staat als ik gefietst heb, gaat door de bodem. Bij het maken ervan, dacht ik dat - 25 meter wel genoeg zou zijn, om te tonen. Het laagste punt op aarde echter is 408 meter onder de zeespiegel. Een punt wat ik de komende dagen hoop te bereiken of in ieder geval vlakbij in de buurt te komen.
Op tijd ben ik wakker. Op tijd is mijn chauffeur. De receptie nog in diepe rust. Niemand te zien. Mijn chauffeur rammelt aan een deur. Een slaperige kop zegt 50. Nog 30 voor de taxi heen en 20 terug. Ik betaal. Het beloofde lunchpakketje; niet aanwezig. Fiets achterin. Heb afgesproken me naar de Highway terug te laten brengen. Maar euh, waar moet ik zitten. De bijrijder-stoel ontbreekt. One moment, zegt de meneer, start de auto met een draadje aan de accu, en klapt de stoel weer naar beneden. De wrakken waarmee ze hier rijden!? Voor zessen zijn we al op pad. De eerste zeven kilometer een zeer slecht zandpad. Maar voor een fietser zou het toch te doen zijn. De zon nog achter de bergen achter ons, geeft al iets van haar licht af. De rood-rood-bruine heuvels in een prachtig zachte gloed zettend. Koper? Ik las iets over kopermijnen in de buurt. Na 29 kilometer zijn we weer bij Jordan Valley Highway. Vlak er voor. Nog drie kilometer verder, vraagt de chauffeur, visit my brother? De meeste vragen in Jordanië zijn retorische. Dus haal ik mijn schouders op. Ach ja, wat maakt mij drie kilometer extra in een taxi in de goede richting uit. Na vijf kilometer, ik heb mijn GPS aanstaan, vraag ik hoe ver nog? Direct na die heuvel daar. De drie kilometer zijn er dan inmiddels vijftien geworden! Wat wil die man? Nog meer geld? Hij treuzelt bij het vertrek. Sorry meneer, ik heb hier niet om gevraagd. Later, rond het middaguur, dertig graden, geen wind, ben ik reuze blij met die extra taxi-kilometers. De woestijn is na een paar kilometers afgelopen. Nog een afdaling. En ik ben op een groene vruchtbare vlakte aangekomen. Even een heel mooie afwisseling na de droge woestijn. Ik zie heel veel tomaten, bananen, aubergines, paprika's, granaatappels. En waarschijnlijk nog veel meer vruchten die ik niet direct herken. Wel leuk. Maar klopt dat? Museum at the Lowest Place on Earth. (408 meter onder de zeespiegel) Als je daar geweest bent, moet je ALTIJD toch weer omhoog. Nee hoor. Na een zeer kort bezoek, zoef ik de heuvel AF, richting Highway. Entree 2 Dinar, met Jordan Pass gratis, nee zien hoeft hij de Pass niet. Dan begint, nog ten zuiden van de Dode Zee, een grote bedrijvigheid aan vrachtwagens over dijkjes langs watervlakten, tussen fabrieken. Kalium, magnesium en zouten worden hier gewonnen. Dan de Dode Zee. Totes Meer klinkt wel iets indrukwekkender. Maar dood is dood en veel is er niet te zien. Een zee met witgerande (zout) stranden. Gloeiend heet zo tegen de berg langs de zee. Marhaba. Hallo. Do you have a tea sir, no sugar please. Antwoord; "how old are you?" Zie ik er zo afgepeigerd uit. Ja ik ben moe, heb dorst, heb het stinkend heet. Ik beken mijn leeftijd maar. Wat hij er van vind; ik kan het niet van zijn gezicht aflezen. Wadi Mujib, de brug, er na het Adventure Centre. Ik luister even mee. U moet zwemmen, klimmen, wandelen, met touw klimmen en afdalen. Zwemvest verplicht. De foto's van de ravijn en het korte stukje dat ik kan zien, ziet er zeer indrukwekkend uit. Maar nee, nu ff niet voor mij. Aan de andere kant gelukkig direct al duidelijke bordjes Mujib Chalets, mijn onderkomen voor vannacht. Ik voel het direct. Ambtenaren. De meneer achter de balie, aan de telefoon, geeft geen enkele blijk van herkenning. De andere twee lopen een beetje ontwijkend langs me heen. Was ik misschien van plan hier een extra nachtje te blijven, die zin is direct verdwenen. Paspoort? Okay er komt beweging in. De kamer is pas om drie uur voor u klaar. Sow, wat officieel. Heb ik nog niet meegemaakt hier. Heeft u misschien een lunch? Falafal, humus, yoghurt, komkommer en tomaten, smaakt goed. Uw kamer is klaar. Wilt u nu afrekenen! Geef hem een kleine fooi, en de onvriendelijke ambtenaar wordt, zoals ik verwachtte, een aimabele persoon, die me zo maar, zonder te vragen, een lunchpakket aanbiedt als ik voor het ontbijt zou willen vertrekken. Ook de andere meneer krijgt een fooi. Tja soms niet verdiend, maar in sommige landen nodig om mensen te ontdooien. Wel de eerste keer in Jordanië. Het chalet is prachtig. Vrij uitzicht op de Dode Zee en de bergen ernaast. Daar kunt u naar beneden, de zee in, er zijn twee douches bij het strand. Later misschien. De chalets zijn eigendom van Wild Jordan. Een onderdeel van de RSCN, Royal Society for the Conservation of Nature. Natuurbescherming, zoiets. Ambtenaren.... Sorry, voor mij een verschil van dag en nacht, de ontvangst, met andere onderkomens. Buiten in de schaduw is qua temperatuur best te doen. De vliegen echter hier, erg klein, maar des te irritanter, al de gehele weg, zodra je even stil staat. Mijn eerste float in de Dode Zee zit er op. Heerlijk. Ik raak bijna direct in een meditatieve toestand. Vier keer zeg ik, ik ga er uit, vier keer blijf ik. Wond aan voet en ruwe kont (van het fietsen) beginnen door het zout steeds intenser te prikken. Dus maar ff stoppen. Morgen weer. Today 652 Up , Down 1367 meters, Minimale hoogte - 403.
Als een dag lui begint? De Dode Zee is niet zo heel groot, en ik wil er ook niet zomaar voorbij fietsen. Vandaag korte etappe. Om zeven uur rustig ontbijt, acht uur op de fiets. Vijfendertig kilometer. Lui. Ik wordt er moe van. Schiet niet op. Hoeft ook niet, want ben sowieso te vroeg bij het hotel. Heb mezelf getrakteerd op twee nachtjes Holiday Inn Resort Dead Sea. Niet alleen traktatie, mijn lichaam heeft rust nodig. Verkoudheid en hoesten zijn nog steeds niet opgelost. Elf uur ben ik er. Vraag over een paar uurtjes maar of de kamer klaar is. Uurtje later heb ik een mooie kamer. Na een fantastische massage even naar het strand. Op de terugweg komen twee vrouwen met hoofddoek me tegemoet. Ze slaan de handen voor hun gezicht. Mogen ze niets bloots zien? Korte broek? Een meneer grijnst. Ik blijf serieus en nieuwsgierig. Ja zegt de meneer ze mogen geen bloot van andere mannen zien. Wat doen ze dan hier aan het strand, dan weet je toch dat je bloot tegenkomt. Weet ik ook niet zegt hij, en blijft grijnzen. Zes uur. Happy hour starts in the sunset bar. Maar je wordt vriendenlijk, doch dringend verzocht, het niet-happy-hour-deel, NU af te rekenen. Extra fooi. Dat verwacht je toch niet van een 'chique', professioneel hotel? Het verhaal van de vrouw van Lot. Een Bijbels verhaal. Lot, zijn vrouw en twee dochters wonen in Sodom en Gomorra. Twee dorpjes die het niet zo nauw namen met de zeden. Het woord sodomiet, betekent homo. Later was een sodomiet iemand die het niet 'normaal' deed. Dus alles wat geen penus-vagina gebeuren was, werd sodomietisch genoemd en was 'natuurlijk' heel fout. Ons woord voor mietje, scheldwoord voor homo schijnt hier ook van afgeleid te zijn. Dit alles was God natuurlijk een doorn in het oog. Hij zond een paar engelen naar Lot, die zeer godvruchtig was, om hem te vertellen dat hij Sodom en Gomorra zou vernietigen. Lot en familie worden gespaard en moeten direct en zo snel mogelijk het dorp verlaten. Omkijken is niet toegestaan. Lot gaat er haasje repje vandoor. Hoort gedonder en bliksem achter zich, maar kijkt niet om. De vrouw van Lot echter, is te nieuwsgierig en kijkt om. Ze veranderd, straf van God, stante pede in een zoutpilaar. Het verhaal wordt nog gekker / mooier. Lot en zijn twee dochters zijn nu dus alleen op de wereld. Ze wonen ergens in een grot. (bij het museum op het laagste punt van de wereld). Hoe verder? Zij willen kinderen om zich te vermeerderen. Voeren hun vader dronken, gebruiken zijn zaad en worden beide zwanger. De Moabieten en de Amnonieten, twee volkeren, zijn uit hun zonen ontstaan. Waarom dit verhaal? De eerste foto van vandaag, is de zoutpilaar die de vrouw van Lot zou moeten voorstellen. Ik heb die pilaar gisteren onderweg gezien, maar zag nergens een aanwijzing dat het Lot's vrouw was. Dus gewoon verder gefietst. Wel wetende dat het hier ergens in de buurt zou moeten staan. Even Googlen en vond de foto. Wat voor lering moet je nou uit zo'n verhaal trekken. Beetje nieuwsgierig zijn naar het vergaan van twee dorpen mag niet. Maar pedofiele wel? Today 417 Up , Down 403 meters, Minimale hoogte - 409
Jammer, het grote restaurant is rete ongezellig. Ik noem zoiets een vreetschuur. De eerste lunch is genoeg om er niet weer naar terug te verlangen. Ontbijt, zal wel 'moeten'! De grote hotelketens zijn allen vertegenwoordigd aan dit meertje. Hilton. Mövenpick. Holiday Inn. Crown Plaza. En nog een heleboel andere in deze noordelijk hoek van de Dode Zee. Maar de status die ik deze 'merken' zelf altijd toedacht valt me hier best tegen. Een dier is best leuk. Maar als je even weg bent van je tafel en er zitten poezen naast je bord? Gisteravond, Drie pilsjes van het Jordaanse bier Carakale. Sorry meneer, we hebben er niet meer. Pas als ik vraag er nog eentje bij een andere bar hier te halen, komt tie. Dat doe je toch niet in een klasse hotel! Carakale is de eerste Jordaanse micro brouwerij. Sinds 2010 gevestigd in Fuheis, en ja, een Christelijk dorp. In Zarqa staat de eerste, buiten Nederland, Amstel brouwerij. Niet mijn favoriet. Ook uit Zarqa, het Petra bier. Drie soorten, waarvan twee met een alcoholpercentage van 8 en 10 procent. Lekker maar oppassen in dit warme weer. Dank je wel Wim. Veertig minuten ligt ik te broeden. In plastic gewikkeld, dekens erover. Eerst even tien minuten in de sauna. Dan Body Scrub met zout, yes uit das Totes Meer. Voor, achter boven en onder word ik vervolgens met modder ingesmeerd. Mijn gezicht krijgt een (langdurige) aparte behandeling. En broeden dus. Onder de douche. Een heerlijke ontspannende massage volgt. Tja, dat zijn geen Jordaanse dames die masseren. Filippijnse mevrouwen zijn de gastbeiders die dit werk opknappen, ik heb er geen probleem mee. In het totaal ben ik bijna tweeënhalf uur onderhanden. Een Dead Sea Package. Dank je wel Wim, fijn cadeau. En ja, zwemmen met een hoofddoek gaat ook. Tijdens de lunch zie ik, denk ik, een roze bal in het zwembad drijven. Nee, verrassend, het is een zwemmende mevrouw. Ik durf het niet te vragen, zullen wel speciale hoofddoeken zijn. Of het klopt weet ik nog niet. Maar er zijn hier ook veel Aziatisch uitziende mohammedanen. Waarom schrijf ik dat? Omdat deze Aziatische mevrouwen er zo vrolijk uitzien. Guitig. Speels gedragen ze zich. De anderen, ook met hoofddoek, ik noem ze maar even de Jordaanse, zien er niet vaak blij uit. Meer humeurig. Ongelukkig. Sunset bar. Ik heb nu wel vijftien flesjes Carakale meegenomen, vertelt de barman trots.
Gutenabend. Klinkt het vriendelijk en uitnodigend rond het middaguur ergens aan de zijkant van de weg. Stop bijna nooit op uitnodigingen voor koffie, maar voor deze maak ik een uitzondering. Meneer heeft twintig jaar geleden muziek gespeeld in Duitsland. Mozart en zo. Waar kom je vandaan, waar ga je naar toe? Zoals de meeste gesprekjes. De mensen in Jordanië zijn sowieso heel vriendelijk, maar 't lijkt wel of ze hier nog vriendelijker zijn. Of het komt dat ik nu weer even verlost ben van de toeristen-tralala. Vanmorgen kopje thee onderweg. De jongemannen spreken bijna geen Engels, maar doen hun uiterste best om met Google translate toch een gesprekje te voeren. De thee en de koek, nee die hoeft niet te betalen. Welcome to Jordan. Van het laagste punt, de Dode Zee klim ik weer langzaam omhoog. In de Jordaan Vallei gaat het geleidelijk. Veel bedrijvigheid. Tuinderijen, kassen, stenenbakkers enzo. Drukker dan andere streken tot nu. Ook veel rommel. Ze doen er veel aan om het netjes te houden. Veel vuilniswagens. Stratenvegers. Grote borden, dat we toch graag onze straten netjes houden. Moet eerst tussen de oren van de Jordaansen komen denk ik. Na 64 kilometer, rechtsaf, de bergen weer in. Klimmen, eigenlijk niet eens zo steil. Het is de hitte die me nekt. Dikke 26 graden. Paar kilometer klimmen. Nee. Dan maar liften. Ik heb mijn duim nog niet omhoog. Of de meneren staan al naast mij stil. De achterbak vol met hout. Kan dat? Fiets er bovenop. Een of ander plakband wordt er overheen gespannen. Fietstassen, tussen de takken. Nee hoor betalen hoeft niet. This is free. Ik ben er niet zo zeker van dat mijn fiets wel veilig vast zit. Drive slow. Zegt meneer. Tja, de eerste kilometers wel ja, daarna gewoon scheuren. Laten gaan Wim. Relax. Ik hoor allerlei vreemde geluiden achter mij, dat moet de auto zelf zijn, want de fiets blijft netjes liggen. Veel praten nee. Engels in deze streek niet zo goed denk ik. Maar hij wil wel weten hoe oud ik ben. Pfff. Duim omhoog. Ik ben 49 zegt hij. This is my village. Anjara, een paar kilometer voor de top. Sukran, Sukran. Dankjewel. Neen geld willen ze echt niet. Nog een stukje klimmen. Gaat prima. Ik zit weer boven de 1000 meter en het is maar een graad of 22. Soms zelfs een beetje koud. Maar goed om te steigen. De olijven oogst is in volle gang. Drukte onder en in de bomen. Langs de weg worden ze verkocht. Nadat een bak gekocht is, worden de olijven in een soort molen gekneusd, gebarsten en met zout vermengd. Diverse keren wordt me gevraagd, als ik in het zweet des aanziens er moeilijk uitzie, of ik hulp nodig hebt. Nee dank u. Fijn gevoel dat er zoveel vriendelijke en behulpzame mensen in de buurt zijn. De eigenaar van het hotel maakt het mij deze keer wel moeilijk. In plaats van mijn ID kaart die ik tot nu steeds toonde bij het inchecken, wil hij mijn 'echte' paspoort zien. Dat mag. Maar het zit heel goed, waterdicht, diep verstopt. Enige moeite het te voorschijn te halen. Niet uit onvriendelijkheid. Nee. Dat moet volgens hem. Voor morgen een taxi naar Jerash, de ruïnes. En als extra, aangename verrassing, neem ik de dag erna ook een taxi voor het noorden van Jordanië. Met de fiets niet te doen, volgens meneer, maar met taxi, mooi rondje. Was ik eigenlijk niet van plan, zover die kant op te gaan, richting de grens met Syrië zou het wat minder veilig zijn. Bijna zes uur. Zon zakt achter de bergen. Heerlijk fris. Twintig graden. Fleece aan. Today 2098 Up , Down 772 meters , minimale hoogte - 394 meters.
Wat mij verbaasd, is het feit dat het mij verbaasd, dat de vrouwen vanavond (gisteren) geen hoofddoeken dragen. Dinner at eight. Het wordt negen. Tja wat kan ik beginnen tegen een groep van 30 à 40 mannen en vrouwen, ik als eenling. Dat is de bezetting van dit hotel de komende dagen. De mannen, alle, vrij corpulent, de vrouwen vrij vrolijk, ik wil bijna zeggen 'gewoon', maar dat is niet netjes tegenover de cultuur in Jordanië. De ober, begrijpt mijn vraag niet, kan me niet vertellen, als ik het vraag wat voor mensen dit zijn, vrouwen zonder hoofddoek. Ik ben wel de enige met een glas wijn op tafel. Bij het ontbijt vraag ik de meneer die mij gisteren ontving, ben u de manager, nee de mevrouw is de manager, ik doe de receptie. Dit is een groep van een kerk. Christelijk. Maar hier is iedereen vrij een hoofddoek te dragen. Ook de mohammedanen. Uit de dorpen wel, in de grote steden meestal geen hoofddoek. Mijn ene dochter draagt wel, de andere geen hoofddoek. Bij ons op de laatste zondag. In Jordanië op de laatste vrijdag (mohammedaanse gebedsdag) van oktober, de klok een uur terug. Ik heb niets in de gaten, tot Adnan Mamumi, zegt dat mijn taxi zo komt. Negen uur hebben we afgesproken. Oh nee, het is acht. Zijn analoge horloge moet nog terug. Op dit moment zelfde tijd als in Nederland, zondag weer een uur later. Jammer voor de Amman, maar als je Jerash gaat bezoeken kun je voor wat betreft de oudheidkundigheden de hoofdstad overslaan. In de loop der tijd is er heel veel omgevallen, maar er staat nog meer dan genoeg overeind om het een zeer indrukwekkende site te maken. In het begin wat veel toeristen, doorlopend naar de andere kant, het complex is een paar kilometer lang, zijn er meer dan genoeg plekjes waar ik alleen ben. Weer terug langs een andere hogere route. In een paar uur heb ik het gezien. Telefoonje, en binnen vijf minuten staat de taxi weer waar hij mij afgezet heeft. Voor 100 euro rijdt hij mij twee dagen rond. Vandaag niet zo heel ver, 55 kilometer, morgen een paar honderd. Volgende stop is Ajlun castle. Om het kasteel zelf geef ik niet zoveel. Maar het uitzicht van bovenaf het kasteel de dalen in zou adembenemend zijn. Klopt heel mooi. Gebouwd in de 12de eeuw door Sultan Saladin. Het kasteel was onderdeel van een verdediging tegen de kruisridders. In die tijd al, en waarom ook niet, werd er gebruik gemaakt van postduiven. De Jordan Pass werkt nog steeds. Hij is strikt persoonlijk, maar alleen in Petra hebben ze eenmaal om mijn paspoort gevraagd. Soms is zeggen dat je er eentje hebt genoeg. Soms alleen laten zien op de telefoon. Wat ik ooit gelezen heb is dat de pas na het eerste gebruik 14 dagen geldig blijft. Als dit klopt zou je de pas telkens moeten scannen, dat doen ze dus niet. Eenmaal is er een apparaatje op gericht?
Honderdvijftig kilometer rijden we samen in een taxi. Nog geen tien woorden spreken we. Nee onvriendelijk is meneer geenszins. Hij spreekt little English. Hij noemt de namen van de locaties waar we stoppen. "Take your time" en "beautiful?" als ik weer terugkom van mijn wandeling. Rond twaalf uur stopt hij bij een kleine supermarkt. Haalt wat softdrinks en enkele Marsen. Probeer voorzichtig te weigeren, maar als meneer netjes deels de wikkel erafhaalt, en mij er eentje overhandigd, is het moeilijk te volharden in de weigering. Eerste stop is Pella. Niet de moeite waard. Tweede stop Umm Qays. Iets meer de moeite waard. Mooi vergezicht over Jordanië, Israël en Syrië. Het meer van Tiberias (Zee van Galilea) in de verte. Er wordt wel gezegd dat je zicht hebt op drie landen, maar. Ik zoek het nog even na, de Golan Hoogte ten oosten van het meer van Tiberias is geheel in handen van Israël. Tijdens de zesdaagse oorlog (1967) ingenomen en nooit weer teruggeven. Zal ook wel niet meer gebeuren. Best een groot gebied, die hoogte, 1800 vierkante kilometer. Dus eigenlijk heb ik Syrië niet gezien. Na een bezichtiging van Jerash is het voor de gemiddelde toerist niet meer nodig nog verder naar het noorden te gaan om die paar pilaren te bekijken. Maar ik vind het heel fijn om zo rondgereden te worden. Als ik zo om me heen kijk, gaat het denk ik best goed met Jordanië. Goede wegen. Veel, heel veel wordt er gebouwd. Naar ook bedelaars. Komt heel vreemd bij mij over. MET nikab bedelen bij de verkeerslichten. Zelfs eentje met een baby op de arm. Daar heb ik totaal geen medelijden meer mee, sinds ik gelezen heb dat kinderen worden uitgehongerd om ze te laten huilen zodat men meer geld krijgt. Half twee terug. In het hotel is men net bezig op het terras het buffet uit te stallen. Ik twijfel. Vanavond of nu. Tweemaal een buffet is, voor mij, veel te veel op één dag. Gisteravond ook overgeslagen. De meeste buffetten zijn uitstekend, hier. Nadeel, voor mij, dat ik dan telkens dingen ga uitproberen, die ik niet ken, en toch net dat beetje te veel eet.
Voordat ik er echt ben zit ik alweer te puzzelen, hoe hier zo snel mogelijk weg te komen. Ontvangst aller vriendelijkst. Er staat een meneer in de ingang van het hotel. Schud mijn hand Welcome. Kijkt snel op zijn telefoon; Wim Leeuw? Yes dat ben ik. Het Andaleeb Hotel, heeft, of geeft zichzelf, drie sterren. Één is nog te veel. Maar ik ben ik inmiddels ook heel erg verwend. Hou niet zo van kamperen, maar misschien is het wel beter dan een gribus hotel. Na het douchen bekijk ik nog even mijn reservering. Shit, was ik vergeten, had een grotere, niet roken kamer besteld. Even terug naar de receptie. See and change. Kijk maar rond, en verhuis maar. Doe ik. Veel groter, meer licht en stinkt niet naar rook. Maar 't blijft een gribus hotel. Zarka, is weer zo'n 'wat doe ik hier eigenlijk' stad. Ik doe dit om de afstanden per dag niet al te groot te maken. Soms zit ik dan ergens, waar ik helemaal niet zou willen zijn. Op de terugweg nog zo'n 'weet ik veel' tussenstadje. Maar proberen iets anders te verzinnen. Toch tijd genoeg, vandaag, hier. Zarka is best een grote stad. Op straat ontzettend veel bedrijvigheid, heel veel te zien, het normale stadsleven in Jordanië. Geen enkele westerling, behalve ik dan, op straat. Geen plekje om ergens buiten te gaan zitten, geen park, en al helemaal geen terrasjes. Veel afhaaleten eten. Wil ergens rustig zitten. Zie een trap achter in een afhaalrestaurant, en ja zegt meneer, daar kunt u zitten. Menu alleen in Arabisch, gelukkig staat er ook wat plaatjes bij. Dan loop je een beetje door de straten. Zit op je kamer. Zoekt de foto's voor de site uit. Zoekt een andere route. Schrijft dit verhaal. Leest een beetje. Vier uur, genoeg. Bij de receptie vraag ik dan toch maar waar ik een pilsje kan drinken. Op Google Maps wijst hij een locatie aan, naast de Apotheek. Jammer geen restaurant of café. Blijkt een Liquor Store. Wel duidelijk aangegeven. Geen etalage. Voor 4,15 Euro per halve liter, krijg ik een paar blikjes Amstel mee. Stevig, onzichtbaar verpakt. En tja dan zit je weer op je kamer, de eenzame drinker. The little girl One pomegranate, two plums and a very little piece of cake. That's all she's selling. I gave her all of my small change, she looked up happily. When I wanted to take her picture she kept looking down. I waited, waited. Finally she's facing me again. And yes a took that picture. But I shouldn't. Also no face..... Today 821 Up , Down 1146 meters View from my room.
Dat ging best lekker, het fietsen. Om half zes op de fiets, heerlijk koel. Licht klimmen en dalen, en dat blijft zo de gehele weg. Wat ook blijft is de saaiheid. Woestijn. Woestijn. En nog eens woestijn. Kaal. Niets, zelfs geen schapen, met of zonder herder. Honden. Honden wel. Vele zwerfdieren, die mij agressief achtervolgen. Ik ben blij met mijn Dazer. Werkt prima. Ik zou willen dat ik een foto zou kunnen maken van de verbaasde hondenkoppen, als zij verschrikt hun gejaag stoppen. Plots. Wat heet plots, ik kijk er vanop, een kudde kamelen en er is water.... Zo maar eventjes, en verder niet meer. Of tie nou, één of twee bulten heeft, ze noemen alles hier camels (kamelen). Wat ik hier zie zijn éénbultigen, en dat zouden dus dromedarissen moeten zijn. Het woord dromedaris heb ik van de Jordaan nog niet gehoord. Onderweg. Best wel verkeer. Veel politie en heel veel militairen. Militaire basissen. Éénmaal moet ik mijn ID laten zien. Verder zijn ze er voor mijn bescherming, althans zo voelt het. Op een parkeerplaats drink ik een kopje thee. Blijkt later de enige mogelijkheid te zijn. Een meneer verteld in gebroken Engels dat er in Nederland wel 1,7 miljoen fietsen zijn. Heeft hij op TV gezien. Dat het tienvoudige het nog niet haalt, vertel ik maar niet, dat gaat zijn voorstellingsvermogen waarschijnlijk te boven. Vriendelijk is hij, betaalt mijn thee en koekjes. Maar moet nu weer weg, hij is buschauffeur op een kleine bus tussen een vluchtelingenkamp en nog iets, waar hij het Engelse woord niet voor kent. Dank je wel. Verschillende vluchtelingenkampen voor de Syriërs zijn er langs deze weg opgezet. Meestal hoort dit tijdelijk te zijn. Hier gaan ze daar nog niet vanuit. Grote (normale) verkeersborden geven hoofdingang en andere entrees aan. Ziet er vanuit de verte best wel geordend uit. Vele, vele tenten netjes op rijen. Ruimte genoeg hier. Maar waarschijnlijk zeer barre leefomstandigheden. In de zomer alleen de verzengende hitte al. De grens met Syrië, hemelsbreed zo'n 40, 50 kilometer verderop. Azarq Oasis Villa with pool and olive orchard. Is de officiële naam van mijn onderkomen. Meneer is echt DE meneer. Nee, informatie over restaurants heeft hij niet, hij eet hier nooit. Al 50 jaar is het huis bezit van de familie. Sinds kort op Booking. Ik ben de tweede gast. Vertel maar dat je bij vrienden logeert, de mensen zijn zo nieuwsgierig hier. De housekeeper, staat er een beetje droevig bij. Zijn familie was vroeger eigenaar van deze grond. Ze wonen hier naast, en verzorgen uw ontbijt, lunch en diner. Zo zegt meneer. Nee, een fooi wil de housekeeper niet aannemen, als hij mij mijn kamer wijst en de fietstassen naar binnen sleept. Via WhatsApp heb ik al wat contact met meneer gehad. Hij weet me niet veel te vertellen over de twee natuurparken hier vlakbij. Dus ik stop onderweg even bij de Azraq Lodge. Deze zit tot half november vol geboekt. De perfecte tijd om vogels en wild te zien, in deze maanden. That's why. Daar is Jafar uiterst vriendelijk en behulpzaam. Ik krijg de info. Morgen kan de housekeeper u wel brengen en als hij geen tijd heeft, bellen we een taxi. Zit ik het ene moment in een drukke hectische warme stad alleen. Het volgende moment, vandaag, alleen in een kolossale fantastisch mooie villa. ................... En ja, zoals beloofd heeft meneer Jafar een pilsje in de koelkast. Via ons WhatsApp contact heb ik het gewaagd dit te vragen. Bij veel mensen hier ligt alcohol heel gevoelig. Toch. Even het dorp in, en stuit al bijna direct op een liquor store. Moet even mijn cola-voorraad voor onderweg weer aanvullen. Op raadselachtige manier lopen er net zoveel blikjes spontaan leeg (kleine gastjes), als ik er drink. Today 491 Up , Down 604 meters
Wat nu weer. Beetje veel teleurgesteld arriveer ik bij een bosje middenin de woestijn. Shoumari reservaat. Er is een groot informatiecentrum. Met een dierentuintje van bijna alle dieren die hier te zien zijn. Drie soorten. Achter glas! Dus de dieren heb ik al gezien gezien, hoef ik niet verder? Tja. Na al die moeite hier te geraken. Auri, de housekeeper brengt me na het ontbijt in zijn aftandse truck naar het park. Maar, waar is het? De richting is goed, zie ik op Google Maps. De ingang? Gelukkig staat er een andere Jordanees langs de snelweg. Druk overleg. Terug. Op de snelweg keren. No problem in Jordan zegt Auri, mij grijnzend aankijkend. We rijden een andere snelweg op, keren ook daar als we achterons een bord van Shoumari zien. Na weer een lange weg die nergens lijkt uit te komen, toch nog de ingang gevonden. Auri blij. Maar, de safaris zijn voor minimaal drie personen. Ik ben de enige. (om twaalf uur nog steeds). Dan maar driemaal de prijs betalen. Ik ben hier en ik heb tijd, over. Wat moet ik vandaag anders doen? Het wordt tocht leuk. Meneer Shoumari, ja ik heet ook zo, is een goede chauffeur en gids, zijn Engels heel redelijk. Maar vooral het enthousiasme waarmee hij alles beschrijft, steekt mij aan, en word ik weer vrolijk van. Wist je dat er in deze droge dorre woestijn het hele jaar door planten groeien, rijk aan zouten en mineralen? Fantastisch voedsel, voor mens en dier. Smaakt ook goed. De oryx, een groot soort gazelle lees ik, was al uitgestorven in Jordanië. Voordat de laatste was verdwenen hebben ze een paar van die beesten aan een dierentuin in Amerika gegeven. Nazaten ervan zijn weer hier teruggebracht. Op dit moment zijn er zoveel dat ze ze weer met andere landen kunnen uitwisselen. Een speciaal soort ezels loopt er in grote getale rond. Bruin en zo groot als een paard. Ook die zien we. Dan nog de 'gewone' gazelles en we hebben alle soorten gezien, behalve dan vos en wolf. You are so lucky, roept de gids telkens, gisteren was ik hier met een groep, en hebben we niets gezien. Aardig is hij, maar dit geloof ik niet echt, zo groot is het park nou ook weer niet. En nou weer terug naar de bewoonde wereld? De gids belt een taxi. Waar wil je naar toe? Naar Azraq Wetlands, een restaurant en het kasteel. De taxi blijft dan wachten. Package deal 15 djidi. Twaalf zeg ik, verbaasd grijnzend kijkt hij me aan, dat doet wij ook altijd, afdingen. Ik betaal nog te veel denk ik, maar goed, hoef ik niet telkens een taxi te zoeken, die rijden er hier niet zoveel. Bijna alle toeristen komen hier met begeleiding. Volgende stop dus Azraq Wetlands Park. Vogels en waterbuffels. Nat is het nog wel, een beetje, maar net als Shoumari wordt het steeds droger. En dat veroorzaken ze zelf. Het drinkwater voor de steden Amman en Zarka wordt hier uit de grond gepompt. Grondwaterstand blijft dalen. Kan me het niet voorstellen maar in de winter in het park moeten we soms safaris afzeggen omdat het water te hoog staat, zo vertelt mijn gids. Per saldo dus steeds minder water in deze eens zo waterrijke vruchtbare oase. Geen buffels en zeer weinig vogels gezien. Lunch met rijst, en ja, bijna altijd kip. Scherpe saus erbij? My friend. Even proeven. Gelukkig niet zo Aziatisch scherp, doe maar een bakje. Dan nog even naar het kasteel. Alleen zeggen dat ik een Jordan Pass heb is voldoende voor de toegang. Interessant, zwart basalten ruïne. De taxichauffeur heb ik betaald en gezegd dat hij mag gaan. Naar de villa is het nog 500 meter, dat loop ik wel. En, daarbij heb ik de meneer van de villa beloofd me niet voor de deur te laten afzetten. Mensen zijn zo nieuwsgierig hier, is zijn verweer. Ik weet niet wat de werkelijke reden is. Azarq binnenkomend van Amman, kun je twee kanten op. Links naar het kasteel, rechts het andere wat authentieker deel van het dorp. Heb de chauffeur gevraagd naar een restaurant, hoop(te) niet daar. Restaurants en slachterijen naast elkaar. Of de restaurants slachten zelf. Vers gevilde schapen hangen boven de stoep. Direct er naast, in een kooi, onverstoorbaar etende levende schapen. Te tonen dat het geslachte vers is? Zou zo'n schaap er geen notie van hebben, dat er een dode medegenoot naast hem of haar hangt, en wanneer hij zelf aan de beurt is? Het dierendeel. Er naast te zitten eten, met uitzicht op levende dan wel dode schapen, zou ik zelf niet doen. Tja wat nu? Heb het hier gezien. Ik wordt pas vrijdag in Madaba terug verwacht. Tijd over. Op Google Maps zie ik meerdere accommodaties ingetekend in Nuqairah. Zonder echt veel informatie. Eentje met een redelijke foto, en telefoonnummer stuur ik een appje. "I only have my car. I don't have a house or rooms", schrijft hij terug. Maar ik zal vrienden vragen. Accommodatie op Maps is hier (waarschijnlijk) niet zo nauwkeurig. Wat nu? Een grote omweg kan ik niet meer maken. Dus, morgen van hier naar het vliegveld, de enige (fiets) mogelijkheid. Hotel daar heeft zulke verschrikkelijk slechte reviews. Doe het toch maar. Madaba is te ver voor één dag, Amman ook, daarbij heb ik geen zin in een heel drukke hoofdstad. Als er geen interessante andere dingen op mijn pad komen, ben ik een dag te vroeg terug in Madaba.
My friend! My friend! Het zijn soldaten, gelukkig ben ik niet de vijand. Ze staan op wacht binnen de hekken van het vliegveld. Als ik linksom de airport mijn weg vervolg, roepen ze mij terug. Andere kant op. Okay thanks. Linksom of rechtsom het vliegveld zal niet veel uitmaken..... Wel dus. Een lege truck met aanhanger stopt een eind verderop. Fiets erop, wijst de chauffeur naar achteren. Nee dank je. Ik ben er bijna. Hij weet waarschijnlijk meer dan ik. Rechtsom is tien kilometer langer, blijkt later. Dat lijkt niet ver, maar is het voor mij nu wel, als je na honderd kilometer denkt er nog drie te moeten. Wie de hitte voor wil zijn, moet de kou in. Om half zes weer op de fiets. Elf graden zie ik voorbij komen. Voelt lang niet zo erg, maar heel fris is het wel. Dan urenlang links en rechts het grote niets. Echt niets. Woestijn. Droge dorre woestijn, tot de verre einder niets te zien. Licht stijgend, fietsen zeer aangenaam. Twee kastelen, die vroeger aan een karavaanroute lagen, doorbreken de saaiheid voor een paar minuutjes. Onderweg geen enkele punt om te drinken of te eten. Tien kilometer lang militaire kazernes en zaken die er bij horen. Alle achter dikke betonnen schuttingen, een bomauto komt er niet door. Ook geen plekkie voor even een pauze. Na de kazernes linksaf. Ik heb Google gevraagd een kortere weg naar het vliegveld uit te zetten. Dat doet tie. 00 Waar ben ik aan begonnen? Het asfalt verdwijnt al gauw. Slechte zand/grind weg volgt. De eerste tien kilometer zie ik totaal niemand. Zit ik wel goed? Moet ik straks weer terug? Echt lekker in mijn vel zit ik dan ff niet. Dorpje. Is dit de weg naar het vliegveld? Spreekt geen Engels. De schooljuffrouw doet snel het hek van het schoolplein dicht als ze mij ziet komen. Houd een auto aan. Is dit de weg naar het vliegveld? Veel Arabisch, maar geloof wel dat ik nu goed zit. Na het dorpje veranderd de weg weer in keurig asfalt. Een politiemotorrijder steekt, in het voorbijgaan, zijn duim op. Fijn, ik kan dus gewoon verder rijden. Op een top van een heuvel, de landingsbaan in de verte, een vliegtuig laag over. Ik ben er bijna. Nee dus, linksom nog acht kilometer, rechtsom worden het er nog zo'n 20. Bij de volgende afslag zijn ze wat minder vriendelijk, niet onvriendelijk, maar met geweer voor de borst wijzen ze mij nog verder van het vliegveld weg. Ik blijf dan het andere verkeer maar volgen. Het andere verkeer gaat meest rechts de snelweg op. Ik wil links, gelukkig is er een paralelweg. Een heel eind. Tot een rotonde, en dan kun je weer terug. Gelukkig wordt dit op Jordaanse wijze opgelost. Een zandpad kronkelt zich nog een stuk rechtdoor en met goed opletten, over een trottoir, snelweg oversteken, zit ik weer op de juiste weg. En binnendoor is het ook niet meer, als ik 'gewoon' via de snelweg was blijven fietsen, zou het een kilometer korter zijn geweest. Dan Amman Airport Hotel, als je slechte reviews gelezen hebt, ben je niet meer onbevooroordeeld. Punt. De kamer is mooi. De kamer is bijna geluiddicht. Prima. Dat is het positieve. Ontvangst, echt welkom voel ik me niet. Maar tja hoeveel gasten komen hier op de fiets? In ieder geval de minst vriendelijke ontvangst tot nu. Swimmingpool nog steeds leeg. Niets te doen buiten. Het restaurant. Echt te gek. Twee jonge knullen, beroerd Engels sprekend, staan bij het buffet, of ik weet dat ik hiervoor extra moet betalen? Op z'n zachts gezegd, compleet onegalante bediening. Planning rond. Nog een ommetje gevonden. Ga morgen naar Madaba, begin- en eindpunt, maar fiets er langs naar de Ma'in Hotsprings. Beetje prijzig maar lijkt een heel mooie locatie. Today 894 Up , Down 687 meters
Met piepende remmen daal ik het diepe dal in. Vijftien procent steil, zo vertelt mij een bord. De lucht van de Duivel, zwavel, dringt de de laatste kilometers al mijn neus binnen. Ma'in Hotsprings. Hete watervallen deze keer. Een openbare en eentje behorende bij het hotel, maar die is te gevaarlijk en hebben ze netjes omgeleid naar een eigen pool, maar ook met hete waterval er boven. Al bij het afdalen weet ik, dat ik hier, zelfs te voet, de fiets duwend, niet naar boven kom. Het hotel is ontzettend servicegericht, passend bij de vijfsterren. Als ik mijn fiets liever binnen dan buiten heb, dan zetten we hem toch binnen voor u meneer. U wilt morgen vervoer de berg op? Wordt geregeld. En ja er hangt een behoorlijk prijskaartje aan. . De kamer is nog niet klaar. Tja het is nog maar tien uur. Vraag een badjas, een handdoek, vis mijn zwembroek uit de tas. De pool, onder de waterval. Pfff lekker vijfenveertig graden. Massage meneer. Free. Duurt niet lang, maar is heel lekker. Ben benieuwd of deze ook op de rekening verschijnt. Twaalf uur is de kamer wel klaar. En wat voor één. Alleen het balkon, of noem het maar terras is zo'n vijftien meter lang. Een (ongevraagde) upgrade gekregen? Volgens de site een normale (wel wat hoger dan normaal) prijs betaald en inmiddels ook al afgerekend. Als ik de zes verdiepingen naar boven kijk zie ik overal de kleine normale balkonnetjes. Lekker verwend Heel in de verte, aan de overkant van de Dode Zee,, in de uitsnede van het dal, lichtjes van Israël. Warmer aan deze kant van Jordanië. Half zeven nog lekker buiten onder een heldere sterrenhemel. Af en toe een zweem zwavel in m'n neus. Het zachtjes ruisen van de warme watervallen. Een paar koude Carakale's in mijn uppie. Op het grote terras. Lokale bier smaakt goed. Born in Jordan, growing internationally, zeggen ze op hun site. Zou best eens kunnen. Om zeven uur buffet. Heb ik langzaam genoeg van. Bestel zo iets in de bar. Hebben ze ook een goed wijntje. Perfecte zwoele avond. Voor z'n tweetjes. Lekker eten, lekker drinken, beetje tipsy worden onder een heldere sterrenhemel... En dan..... Tja, 'k ben alleen. Overigens, de sterrenhemel in Predario is de meest indrukwekkende die ik tot nu toe heb gezien. Today 535 Up , Down 1335 meters
Het kacheltje van moeder aarde blijft lekker warm. Om zes uur loop ik een stukje terug naar de andere (publieke) waterval. Laat me heerlijk 'geselen' door het neerstorten best wel hete water. Een fantastisch ander soortig massage. In mijn uppie sta ik onder de douche uit het binnenste van onze aardbol. Niet echt alleen, er is nog een meneer, maar deze is als ik zo in z'n eigen gedachten verzonken dat we elkaar bijna niet bemerken. Als ik in Nederland (weer) regen op mijn kop krijg, zal ik proberen het heerlijke gevoel van de warm klaterende waterval terug te halen. Ontbijt in het hotel, met uitzicht op de tweede waterval. Mooi plekje, het ontbijtterras. De gids van het hotel staat al te wachten. Dertien kilometer de bergop is de afspraak. Als je verder met de auto wilt, zeg het maar hoor. Nee dank, de afspraak is met de taxi en met mij. Nog even klimmen, daarna over een heuvelrug over de dorre velden kijkend terug richting Madaba. Niet echt ver op de fiets vandaag. Opa van het Mosaic Hotel, staat buiten, op zijn gezicht verschijnt een grote grijns als hij mij herkent. Alles goed gegaan? Waar ben je geweest. Kan wel vertellen dat ik duizend kilometer gefietst heb, en ze weten ook heel goed wat duizend is, maar het begrip dit op de fiets te doen, dat gaat er bij hun niet in. Prima. Fiets direct maar inpakken, daarna is de kamer klaar, douchen en lunchen. Er is een maand tijd veel veranderd in Madaba, het is frisser geworden en ze hebben nu Cola Zero. Na de lunch even naar de kapper. Met z'n tweeën aan het knippen. De ene knipt rustig door, de andere legt zijn kleedje richting oosten en doet zijn gebeden. Behalve als zijn telefoon gaat, dat is schijnbaar belangrijker. Mijn kapper moet nog één jaar medicijnen studeren. In Rusland, omdat de studie in Jordanië onbetaalbaar is. Hij knipt om weer wat geld te verdienen. Klaar. Hoeveel is het? Doe maar wat zegt hij. Geen idee. Ik geef hem vijf, krijg er twee terug. In winkels en dergelijke is men ontzettend eerlijk. Heb ik in andere landen nog wel eens het gevoel afgezet te worden. Hier niet. Chicken djahia. Zo klinkt het in ieder geval. Zit in de bar, ik alleen. Na een paar pilsjes vraag ik of er iets te eten is. Ik heb een speciale wens. Ja, weet ik, zegt de barman. Huh? I know you. Ik zal de kok vragen of hij chicken djahia voor jou wil maken. Yes it's okay. Kok komt erbij, maak het deze keer weer iets anders. Vind ik leuk. En je krijgt ook soep. Over een half uurtje? Prima Today 1103 Up , Down 273 meters
Fris in de schaduw. Warm in de zon. De winter begint dan toch eindelijk in Jordanië. En, veel wind. Daarin heb ik geluk gehad de afgelopen weken, bijna geen wind. En als er wel wat wind was, was het heerlijk ter afkoeling. Ik heb met opzet deze fietsvakantie ruim gepland, beetje te ruim. Drie weken zou ook genoeg geweest zijn. Jordanië is mooi. Petra is misschien wel het meest imponerende wat ik ooit gezien heb. Wadi Rum fantastisch. De Dode Zee, moet je toch ff meegemaakt hebben als je hier bent. Jerash, heel indrukwekkend. En dat is het. Landschappelijk, behalve Wadi Rum natuurlijk, niet zo veel bijzonders. In het voorjaar schijnt heel veel van de nu dorre verre heuvels en vlakten met groen en bloemen bedekt te zijn. Voor fietsers; pas op voor honden! En dat is net zo'n domme opmerking als bijvoorbeeld het verkeersbord "vallend gesteente", als je het ziet is het te laat. Voor de honden dus, koop een Dazer. Werkt prima.
Drie uur van te voren op het vliegveld zijn is Amman, met een fiets, zeer zeker, geen luxe. Ben altijd wel op tijd, omdat een fiets nog steeds geen gebruikelijke bagage is, zeer ongebruikelijk zelfs. Niet alleen hier, overal, misschien op Schiphol iet wat meer bekend. Bagage door een scanner. Fiets diagonaal er door? Mijn voorstel. Willen ze niet eens proberen. Doos moet open. Shit. Ze willen um zien. Komt een meneer met een klein schaartje aangelopen, en knipt de doos open. Fiets gezien, doos wordt weer netjes dichtgeplakt. Dat wel weer. Het zien alleen is niet voldoende, ze gaan er ook met een stokje waarop een soort watje, langsheen. Je schijnt zo te kunnen zien of er drugs in de buurt geweest zijn. Bij de grens Zwitserland - Italië hebben ze dat op mijn handen gedaan, hebt toen de reden gevraagd. Inchecken, In een heel lange rij. En die rij is dus drie uur voor vertrek al zo lang. Schuif de fietddoos maar naar voren en sluit zelf in de rij aan. Neem het bewijs van betaling mee! Schijnbaar is er hier in hun computer niet te zien dat ik de fiets al betaald heb. Komt ook goed als er een andere meneer bijgeroepen wordt. Doos zelf wegbrengen naar de afdeling buitengewone bagage. En ja, daar moet hij weer door een scanner. En ja, deze meneren zijn slimmer, gewoon diagonaal er door, past net, de standaard KLM doos. Handbagage scannen. Zeer streng. De extra rol duck tape; weggegooid. Extra tie wraps; weggegooid. Ja, ik hou er rekening mee dat de fiets bij het inchecken (soms) uit- en weer ingepakt moet worden. ..........
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
